شناخت هویت، مهم‌ترین قدم در تبیین حجاب

بچه‌ها در مدرسه می‌توانند هویت خود را به‌عنوان یک زن به‌درستی بشناسند و با آموزش درست، حجاب را به‌عنوان مصونیت و نه محدودیت بپذیرند. این ماجرا نشان می‌دهد آموزش و پرورش باید به‌عنوان بزرگ‌ترین نهادی که دانش‌آموزان پس از خانه با آن سر و کار دارند، برنامه مشخصی برای این موضوع مهم در دستور کار خود داشته باشد.

وحید عظیمی‌وند، معاون فرهنگی اتحادیه انجمن اسلامی دانش‌آموزان در گفت‌وگو با جام‌جم، می‌گوید: «در حوزه حجاب عده‌ای محجبه هستند. یک تعدادی شل حجاب و برخی هم مغرضانه برخورد کرده و جزو بی‌حجاب‌ها محسوب می‌شوند. در واقع این دسته سوم هستند که باید ارشاد شده و برنامه‌ریزی برای آموزش این گروه انجام شود. تعداد آنها هم زیاد نیست اما با ضریب رسانه‌هایی که دشمن می‌دهد هم خودشان و برخی از ما فکر می‌کنیم تعدادشان زیاد است در حالی که این‌طور نیست».

او توضیح می‌دهد که «شاید افرادی حجاب کامل نداشته باشند اما خود آنها نیز با بی‌حجابی مشکل دارند، زیرا دودی که از این آتش بلند می‌شود، اول از همه به چشم خود بانوان می‌رود و سبب می‌شود حضورشان در جامعه با مشکل روبه‌رو شود».

​​​​​​​عظیمی‌وند به سخنان مقام معظم هبری در جمع بانوان اشاره کرده و می‌گوید: «ایشان در سخنان خود به این موضوع اشاره فرمودند ما ازغرب مطالبه داریم که شما چه کرده‌اید که زن در غرب تا این اندازه جایگاهش متزلزل شده و این اندازه زن را در جامعه غربی خوار و خفیف کرده‌اید. در غرب به اسم آزادی زن، شعارهای زیادی داده می‌شود اما نکته این است که زن غربی حتی بعد از ازدواج، فامیل همسر خود را باید روی خودش بگذارد.او با اشاره به وضعیت رونالدو به‌عنوان یک فوتبالیست مشهور که سال‌هاست با زنی زندگی می‌کند اما از ترس این‌که اموالش به نام او نشود از ازدواج رسمی با او سر باز می‌زند، می‌گوید: «درفرهنگ غربی شعارها و ادعاهای زیادی در مورد زنان مطرح می‌شود اما نکته این است که اینها همه شعار‌های تو خالی است و در عمل جایگاه زن در این فرهنگ به‌شدت نزول پیدا کرده. اینها نشان می‌دهد قانون‌ نیز در حمایت از زن غربی به‌شدت ضعیف است».

حجاب نیاز به کار فرهنگی دارد

مسأله حجاب را نمی‌توان فقط با تبلیغات حل کرد. حتی اگر همه بیلبورد‌های شهر را با محوریت حجاب بپوشانیم، باز هم نمی‌توانیم این معضل را برطرف کنیم و این موضوع بسیار مهم نیاز به کار ریشه‌ای دارد.
عظیمی‌وند ادامه می‌دهد: «مهم‌ترین اقدام در این موضوع کار هویتی است. کامل‌ترین حجاب حتی پیش از ظهور اسلام نیز متعلق به زنان ایرانی بوده است. زنان در آن دوره‌نیز حجاب کامل داشته‌اند و به‌عنوان عفیف‌ترین زنان دنیا به شمار می‌آمدند؛ چیزی که در امپراتوری رم و یونان نمونه‌اش پیدا نمی‌شد. در آن زمان نیز زن در ایران همیشه محور خانواده و مظهر حیا و عفت به شمار می‌رفته است.

بعد از ظهور اسلام و ورود اسلام به کشور ما نیز این موضوع جدی‌تر شد. کافی است نگاهی به نسل‌های پیشین خودمان بیندازیم، می‌بینیم که تا چه اندازه موضوع حجاب بخشی از هویت زنان در دوره‌های قبل بوده است. در واقع باید به موضوع هویت فکر کنیم. در این میان دختر نوجوانی که می‌بیند حجاب برگرفته از هویت ملی و دینی است، این را محدودیت نمی‌بیند و به‌راحتی آن را می‌پذیرد و به آن افتخار می‌کند».

چطور بچه‌ها با این هویت آشنا شوند

نهاد‌های بسیاری در جامعه وجود دارند که نقش‌شان معرفی این هویت به نسل‌های جدید‌تر است.
عظیمی‌وند به این موضوع تاکید می‌کند و یادآور می‌شود: «خانواده‌ به‌عنوان یک نهاد اجتماعی مهم‌ترین مرکز برای شناسایی هویت به کودکان است و هیچ نهادی نمی‌تواند تا این اندازه تاثیر گذار باشد اما با وجود این نمی‌توان از نقش محیط غافل شویم. این محیط توسط مدرسه، دوستان، رسانه‌ها و صداوسیما برای نسل جدید ساخته می‌شود و بعد از آن‌که ریشه‌های شناخت هویت در داخل خانواده شکل گرفت در مدرسه شاخ و برگ پیدا می‌کند».

او به بحث الگوی تعالی دختران در مدارس اشاره کرده و ادامه می‌دهد: «چند سالی است که این ماجرا در مدارس دخترانه در حال پیگیری است. این موضوع می‌خواهد یک ماجرا را تبیین کند و آن هم این‌که کارکرد حجاب در جامعه تا چه اندازه می‌تواند اهمیت داشته باشد و این‌که حضورزن درجامعه باید در چه چارچوبی قرار بگیرد».

ورود زن به همه عرصه‌ها

آیا نیازی هست که خانم‌ها بسیاری از کارهای مربوط به آقایان را انجام دهند؟ بررسی تجربه غرب و اروپا در دوره رنسانس نشان می‌دهد برای کار ارزان در آن دوره مدام بحث آزادی و برابری زن را مطرح و به این وسیله از زنان بهره‌کشی کرده‌اند در حالی که شأن و مقام زن در خانواده بسیار رفیع است و نباید کارهای سطح پایین به او سپرده شود.

او توضیح می‌دهد که «در طرح تعالی دختران در مدرسه، موضوع الگویابی مطرح می‌شود و در گام بعد پس از تعیین چارچوب‌های حضور زن نمونه، زن‌های موفق و تاثیرگذار به آنها معرفی می‌شوند و در عین این‌که مسئولیت خود را هنگام حضور در جامعه و نقش اجتماعی خود انجام می‌دهند، وظایف مادری و همسری را نیز به‌درستی ایفا می‌کنند».

عظیمی‌وند، نقش حاکمیت و سیاست‌گذاری فرهنگی را در این میان بسیار مؤثر می‌داند و تاکید دارد برای زنان نمونه باید شأن والاتری نسبت به دیگران قائل شد.

این کارشناس حوزه آموزش ادامه می‌دهد: «درالگوی تعالی دختران این موضوع به دانش‌آموزان آموزش داده می‌شود تا نقش‌های خود را به‌درستی بشناسند و آنها را بر اساس اولویت خود دسته بندی کنند. در واقع بهتر است شغلی در راستای نقش اجتماعی افراد انتخاب شود که نقش مادری و همسری را زیاد تحت‌الشعاع خود قرار ندهد و با آنها در تضاد نباشد».

او به طرح رستا نیز اشاره کرده و می‌گوید: «در مدارس مجموعه فعالیتی در حال شکل‌گیری توسط خود دختران است که «رستا» نام دارد. این برنامه‌ها ویژه دختران است و با هویت فکری و جسمی آنها همخوانی دارد. مثلا برنامه‌های ورزشی مناسب آنها با جدیت دنبال می‌شود. در این طرح الگوهای زنان موفق و تاثیرگذار به دختران معرفی می‌شود تا آنها بتوانند مورد مناسبی را برای خود در زندگی انتخاب کنند. این طرح در بیشتر مدارس دخترانه در حال اجراست و امید می‌رود بتواند در راستای بحث حجاب در مدارس، گامی بردارد».

روزنامه جام جم