خواب‌عمیق با پتوی‌سنگین

نتایج تحقیق جدیدی نشان می‌دهد که استفاده از پتوی وزن‌دار هنگام خواب، ممکن است تولید ملاتونین که به هورمون خواب معروف است، در بدن افزایش دهد. هورمون ملاتونین به انتقال بدن به حالت خواب کمک می‌کند؛ بر اثر ترشح این هورمون، دمای بدن کاهش می‌یابد، سرعت متابولیسم کند می‌شود و سطح کورتیزول که به هورمون استرس معروف است، کاهش می‌یابد. ملاتونین همچنین باعث افزایش خواب‌آلودگی در ساعات قبل از خواب می‌شود.

کد خبر: ۱۳۹۱۱۹۲

نویسنده سمیرا کیان‌پور - گروه دانش و سلامت

پژوهشگران این مطالعه در گزارشی که به تازگی در مجله تحقیقات خواب منتشر شد، نوشته‌اند: «هنوز مشخص نیست چرا پتوهای سنگین ممکن است سطح ملاتونین را افزایش دهند و آیا این موضوع می‌تواند کیفیت خواب افراد را بهبود ببخشد یا نه.»

میزان نور، ترشح ملاتونین را تنظیم می‌کند

بخشی از مغز به نام هسته سوپراکیاسماتیک تولید ملاتونین را با توجه به زمان روز تنظیم می‌کند. به این ترتیب سطح ملاتونین معمولا در عصر افزایش می‌یابد، در شب به اوج خود می‌رسد و با نزدیک شدن به صبح کاهش می‌یابد. هسته سوپراکیاسماتیک سطح ملاتونین را با پیام‌های مربوط به نور که از شبکیه دریافت می‌کند، تنظیم می‌کند. نور شدید باعث می‌شود هسته سوپراکیاسماتیک، پیام‌های الکتریکی را به دیگر ساختارهای مغز ارسال کند. این پیام‌ها سپس از مسیر نخاع به اندام‌ها منتقل می‌شود. این سلسله پیام‌ها درنهایت باعث می‌شود غده صنوبری در مغز، تولید ملاتونین را متوقف کند. خلاف این حالت وقتی اتفاق می‌افتد که نور کم شود. تاریکی باعث می‌شود غده صنوبری دوباره به فعالیت بپردازد و تولید ملاتونین را شروع کند.

پتوی سنگین، عاملی موثر بر زمان ترشح ملاتونین

بر اساس بررسی که سال ۸۴ در مجله ریتم‌های زیستی انجام شد، علاوه بر نور، عوامل محیطی دیگری مانند زمان مصرف وعده‌های غذایی، فعالیت بدنی و تعاملات اجتماعی می‌توانند تا حدودی در زمان تولید ملاتونین تاثیر بگذارند. به همین دلیل دانشمندان تصمیم گرفتند تاثیر استفاده از پتوهای سنگین بر ملاتونین را به عنوان یک عامل محیطی دیگر بررسی کنند. برای بررسی این سوال، آنها از ۱۱زن و ۱۵مرد ۲۰ساله خواستند چند شب را در آزمایشگاه بخوابند. به این منظور داوطلبان یک‌بار برای عادت کردن به محیط، یک‌بار زیر یک پتوی سبک و یک بار زیر یک پتوی سنگین در محیط آزمایش حاضر شدند. داوطلبان این آزمایش هیچ‌یک سابقه بی‌خوابی نداشتند و قبلا از پتوهای وزن‌دار استفاده نکرده‌بودند. وقتی شرکت‌کنندگان زیر پتو بودند، محققان هر ۲۰دقیقه یک بار نمونه بزاق آنها را می‌گرفتند تا سطح ملاتونین آنها را ثبت کنند. محققان دریافتند به طور متوسط، سطح ملاتونین شرکت‌کنندگانی که از پتوی وزن‌دار استفاده کرده بودند حدود ۳۲ درصد بیشتر از دفعاتی بود که از پتوی سبک استفاده کرده بودند. البته دانشمندان خاطرنشان کردند تحقیقات آنها نشان نمی‌دهد چرا و چگونه این اتفاق رخ می‌دهد. علاوه بر این، استفاده از پتو تاثیری بر خواب شرکت‌کنندگان نداشت. مشخص نیست چنین افزایشی در سطح ملاتونین در سایر گروه‌ها از جمله افراد مسن ممکن است دیده شود یا خیر، با توجه به این‌که ریتم شبانه‌روزی افراد اغلب با افزایش سن مختل می‌شود.