معلق در دوراهی کمدی و درام

«سگ‌بند» گرچه از ۲۵ اسفند۱۴۰۰ تا آخر آبان۱۴۰۱ با در اختیار گرفتن ۵۰۷سالن سینما و بیش از ۴۴هزار و ۸۰۵سئانس نمایش، حدود یک میلیون و ۳۰۰هزار مخاطب جذب کرد و به آمار ۴۱۵میلیارد ریال فروش رسید و به‌عبارتی در گیشه موفق بود، اما در مقایسه با آثاری همچون عقاب‌ها، افعی، اخراجی‌ها، هزارپا و... بی‌شک مخاطب‌پسند نبود. دلیل این امر نیز در وهله اول به ضعف داستان‌پردازی بر‌می‌گردد.

فیلم براساس یکی از فنون کشتی پهلوانی به همین نام نوشته شده است. داستان درباره دو برادر به نام‌های فرزین و فرزاد است. آن‌ها پس از مرگ پدرشان دچار بدهی‌های سنگین می‌شوند و تصمیم می‌گیرند برای به‌دست آوردن پول به سمت خلاف بروند. برای این منظور به پیشنهاد دوست فردین، به ارمنستان می‌روند و در این مسیر، دچار چالش‌های زیادی می‌شوند و کمدی و درام داستان براساس آن شکل می‌گیرد.

نویسنده در این فیلم تلاش می‌کند با عاریه گرفتن از مرام اخلاقی پهلوانان زورخانه، در یک فضای کمدی، فرهنگ عیاران و جوانمردان را که جای‌شان در این روزگار بسیار خالی است به مخاطب یادآوری کند به‌همین دلیل هم از درون‌مایه طنز سبک و لودگی‌هایی که از همان ابتدا در دل کش‌مکش‌های بین دو برادر و برادر کوچک‌تر با خواهر نهفته است، خیلی زود تغییر مسیر می‌دهد و در میانه داستان روایتی جدی‌تر را در برابر تماشاگر قرار داده است.

او تلاش دارد با تعلیق‌هایی که بر داستان وارد می‌کند به سمت کمدی انتقادی با چاشنی فرهنگ اخلاقی حرکت کند و به سخنی ساده‌تر ثروت و فقر، خنده و گریه و غم و شادی را با هم داشته باشد، اما مشکل اینجاست که سوژه بین کمدی و درام در تعلیق است حتی اگر وزنه کمدی بر درام بیشتر باشد. به‌عبارتی او تکلیفش با خودش مشخص نیست که آیا می‌خواهد فیلم کمدی بسازد یا اخلاق‌گرا؛ به همین دلیل هم در تلاش برای ساخت یک کمدی اخلاق‌گراست که البته این ترکیب حداقل در سگ‌بند جواب نداده است!

ما در سگ‌بند با یک داستان معمولی روبه‌روییم که بیش از آن‌که از کارگردانی و بازی آسیب ببیند، از فیلمنامه آسیب دیده است و اگر وجوه خلاقانه در موقعیت‌های مختلف داستانی آن متبلور می‌شد، می‌توانست این اثر را از یک فیلم عامه‌پسند سبک به یک کمدی جدی ارتقا دهد.

فیلمساز هم تلاش دارد این ضعف داستان‌پردازی را با بهره‌گیری از بازیگران کمدی مطرح، استفاده از بداهه در روایت، شوخی‌نویسی کوچه و خیابانی و فضاسازی محیطی بپوشاند هرچند در این امر هم چندان موفق نیست و نمی‌تواند آن‌گونه که باید به یک کمدی آموزنده نزدیک شود تا در نهایت سگ‌بند در سطح یک اثر عامه‌پسند بماند.

روزنامه جام جم