هزارویک دردسر دامدار با «نهاده»

با توجه به مشکلاتی که کشور در حوزه علوفه مراتع عشایری دارد و از کسری ۱.۶میلیون تنی در آن رنج می‌برد، حالا تامین مالی نهاده‌ها دامی به صدر دغدغه‌های دولت تبدیل شده است. برای جبران کسری علوفه مراتع ماهیانه به ۱۲۰تا ۱۳۰هزار تن نهاده نیاز است یعنی به عبارتی ۲۴۰تا ۲۶۰هزار تن در سال.

بسته حمایت از دامدار

تامین این میزان نهاده حتما به منابع مالی جدید نیاز دارد. به همین دلیل، رئیس‌جمهور این هفته دستور داده که منابع مالی «شرکت صندوق حمایت از توسعه دامپروری و تولیدات دامی» تقویت شوند. پیرو همین موضوع وزیر جهاد کشاورزی از تهیه «بسته حمایتی در حمایت از دامداران» به دستور رئیس‌جمهور خبر داد. بر این اساس قرار شده که تولید دام مولد جوان مورد حمایت قرار گیرد با این حال مشکلات زیادی در این حوزه وجود دارد که تنها با شناسایی آن‌ها می‌توان تزریق منابع مالی را اثربخش ساخت. در حال حاضر تسهیلات ۴درصدی توسط صندوق یادشده به اتحادیه‌های عضو، پرداخت می‌شود، اما منابع این صندوق با حدود ۲۰۰ میلیارد تومان تجهیز شده است که در زمان توزیع در سطح استان‌ها به عدد قابل‌توجهی که نیاز دامدار به نهاده‌ها را تامین کند، نمی‌رسد.

راهکار‌های مستقیم و غیرمستقیم

افزایش پنج تا شش برابری قیمت نهاده‌ها پس از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی از ابتدای زنجیره قیمت‌گذاری کالا‌های اساسی، مبلغ نهایی حمایتی صندوق را از لحاظ قدرت خرید، کمتر هم کرده است. در نتیجه چاره‌ای جز تجهیز آن وجود ندارد. در این میان دو راهکار به نظر می‌رسد؛ مستقیم و غیرمستقیم. راهکار غیرمستقیم این‌گونه است که دولت منابع آزادشده از زنجیره قیمت‌گذاری با ارز مرجع (۴۲۰۰تومانی) را در قالب یارانه خرید محصولات دامی، توزیع کند. اینگونه مصرف‌کنندگان با قیمت کمتری شیر، ماست و... را خریداری می‌کنند که این بیشتر کمک به مصرف‌کنندگانی محسوب می‌شود که سبد خرید محصولات دامی آن‌ها کوچک شده است.

محقق نشدن تسهیلات

راهکار دیگر این است که منابع تسهیلاتی افزایش یابند و مستقیم به دامدار تخصیص پیدا کنند. در حال حاضر حمایت‌های کم‌رمقی از دامدران صورت گرفته است. در این مورد باید به در نظر گرفتن ۲۰ هزار میلیارد تسهیلات برای حمایت از مرغداران و دامداران اشاره کرد که خرداد امسال خبر آن از سوی سیدجواد ساداتی‌نژاد، وزیر جهاد کشاورزی اعلام شد.

حالا جواد آزاد، مدیرعامل اتحادیه سراسری صنعت دامپرواران به جام‌جم می‌گوید که «در حال حاضر۱۰هزار میلیارد تومان از میزان کل تسهیلات اعلام‌شده، جذب شده است در حالی که قیمت نهاده‌ها در همین چند ماه اخیر پنج تا شش برابر شده است. از آنجا که چند ماه پیش، نهاده‌های دامداران با وجود پرداخت پول تامین نشد، شاهد آسیب به وضعیت دامداران هستیم در حالی که تازه نهاده‌های از دست رفته در حال توزیع هستند؛ آن هم به قیمت چندبرابری.»

وی افزود: «درنتیجه باید فکری اساسی برای معضل نهاده‌ها داشت. ریشه تولید دام به یکباره زده شده است. در این میان، ۲۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات مدنظر هم محقق نشدند، البته باید دید همان ۱۰ هزار میلیارد تومان هم کامل محقق شده است یا خیر. ما انتظار داریم که تفاوت منابع آزادشده از ناحیه حذف ۴۲۰۰ از قیمت‌گذاری ارز، در قالب کارت لبنیات میان مصرف‌کنندگان توزیع شود تا مصرف‌کننده قدرت خرید پیدا کند. همچنین می‌خواهیم که منابع تسهیلاتی بیشتر شود چراکه مقادیر کنونی که البته به صورت تسهیلات ۴ درصد توزیع می‌شوند، کفاف قیمت نهاده‌ها را نمی‌دهند، ضمن این‌که این‌قدر هزینه‌های دامپروری بالا رفته که تسهیلات هم به تنهایی راهگشا نیستند.»

معضل خرید تضمینی

مدیرعامل اتحادیه سراسری صنعت دامپرواران معتقد است که در کنار واقعی شدن نرخ خرید دام در قالب خرید تضمینی، باید ۱۸۰ هزار میلیارد تومانی که گفته می‌شود از ناحیه حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی آزادشده در زنجیره کالابرگ الکترونیک توزیع شود. آزاد در این مورد به جام‌جم گفت: «اعتقاد داشتیم که توزیع یارانه نقدی درست نیست و تورم‌زا است. به همین دلیل انتظار داشتیم و داریم که ۱۸۰ هزار میلیارد تومان آزادشده در قالب خرید کالابرگ الکترونیک لبنیات توزیع شود، ضمن این‌که قیمت خرید دام باید از حدود ۸۰ هزار تومان در هر کیلو به ۱۰۰هزار تومان افزایش یابد چراکه قیمت ۸۰هزار تومان، بیشتر خرید حمایتی محسوب می‌شود تا تضمینی که مدنظر دامداران است. به هر صورت همه این کار‌ها لازم است تا از دامدار حمایت شود. نمی‌توان گفت که با افزایش تسهیلات صندوق همه مشکلات حل می‌شوند.»

روزنامه جام جم