نتایج مفید وزنه‌برداری برای سالمندان

تمرینات قدرتی نقش مهمی در تناسب اندام و سلامت ما دارند. این تمرینات بدن ما را قوی می‌کنند و استقامت آن را بالا می‌برند. تحقیقات جدید درمورد وزنه‌برداری دو نگرش را مشخص کرده است: نخست این‌که این تمرینات ورزشی ارتباطات بین اعصاب و ماهیچه‌ها را تقویت می‌کنند و دوم این‌که تا سال‌های آخر زندگی هم اتفاق می‌افتد.

کد خبر: ۱۳۸۲۷۷۹

نویسنده یاسمین مشرف - گروه دانش و سلامت

ما قبل از ۴۰سالگی شروع به از دست دادن توده عضلانی می‌کنیم. بخشی از این اتفاق ناشی از کاهش فیبر‌های عضلانی است که به دلیل از کار افتادن نورون‌های حرکتی (سلول‌های مغز و نخاع که دستور‌های حرکتی صادر می‌کنند) رخ می‌دهد. کاهش این فیبر‌ها را نمی‌توان متوقف کرد، اما مطالعه‌ای نشان می‌دهد می‌توان آن را به میزان قابل‌توجهی کاهش داد. براساس نتایج این مطالعه، تمرینات وزنه‌برداری با محافظت از نورون‌های حرکتی نخاع که برای عملکرد خوب بدن ضروری هستند باعث می‌شود اتصالات بین اعصاب و عضلات قوی‌تر شود.

کاسپر سوندنبرو، فیزیولوژیست ورزشی از دانشگاه کپنهاگن دانمارک دراین‌باره می‌گوید: «پیش از این، محققان نتوانسته بودند ثابت کنند تمرینات وزنه‌برداری ارتباط بین نورون‌های حرکتی و ماهیچه‌ها را تقویت می‌کند. مطالعه ما اولین یافته‌ای است که این واقعیت را نشان می‌دهد.» این امر تا حدی به دلیل چالش‌های موجود در نمونه‌برداری از بافت کافی در نقاطی است که سلول‌های عضلانی و عصبی به هم متصل می‌شوند. برای غلبه بر این مشکل، محققان نشانگر‌های زیستی مرتبط با پایداری اتصالات بین نورون‌ها و عضلات را در نمونه‌های بیوپسی شرکت‌کنندگان دنبال کردند.

این مطالعه شامل ۳۸مرد سالم و مسن با میانگین سنی ۷۲‌سال بود که از آن‌ها خواسته شد یک دوره ۱۶هفته‌ای تمرین وزنه‌برداری نسبتا فشرده شامل پرس پا، کشش پا، کرل پا و دو تمرین بالای بازو را انجام دهند. گروه دیگر متشکل از ۲۰مرد سالم و مسن، باز هم با میانگین سنی ۷۲سال بود که هیچ تمرینی با وزنه انجام ندادند و از آن‌ها به عنوان گروه کنترل استفاده شد.

جلسات تمرین با وزنه سه بار در هفته انجام می‌شد و پس از دو ماه (نیمه آزمایش)، تفاوت‌ها در اندازه و تناسب عضلات قابل مشاهده بود. محققان بعد از جمع‌آوری بیوپسی‌های عضلانی تغییرات قابل تشخیصی را در نشانگر‌های زیستی پیدا کردند. نتایج نشان داد تمرین با وزنه می‌تواند بخشی از کاهش ارتباطات بین ماهیچه‌ها و سیستم عصبی را کند کند. محققان می‌گویند اگر این تمرینات زودتر شروع شوند ذخایری ایجاد می‌کنند که بدن می‌تواند دوباره از آن‌ها استفاده کند.

سوندنبرو می‌گوید: «مطالعه جدید نشان می‌دهد حتی اگر این تمرینات را اواخر زندگی شروع کنید، بازهم می‌توانید تغییر ایجاد کنید. البته هرچقدر زودتر شروع کنید بهتر است، اما هرگز دیر نیست. حتی در ۶۵یا ۷۰سالگی بدن شما همچنان می‌تواند از تمرینات وزنه‌برداری سود ببرد.» اگرچه این مطالعه درمورد مردان انجام شد، اما نتایج آن درمورد زنان نیز صدق می‌کند؛ برای مثال، زنان مسن که بیشتر مستعد پوکی استخوان هستند، به اندازه مردان از تمرینات مقاومتی بهره می‌برند.

باتوجه به افزایش طول عمر انسان‌ها در کشور‌های مختلف جهان، موضوع حفظ کیفیت خوب زندگی هنگام سالخوردگی که شامل حفظ کارکرد هرچه بهتر عضلات نیز می‌شود اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. هرچند روند برخی فرآیند‌های زیست‌شناختی خاص را نمی‌توان متوقف کرد، اما تحقیقات نشان داده است رژیم غذایی و ورزش می‌تواند از ما در برابر برخی از آسیب‌های پیری محافظت کند.

مرحله بعدی در این زمینه خاص تحقیق، بررسی این موضوع است که چگونه تمرینات قدرتی به اعصاب و عضلات کمک می‌کنند با هم مرتبط باقی بمانند. سوندنبرو می‌گوید: «در این مرحله باید مشخص کنیم کدام مکانیسم‌ها باعث می‌شوند تمرینات وزنه‌برداری ارتباط ماهیچه‌ها با سیستم عصبی را تقویت کند. برای انجام این کار، ما باید روش‌های مختلفی ارایه کنیم، هرچند هدف این است که مطمئن شویم بسیاری از سالمندان نه‌تن‌ها عمر طولانی‌تری دارند، بلکه تا حد امکان سلامت را نیز تجربه می‌کنند.»

روزنامه جام جم