صدور اولین قطعنامه در اولین هفته‌جنگ

۱۰تصویر کوتاه از هفتمین روز جنگ را برایتان برگزیده‌ایم تا با حال و هوای آن روزها، بی‌واسطه آشنا شوید.

مدافعان لشکر ۹۲ خوزستان

امروز در محور سوسنگرد به اهواز، با فداکاری، ایثار و تلاش همه رزمندگان، وضعیت میدان نبرد تغییر کرد و ماشین جنگی عراق در ۱۵کیلومتری جنوب‌غربی اهواز، متوقف شد و لشکر۹۲ زرهی، قسمتی از گروه رزمی ۱۴۸پیاده، اعزامی از لشکر ۷۷ مشهد را در تپه‌های جنوبی جاده اهواز حمیدیه - که جنگل مصنوعی در آن ایجاد شده‌بود - مستقر کرد. توضیح این که این تپه‌ها اولین زمین مرتفع در جنوب غرب اهواز است که اگر نیرو‌های عراقی به آن دسترسی پیدا می‌کردند می‌توانستند به سادگی به تپه‌های فولی‌آباد دسترسی یابند و حمیدیه و سوسنگرد را نیز تصرف کنند. در این روز دشمن سعی کرد این تپه‌ها را تصرف کند، اما مقاومت مدافعان از لشکر۹۲ زرهی و یگان اعزامی لشکر ۷۷ و وارد آوردن تلفات و ضایعات سنگین به دشمن، او را وادار به عقب‌نشینی کرد.

خرمشهر و آبادان در آغاز روز ششم

هر قدر طول زمان جنگ افزایش می‌یافت، رویای قادسیه صدام از واقعیت دورتر می‌شد، لذا فرماندهی کل نیرو‌های مسلح عراق به ارتش مهاجم فشار می‌آورد هر چه زودتر کار را یکسره کند و حداقل خرمشهر، اهواز و سوسنگرد در صحنه نبرد خوزستان تصرف شوند. ظاهرا روز ششم مهرماه، دشمن اقدام به تجدید سازمان یگان‌های خود کرد؛ زیرا در جبهه‌ها فعالیت کمتری انجام گرفت. وضعیت خرمشهر و آبادان در آغاز روز ششم جنگ، به این شرح بود: تعدادی از نفربر‌های زرهی چرخدار عراق در کرانه جنوبی اروندرود مستقر شده‌بودند که این اقدام دشمن از کرانه شمالی اروند به وسیله دیده‌بانان مشاهده می‌شد. در طول شب تیراندازی سلاح سنگین روی شهر‌های آبادان و خرمشهر ادامه داشت و در نزدیکی نیمه‌های شب، هواپیما‌های دشمن، آبادان را بمباران کردند. این آتش‌ها، سبب انفجار مخازن و لوله‌های نفت و ایجاد آتش‌سوزی شد که مهار کردن آن‌ها تحت شرایط موجود امکان‌پذیر نبود.... تا ساعت ۹ امروز، گزارش مهمی از منطقه نبرد خرمشهر مخابره نشد و وضعیت این منطقه قبل از ظهر به نسبت آرام بود، ولی بعد از ظهر گلوله‌باران شهر‌ها مجددا از سر گرفته شد. ساعت ۱۶و۱۵دقیقه هواپیما‌های عراقی دارخوین را بمباران کردند و برای اولین بار مسأله توجه دشمن به کرانه شرقی رودخانه کارون، در شمال خرمشهر مطرح شد. پس از این بمباران، گزارش رسید واحد‌های مهندسی دشمن به واحد‌های کرانه غربی رودخانه در نزدیکی دارخوین رسیده‌اند و به احتمال زیاد در نظر دارند در این منطقه روی رودخانه کارون پل بزنند. با توجه به کمبود‌ها هیچ‌گونه اقدام بازدارندگی برای دفاع از کرانه شرق کارون عملی نبود و به همین علت هیچ یگانی برای پوشش اعزام نشد!

گردان دانشجویی

امروز سه گردان از دانشجویان دانشکده افسری و یک گردان پیاده از لشکر ۷۷ برای تقویت لشکر ۹۲ وارد اهواز شدند و در منطقه عمومی اهواز و خرمشهر به کار گرفته‌شدند. علاوه بر این، یک گروه رزمی ۳۷ تانک که از یگان‌های تیپ ۳۷ زرهی شیراز تشکیل شده‌بود، به اهواز وارد شد و به عنوان احتیاط لشکر قرار گرفت. به این ترتیب، جلوی پیشروی نیرو‌های عراقی در محور‌های مختلف به اهواز گرفته‌شد و دشمن تمرکز تلاش خود را برای خرمشهر و آبادان گذاشت.

اقدام شجاعانه

در محور شمالی غرب کرخه، سرهنگ امرا... شهبازی، فرمانده جدید تیپ۲ زرهی دزفول، به سرعت نیرو‌های موجود تیپ ۲ زرهی را جمع‌آوری کرد و با کمک فرماندهان باقیماندهی تیپ، شبانه با انجام یک اقدام بسیار شجاعانه و سودمند سرپلی را در غرب کرخه در کنار پاسگاه ژاندارمری و تپه‌های خرولی و اسکندرخندان اشغال کرد و یگان‌ها در نقاط سرکوب این ارتفاعات موضع گرفتند و کنترل نزدیک پل کرخه و پل پی. ام. پی موجود را به دست آوردند تا نیرو‌های دشمن نتوانند از پل عبور کنند.

پیشنهاد آتش‌بس!

امروز صدام‌حسین پیشنهاد آتش‌بس داد و اعلام کرد در صورتی که دولت ایران شرایط اعلام شده را بپذیرد، ترک مخاصمه می‌شود (یعنی ایران تسلیم شود)، اما دولت ایران در پاسخ به پیشنهاد صدام اعلام کرد تا زمانی که حتی یک سرباز عراقی در قلمرو سرزمین ایران وجود دارد، حاضر به مذاکره نخواهدبود و تنها شرط قبول آتش‌بس از نظر ایران این است که دولت عراق نیرو‌های خود را از خاک ایران بیرون ببرد.

خونین‌ترین نبرد

عراقی‌ها که متوجه شدند در ۱۵ کیلومتری جنوب‌غربی اهواز بین رودخانه کارون و جنگل کمبویه و کرخه‌کور یک خط پدافندی قوی تشکیل شده، تصمیم گرفتند از منطقه حمیدیه، واقع در ۲۷ کیلومتری غرب اهواز، به این خطوط رخنه کنند و با عبور از جاده حمیدیه اهواز و پیشروی به طرف شمال و شرق، اهواز را علاوه بر سمت جنوب از طرف غرب و شمال هم به محاصره درآورند. در این تاکتیک، شهر سوسنگرد و منطقه دشت آزادگان نیز سقوط می‌کرد؛ لذا امروز یکی از خونین‌ترین نبرد‌ها در مرحله اول جنگ در این منطقه رخ داد. در این روز نقاط مسکونی و شهر‌های خوزستان به‌شدت بمباران شد و با همه تلاشی که عراقی‌ها کردند، نتوانستند مقاومت رزمندگان را بشکنند و در خطوط آن‌ها نفوذ کنند و به هدف خود برسند.

مواضع مدافعان

از بررسی مدارک اغتنامی و گزارش‌های موجود، چنین استنباط می‌شود که امروز لشکر۱۰ زرهی عراق به تیپ۴۲ زرهی برای تصرف پل و مواضع مدافعان دستور حرکت به جلو می‌دهد. این لشکر برای تکمیل استعداد تیپ۴۲، گردان تانک حماد شهاب، سازمانی تیپ ۱۷ زرهی را زیر امر یگان مذکور قرار می‌دهد. گردان۱۰ مهندسی عراق آماده برقراری یک پل شناور (پی. ام. پی) روی رودخانه کرخه برای عبور نیرو‌ها می‌شود. لشکر۱۰ زرهی که از طرف جناح شمالی خود نیز از طرف ارتفاعات خرولی، تپه چشمه و اسکندرخندان زیر دیده‌بانی و آتش پراکنده و دقیق نیرو‌های تیپ۲ زرهی دزفول بود، به تیپ‌های ۱۷زرهی و ۲۴مکانیزه دستور دفع این نیرو‌ها را که همواره تهدیدی برای او از پهلو بود، می‌دهد. در حالی که تیپ۴۲ زرهی لشکر۱۰ حوالی سه‌راهی قهوه‌خانه آماده تهاجم می‌شود در ساعت ۵ بامداد، یگان‌های تیپ ۸۴ پیاده خرم‌آباد که به علت تصرف مهران توسط دشمن نتوانسته‌بودند خود را به مهران برسانند و به دیگر یگان‌های تیپ ملحق شوند، در اجرای دستور نیروی زمینی به عقب لشکر ۱۰ زرهی عراق واقع در غرب رودخانه دویرج حمله محدودی می‌کنند و پاسگاه ربوط را تصرف می‌کنند.

روز سخت

با نگاهی به کل عملیات در منطقه خوزستان درمی‌یابیم روز ششم مهرماه برای لشکر ۹۲ زرهی، روز بسیار سخت و طاقت‌فرسایی بوده‌است. در این روز، در دشت آزادگان دشمن به نزدیکی شهر اهواز رسیده‌بود؛ خرمشهر در محاصره بود؛ تیپ ۳ تا پادگان عقب‌نشینی کرده و بالاخره در غرب دزفول، دشمن خود را به رودخانه کرخه رسانده‌بود. سه شهر مهم و راهبردی خوزستان یعنی خرمشهر، اهواز و اندیمشک در معرض سقوط قرار داشت؛ لشکر ۹۲ تمامی توان خود را در این شش روز جنگ، در همه محور‌ها به کار برد و توانست دشمن را در مقابل دروازه‌های شهر‌ها متوقف کند، اما دیگر توانی برای ادامه نبرد نداشت. نیرو‌های اعزامی از دیگر مناطق به تدریج وارد خوزستان می‌شدند، ولی فاصله بین ورود جزء به جزء یگان‌ها تا آمادگی برای عملیات بسیار زیاد بود.
‌
نمی‌پذیریم!

علی‌اکبر هاشمی رفسنجانی: «ما جنگ را شروع نکرده‌ایم که پیشنهاد آتش‌بس یا چیز دیگری از این قبیل بدهیم یا بگیریم. این عراق بوده که تجاوز کرده و اولین کاری که باید بشود، این است که رفع تجاوز بشود و آن‌ها از تجاوز‌شان دست بردارند، بعد مسائلی که بین ما مطرح است، قابل مذاکره است.» محمدعلی رجایی، نخست‌وزیر: «ما به هیچ وجه بحث سیاسی و مذاکره کسی را که بخواهد ما را به مذاکره تشویق کند، نمی‌پذیریم.»

روزنامه جام جم