نفع مردم از «دارویار» به شرط یاری بیمه‌ها

به گزارش جام جم آنلاین، مزایای طرح دارویار از تعداد انگشتان دو دست بیشتر است، مخصوصا این‌که وزارت بهداشت اطمینان داده که با حذف ارز ترجیحی در واردات دارو و مواد اولیه، هیچ تغییری در پرداختی‌های بیماران اتفاق نمی‌افتد. این اطمینان نیز از آنجا نشات می‌گیرد که سازمان‌های بیمه‌گر که از این پس یارانه دارو را مستقیما از دولت دریافت می‌کنند، عین همان یارانه را به مصرف‌کننده‌ها می‌پردازند و در نتیجه امروز از جیب مردم هیچ پولی بیشتر از دیروز پرداخت نخواهد شد. دارویار، اما یک نکته مهم و کلیدی دارد و آن نقش اساسی شرکت‌های بیمه در اجرای این طرح است به طوری که اگر بیمه‌ها به‌درستی نقش‌آفرینی کنند، با این‌که قیمت دارو در عمل گران می‌شود، اما آب در دل بیماران تکان نخواهد خورد.

تا پیش از این، دولت یارانه دارو را به شرکت‌های تولیدکننده و واردکننده دارو اختصاص می‌داد و ارز ۴۲۰۰ تومانی به این شرکت‌ها تعلق می‌گرفت، اما این شرکت‌ها اکنون مجبورند با ارز نیمایی خرید کنند و طبیعی است که قیمت دارو‌های وارداتی و مواد اولیه برای ساخت دارو‌هایی که به نام ایرانی می‌شناسیم، چند برابر خواهد شد. البته برنامه این است که یارانه دارو که برای سال ۱۴۰۱، ۷۰ هزار میلیارد تومان درنظر گرفته شده در اختیار بیمه‌ها قرار بگیرد و بیمه‌ها نیز این یارانه را به مردم به عنوان مشتریان دارو اختصاص دهند. به همین دلیل وزیر بهداشت تاکید دارد که توزیع یارانه‌دارو متناسب با نیاز بیماران، بهره‌مندی همه دهک‌های درآمدی از یارانه دارو و ثابت ماندن پرداختی‌ها از جیب مردم در این طرح قطعی است.

اما همه ایرانیان بیمه نیستند و این مشکل، سال‌هاست که قشر ضعیف جامعه را آزار می‌دهد. طرح دارویار، ولی برای این قشر یک نسخه خاص دارد و آن این‌که همه افراد فاقد بیمه، می‌توانند تحت پوشش بیمه سلامت قرار بگیرند. بهرام عین‌اللهی، وزیربهداشت توضیح می‌دهد که گرچه پوشش بیمه همگانی در کشور بیش از۹۰ درصد است، اما هنوز تعدادی از افراد بیمه ندارند که همگی آن‌ها می‌توانند با مراجعه به دفاتر پیشخوان دولت ثبت‌نام کنند. وزیر بهداشت یک خبر خوش هم دارد و آن را این‌گونه شرح می‌دهد: ما آمادگی داریم که در شش ماه آینده بدون انجام آزمون وسع، بیمه افراد بیمه‌نشده را انجام دهیم و به این ترتیب خدمات حوزه سلامت را به همه ایرانیان ارائه دهیم. برای توسعه بیمه همگانی نیز مجلس امسال حدود ۶۰۰۰ میلیارد تومان مصوب کرده که می‌تواند اطمینان‌بخش باشد.

حذف ارز ترجیحی در ذهن مردم ایران مساوی است با گران شدن هر چیزی. در مورد دارو نیز این پیش‌فرض در ذهن مردم وجود دارد که قیمت دارو از این به بعد جهش‌های چندبرابری را تجربه می‌کند، اما در طرح دارویار، چون مبنا، اختصاص یارانه به داروست، وزارت بهداشت قول ثابت ماندن قیمت ۳۶۶ قلم دارویی را داده که اکنون تحت پوشش بیمه هستند. در مورد دارو‌های otc که دارو‌های بدون نسخه هستند نیز قرار بر این است که هیچ افزایش پرداختی از جیب مردم اتفاق نیفتد، چون طبق دستور رئیس‌جمهور، ۱۲۰ قلم از این دارو‌ها که پرمصرف‌تر از بقیه دارو‌های بدون نسخه هستند نیز تحت پوشش بیمه قرار خواهد گرفت.

سال‌هاست کشورمان از معضلی به نام قاچاق معکوس دارو رنج می‌برد. به این معنی که دارو‌های وارداتی که با ارز ترجیحی به کشور می‌آمدند، حتی دارو‌های ایرانی که با مواد اولیه سوبسیددار در کشور ساخته می‌شدند، توسط عده‌ای سودجو با قیمت‌های چندبرابری به کشور‌های همسایه قاچاق می‌شدند که این معنایی جز متضرر شدن دولت نداشت. حالا، اما دکتر علی فاطمی، نایب‌رئیس انجمن داروسازان کشور به جام‌جم توضیح می‌دهد که با اجرای طرح دارویار و الزام شرکت‌های دارویی به استفاده از ارز گرانقیمت نیمایی، بحث قاچاق دارو کمرنگ می‌شود و برای دولت صرفه‌جویی قابل ملاحظه‌ای اتفاق می‌افتد. دید او به این طرح مثبت است، آن را به نفع مردم می‌داند و تاکید می‌کند که مردم گران شدن دارو را احساس نخواهند کرد، چون افزایش قیمت‌ها ناشی از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی را دولت تقبل می‌کند و در اختیار سازمان‌های بیمه قرار می‌دهد به طوری که از این به بعد در فیش پرداختی مردم در داروخانه، سه ستون وجود خواهد داشت: سهم بیمار، سهم بیمه و یارانه.

از چه چیز باید نگران بود؟

اما طرح دارویار با همه محسناتش، نگرانی‌هایی را نیز ایجاد کرده که به متعهد بودن یا نبودن بیمه‌ها به تعهدات‌شان مربوط می‌شود. فاطمی به ما می‌گوید با حذف ارز ترجیحی، قیمت دارو‌های ایرانی به طور متوسط ۷۰ درصد و قیمت دارو‌های خارجی چهار تا پنج برابر گران خواهد شد که اگر بیمه‌ها به‌درستی نقش‌آفرینی کنند، هیچ اتفاق بدی رخ نمی‌دهد، اما اگر قرار باشد پرداختی‌های‌شان همچنان با شش تا هفت ماه تاخیر انجام شود، داروخانه‌ها، چون نقدی خرید می‌کنند، قطعا ورشکسته می‌شوند که این خطر وجود دارد که داروخانه‌ها دارو را به صورت آزاد به مردم بفروشند.

دکترهمایون سامه بخت‌آبادی، عضو کمیسیون بهداشت مجلس نیز با این‌که دارویار را طرحی سودمند می‌داند، ولی معتقد است بودجه ۷۰هزار میلیارد تومانی برای سازمان‌های بیمه در سال ۱۴۰۱، کفاف پوشش کامل این طرح را نمی‌دهد و کمیسیون بهداشت، بودجه ۱۱۰ هزارمیلیارد تومانی را کافی می‌داند. او به جام‌جم توضیح می‌دهد که سازمان‌های بیمه اعلام کرده‌اند که توان تحمل افزایش قیمت دارو تا ۵۰ درصد را دارند، پس اگر طرح دارویار با برنامه‌ریزی دقیق و منظم همراه نباشد، باید شاهد ناتوانی بیمه‌ها در پرداختی به مراکز درمانی باشیم.