شاید با خواندن این جمله تعجب کنید اما کمی صبر کنید تا توضیح خود را کامل کنم. آنچه در وهله اول باید ذهن هر سینماگری را با خود درگیر کند سوژه و موضوع است. امری که باید در اختیار سازنده باشد تا بتواند بر اساس آن محتوای مطلوب خود را تولید کند. تاریخ ایران در نیم قرن اخیر و بهخصوص بعد از انقلاب اسلامی اینقدر سوژه و موضوع تولید کرده است که اصولا سینماگران ایرانی نگرانی بابت پیدا کردن آن نداشته باشند اما خب سینماگر ایرانی در این سالها کمی قدرنشناسی کرده است و نخواسته از این سوژههای آماده و البته مهیج و مخاطبپسند استفاده کند.
سینمای ایران بعد از چند دهه موجسواری روی سوژههای ماورایی و هنری، حالا کمکم در حال رجعت به برخی سوژههای وطنی است. گفتم کمکم چون واقعا نمونههای زیادی در سینمای ایران تولید نشده که بتوان آن را یک جریان به حساب آورد. علیالحساب این مساله هم قبول است و نشانهای برای اینکه فکر کنیم سینمای ایران دارد یادش میآید کدام سینما میتواند هم پیشرو باشد هم مخاطب را راضی کند و هم اینکه وجهه ملی میهنی داشته باشد.
مقدمه بالا را گفتم تا برسم به فیلم روز صفر که در اکران نوروزی سینما حاضر بود. اگر ماجرای دستگیری عبدالمالک ریگی، شرور و تروریست شرق کشور را خوانده باشید حتما باید این فیلم را هم ببینید. چرا؟ خب میگویم. اول آنکه این اتفاق در یک دهه اخیر رخ داده و حافظه تاریخی مردم نسبت به آن هنوز زنده است. دوم اینکه خود ماجرای دستگیری ریگی به اندازه کافی مهیج و جذاب است و فقط شرحهای چندباره این دستگیری در رسانهها باعث جذب مخاطب فراوان شده است. سوم اینکه مساله کاملا یک اقدام ملی میهنی است که این بار بر پرده سینما تصویر شده است و چهارم آنکه فیلم روز صفر کاملا در استانداردهای جهانی تولید و ساخته شده است. یک فیلم اطلاعاتی با بازیهای درست و البته ساختار اکشن خوب و جذاب. همان چیزی که مخاطب انتظار دارد روی پرده سینما از آنچه شنیده، ببیند.
خب روز صفر همه اینها را دارد. یک امیر جدیدی کاملا استاندارد و در شمایل یک قهرمان اطلاعاتی که در جای لازم حاضر است. هر چندزخم میخورد اما کارش را تمام میکند. مخاطب او را دوست دارد و رفتارهایش را میپسندد. فیلم یک ساعد سهیلی در نقش ریگی دارد که او هم در جای خودش قرار گرفته است. بازی روان و بدون لکنت در نقش شرور و جنایتکار کاملا در خدمت فیلم است. داستان به صورت معمایی و اطلاعاتی طوری چیده شده است که تقابل و رقابت سرویس اطلاعاتی ایران و سرویسهای اطلاعات خارجی را بهخوبی پیش چشم مخاطب قرار میدهد.
همه این عناصر در کنار کارگردانی خوب سعید ملکان در اولین تجربه باعث شده روز صفر فیلمی کاملا قابل دفاع در سینمای ایران باشد، هر چند هنوز یاد نگرفتیم چگونه فیلمهایی را که در راستای منافع ملی میسازیم به مخاطب خوب عرضه کنیم تا راه اینگونه فیلمسازی بسته نشود.
مصطفی وثوق کیا / روزنامه نگار