آموزش خردسالان به روش «فینگیلیا»

کاوه کنعانی کارگردان مجموعه انیمیشن فینگیلیا درباره نحوه شروع و ساخت این مجموعه به جام‌جم می‌گوید: فینگیلیا یک مجموعه برای مخاطب خردسال و کودکان است و از سال ۹۷ از طریق شبکه‌های سیما خصوصا شبکه پویا مهمان خانه‌های مخاطبان بوده‌است. طی این سه سال تمام تلاش ما به عنوان تیم تولید این مجموعه بر این بوده‌است که فینگیلیا در هر فصل نسبت به فصل‌های گذشته تفاوت و پیشرفت‌هایی داشته‌باشد.
وی ادمه می‌دهد: فصل سوم این مجموعه که ۱۳ قسمت آن در نوروز ۱۴۰۱ روی آنتن شبکه پویا می‌رود، از لحاظ محتوا، داستان، زیبایی‌شناسی و تصویر نسبت به فصل دوم تغییراتی خواهدداشت. در محتوا و داستان مجموعه فینگیلیا با توجه به بازخورد مخاطبان کارشناسی‌هایی انجام شده و داستان‌ها کیفیت و قدرت بیشتری نسبت به فصل‌های گذشته خواهندداشت. شخصیت‌ها در این انیمیشن قوام بیشتری نسبت به گذشته پیدا کرده‌اند و هر شخصیت هویت، رفتار و حتی دایره لغات خودش را پیدا کرده که این موضوع به پیشبرد درست و حرفه‌ای داستان، فیلمنامه، ارتباط و سمپات بیشتر مخاطب با شخصیت‌ها و داستان کمک می‌کند.
کنعانی در ادامه می‌افزاید: در بحث تصویر چند فضای جدید در مجموعه‌فینگیلیا ایجاد شده و تمامی شخصیت‌ها به‌صورت کامل ری دیزاین (طراحی و اجرای دوباره به شکلی که مخاطب ارتباط گذشته‌اش را از دست ندهد و شخصیت جدید برای او غریبه نباشد) شده‌اند و در بحث فنی هم پیشرفت‌های مثبتی با هدف هر چه بهتر شدن کار انجام شده‌است. در بحث دوبله هم شخصیت‌ها، لحن و آکسان‌های خود را بیشتر پیدا کرده و در بخش موسیقی با توجه به تجربه دو فصل گذشته، اتفاقات مثبت و خوبی شکل گرفته‌است.
استقبال از مجموعه فینگیلیا
این کارگردان انیمیشن ادامه می‌دهد: در دو فصل گذشته استقبال مخاطبان از مجموعه‌فینگیلیا خوب و مثبت بوده‌است. خوشبختانه جدا از مخاطبان هدف که کودکان و خردسالان هستند، بعضی از قسمت‌های این مجموعه در بخش‌های آموزشی کشور و مدارس در قالب فیلم، بازی و نمایش در مباحث کمک درسی و آموزشی مورد استفاده معلمان عزیز قرار گرفته‌است.
کنعانی می‌افزاید: مجموعه فینگیلیا تاکنون در بخش اصلی بیش از ۴۵ جشنواره معتبر داخلی و بین‌المللی حضور داشته و مورد استقبال قرار گرفته‌است.
وی درباره فصل جدید این مجموعه انیمیشن می‌گوید: تیم تولید ما با تمام توان در حال تهیه فصل سوم این برنامه است و تقریبا ۴۲ قسمت به همت همکاران عزیزمان تولید و آماده پخش شده‌است. امیدواریم در نیمه‌اول سال آینده سری سوم به صورت کامل تولید و آماده پخش شود.
موضوعات دور از فضای شعاری
کنعانی درباره موضوعاتی که فینگیلیا به آن اشاره داشته‌است، می‌گوید: موضوعات مورد توجه ما در چند بخش بوده و تلاش شده‌‌است به تمام بخش‌ها به‌صورت ساختاری و سرگرم‌کننده برای مخاطب هدف پرداخته شود. سعی کردیم این موضوعات دور از فضای شعاری، دستوری و خسته‌کننده برای مخاطب پخش شود تا در لایه‌های زیرین این پیام‌ها به‌صورت کامل و درست به مخاطب انتقال داده شود.
وی تاکید می‌کند: فینگیلیا به تمام مسائل و موضوعات مورد بحث دو حوزه تربیت و آموزش خردسال و کودکان ورود کرده‌است. از آموزش ابتدایی و قابل فهم مسائل مربوط به بلایای طبیعی و چگونگی مواجهه با زلزله و توفان تا موضوعات مربوط به صرفه‌جویی انرژی و آب یا مسائل محیط‌زیستی و رفتار با طبیعت اطراف، در این مجموعه مورد بررسی قرار گرفته و به آن اشاره شده‌است. همچنین در این مجموعه انیمیشن به زندگی اجتماعی کودکان مانند شناخت حریم‌خصوصی و ارتباط با دیگران و همچنین کار گروهی اشاره شده‌است. در آموزش‌های ابتدایی حقوق شهروندی مثل عابران پیاده، فرهنگ رانندگی و نیز مسائل و موضوعات تربیتی شامل موارد تربیتی کانون خانواده و نیز رعایت بهداشت شخصی و روش زندگی به بچه‌ها آموزش داده می‌شود. مبحث چگونگی نگاه به افراد و مشاغل در فینگیلیا به شکلی است که امکان پرداختن به هر موضوع دغدغه‌ای برای مخاطب خردسال است.
کنعانی درباره نوع پرداخت فینگیلیا به موضوعات فضای مجازی و بازی‌های رایانه‌ای می‌گوید: در هر سری از مجموعه‌فینگیلیا حدود ۱۰ درصد موضوعات، چه موضوع اصلی خط داستانی و چه موضوعات جانبی و موازی به مبحث استفاده از فضای مجازی در خردسالان و کودکان و همچنین فرهنگ استفاده از گوشی و تبلت اشاره شده‌است.
ضمن این‌که در متون کهن ما مثل مرزبان‌نامه و کلیله و دمنه و بسیاری از داستان‌ها از شخصیت‌های حیوانی و حتی حیوانات تخیلی استفاده شده و هدف یا بخشی از هدف، جذابیت اثر بوده‌است.
ما هم در اولین نگاه با هدف ایجاد جذابیت بیشتر برای مخاطب از حیوانات برای این مجموعه کمک گرفته‌ایم که البته باید تاکید کنم استفاده از حیوانات صرفا برای جذابیت داستان نبوده و هدف آموزش و معرفی خود حیوان و نیز کمک گرفتن از خصوصیات آن حیوان و تعمیم آن به مسائل
مخاطب است. وی ادامه می‌دهد: به طور مثال شخصیت خرسی ما یک خرس قهوه‌ای است که ما علاوه بر استفاده از تعریف شخصیتی خود حیوان، سعی کردیم آن را به مخاطب معرفی کنیم، مثلا خرس خواب زمستانی دارد یا خرسی کمرش را با کمک تنه درخت می‌خاراند. در کنار این بازی‌ها ما از چاقی خرسی بهره گرفتیم تا شخصیتی پرخور را وارد داستان کنیم و از طریق آن مشکلات و مضرات چاقی و پرخوری بیش از حد را به خردسال توضیح دهیم یا مثلا شخصیت کلاغک با توجه به تعریف و تداعی نمادین آن خبرچین است و هر چه پیدا می‌کند فکر می‌کند متعلق به خودش است یا گریه‌ای بسیار بلند و گوشخراش دارد که ما در داستان‌ها از هر کدام از این تعاریف شخصیتی استفاده کردیم. در بخشی دیگر نیز برای پرداخت به موضوع رازداری، امانتداری و رعایت و احترام به حقوق دیگران و… از شخصیت حیوانات دیگر بهره برده‌ایم. کنعانی می‌افزاید: تمامی شخصیت‌ها در تعریف خود به شکلی انتخاب شده‌اند که هم تعریفی از شخصیت حیوانی‌شان را ارائه کنند و هم در کنار ارائه این شخصیت به مسائل و موضوعاتی که خردسال در سیر تکامل و رشد فکری و شخصیتی خود با آن مواجه است، ورود می‌کنیم. وی در پایان اشاره می‌کند: مجموعه فینگیلیا دقیقا در روزهای کرونا و زمانی که همه ادارات و شرکت‌ها تعطیل بودند، بدون حتی یک روز تعطیلی و به صورت دورکاری، با کمک، همدلی و همکاری دوستان فداکارم شکل گرفت و تنها آرزو، خواسته و هدف اصلی ما این است که این مجموعه پویانمایی مورد توجه مخاطبان خود یعنی کودکان و خردسالان ایرانی قرار گیرد.

احمدرضا معراجی - رسانه / روزنامه جام‌جم