ویروس کرونای قدیم و دلتا چطور بین جمعیت پخش می شود؟(تصاویر و الگوها)

به گزارش جام جم آنلاین ، با این حال به صورت تقریبی می تواند برخی از الگوهای انتشار ویروس کرونا در میان جمعیت را بررسی کرد، یعنی اینکه هر فرد مبتلا چند نفر را درگیر می کند و افراد تازه مبتلای جدیدی این روند را چگونه ادامه خواهند داد.

انتشار ویروس به عنوان ویژگی تعاملی بین فرد ناقل و فرد هدف (فردی که ویروس را از شخصی دیگر می گیرد) توصیف می شود.

الگوهایی از این ویژگی های تعاملی ابتدا در آوریل 2020 منتشر شد. اما در ماه گذشته (ماه آگوست) این ویژگی تعاملی با توجه به انتشار ویروس کرونا دلتا در سطح جوامع به روز شد.

معیار کلیدی R0 چیست؟

یکی از ویژگی های مهم ویروس ها و سایر عوامل بیماری زا این است که چقدر واگیر دار هستند.این موضوع بسیار مهم و حیاتی به چند روش اندازه گیری می شود. یکی از معیارهای کلیدی، R0 یا شماره تولیدمثل اولیه (basic reproduction number)است که نشان می دهد چند مورد جدید از یک فرد آلوده ایجاد می شود.

معیار R0  به ما می گوید که هر فرد آلوده سه نفر را مبتلا می کند.

البته نرخ ابتلا در سطح جوامع  همچنین به عوامل دیگری بستگی دارد ، از جمله میزان تماس بین جمعیت و مدت دوره ابتلا.

این مقدار وابسته به موقعیت هم است، به عنوان عنوان مثال در یک شهر، نرخ R0 ممکن است بالاتر و در شهر دیگر پایین تر باشد. همچنین فرض می شود که کل جمعیت مستعد ابتلا به این بیماری هستند.

مطالعات اولیه در رابطه با همه گیری ویروس کووید19 در ووهان متوسط ​​R0 را بین 2.2 تا 2.7 تخمین زد. بدان معنا که هر فرد مبتلا بین 2.2 تا 2.7 نفر را مبتلا می کند.

در مقادیر دیگر جمعیتی نرخ ابتلا از یک فرد آلوده به اشخاص دیگر بین 1.5 تا 3.8 دیگر متغیر است.

*در شهرهای بزرگ و پرجمعیتی همچون تهران این تعداد می تواند بیشتر هم باشد.

تصاویر زیر به سادگی معیار R0 را نشان می دهد. در واقع این ساده ترین الگو برای انتشار ویروس کرونا در میان جمعیت است. فرد آلوده ای به بیرون از خانه می رود و آنگاه به طور میانگین سه نفر را آلوده می کند.

آن سه نفر نیز به نوبه خود سه نفر دیگر را مبتلا می کنند. آنگاه این زنجیره همینطور ادامه پیدا می کند.

این تصویر نیز الگوی ساده دیگری از تاثیرگذاری خودقرنطینگی را نشان می دهد. در این تصویر فردی که خود را قرنطینه کرده با نقطه آبی نشان داده می شود. این فرد مبتلا با ماندن در خانه و یا قرنطینه شدن در هر مکان دیگری زنجیره ابتلا را قطع می کند.

مقایسه انتشار ویروس کووید 19 با سایر بیماری ها چگونه است؟

در اینجا  می توانید همان الگوهای گسترش ایجاد شده بر اساس R0 را برای طیف وسیعی از عوامل بیماری زا در طیف وسیعی از شرایط ، از آنفولانزای اسپانیایی گرفته تا سرخک را مشاهده کنید که نرخ R0 در برخی از بیماری ها بین 12 تا 18 نفر برآورد شده است.

در این تصویر نشان داده می شود که به عنوان مثال کووید19 اورجینال (ویروسی که نخستین بار در ووهان مشاهده شد) در نمونه جمعیتی کم و تصادفی R0 با نرخ 2 پیش می رود. به عنوان مثال یک نفر دو نفر را مبتلا می کند. این نرخ برای جمعیت های کم است. آنگاه کووید19 به عنوان مثال در یک سالن و یا یک فروشگاه 15 نفر را مبتلا می کند.

در ادامه تصویر کووید ووهان و اورجینال در مکان پرجمعیت تر دیگری می چرخد. هر نفر سه نفر را مبتلا می کند.

اما دلتا بسیار پیچیده و سریع تر است. در تصویر ابتلا با نقطه گذاری آغاز می شود اما در ادامه آنقدر قدرت انتقال افزایش پیدا می کند که مبتلایان با نوار قرمز دور دایره مشخص می شوند.

ابتلای آنفلوآنزای اسپانیایی اما بسیار آرام تر است.

ابولا در محیط کم جمعیت (یک سالن و یا یک محیط سربسته اداری) همانند کووید قدیمی پیش می رود و نرخ ابتلای 2 نفر را دارد.

سارس اما در محیط پرجمعیت تر همانند کووید19 در محیط پرتراکم پیش می رود و هر فرد آلوده سه نفر را آلوده خواهد کرد. آبله مرغان و سرخک که خطرات بسیار بسیار کمتری دارند اما بسیار مسری هستند و دایره های مشخص شده در تصویر نشان می دهد آنها در محیط های نسبتا شلوغ چند نفر را مبتلا می کنند.

یک الگوی بسیار ساده دیگر در رابطه با ویروس کرونا (از هر نوعی) نشان می دهد اگر در یک کشور قرنطینه و یا اعمال قوانین سفت و سخت محدود کننده وجود نداشته باشد چطور کل جمعیت در اماکن عمومی در معرض ابتلا هستند. تمامی این افراد مبتلا می شوند.

اما این تصویر نقاط آبی رنگ را نشان می دهد. نقاط آبی در واقع افرادی هستند که بعد از تشخیص ابتلا به کرونا خود را قرنطینه کرده اند. در ضمن این الگو برای جوامعی است که قرنطینه را رعایت می کند. به این ترتیب تعداد افراد مبتلا بسیار بسیار کمتر است.

میزان مرگ و میر برآورد شده برای بیماری ناشی از ویروس کرونا وابسته به محل و موقعیت و به ویژه سطح آزمایشاتی است که در حال انجام شدن هستند. واقعیت همه گیری ها بسیار پیچیده تر است اما این مفاهیم اساسی زیربنایی گسترش بیماری ها را نشان می دهد. این مدل از جمعیت فرضی 1000 نفر برای تجسم بهتر نسبت ابتلاها و مرگ و میرها استفاده می کند و فرض می کند که هر فرد می تواند با هر فرد دیگری در جمعیت در تماس باشد.

منبع: گاردین / مترجم: هیلدا حسینی خواه