آبادی سالن‌ها در تعطیلی سینما

طی این سال‌ها شهرها بزرگ‌تر شدند و خانه‌ها کوچک‌تر و به همان میزان نیز جمعیت افزایش یافت اما دیگر سالن‌های سینمایی جوابگوی این نیاز نبودند؛ چرا که برخی آنها از بین رفتند و کاربری خود را از دست دادند و برخی دیگر نیز فرسوده شدند و دیگر مخاطب علاقه‌ای به حضور در سالن‌های قدیمی و تماشای فیلم بر پرده‌های‌ بی‌کیفیت نداشت.
بر همین اساس حوزه هنری انقلاب اسلامی، به عنوان دارنده بزرگ‌ترین زنجیره سینمایی کشور، از نیمه دوم سال ۹۸ طرح توسعه سینماهای خود را آغاز کرد. این طرح در واقع تبدیل سالن‌های تک‌پرده و فرسوده قدیمی به پردیس‌های سینمایی چند پرده و اضافه‌ شدن سالن‌های مجهز و جدید در شهرهای فاقد سینما بود.
افزایش سرانه فرهنگی استان‌ها، توزیع عادلانه سینما در کشور، امکان نمایش همزمان چند فیلم و پوشش سلایق مختلف، جلوگیری از پدیده «فیلم‌ سوزی» به علت کمبود سالن، افزایش مخاطب و درنهایت افزایش فروش گیشه از نتایج این طرح خواهد بود. لذا با این اهداف و اندازه‌گیری‌ کمبودها و ظرفیت‌های هر استان، تصمیم برای یک تحول عظیم در زیرساخت‌های سینمایی حوزه‌ هنری گرفته شد. در نهایت طبق پیش‌بینی‌ها و مطالعات انجام شده، طرح توسعه سینماهای حوزه هنری در سه‌ فاز طراحی شد تا در انتهای آن ۴۰۰ پرده جدید در سراسر کشور ایجاد شود.

 کیفیت و کمیت بیشتر
اجرای طرح توسعه سینماها از نیمه‌ دوم سال ۹۸ آغاز شد. آن زمان حوزه هنری مجموعا ۱۰۳ پرده نمایش فعال داشت اما سه ماه پس از شروع این طرح با بحران همه‌گیری کرونا و تعطیلی و رکود پیش‌بینی نشده و بی‌سابقه در دنیا مواجه شدیم. با وجود این حوزه هنری سعی کرده از این فرصت بهره بگیرد و در مدت تعطیلی سینماها بخش قابل‌توجهی از سینماهای زیر مجموعه‌اش را توسعه بدهد.
در فاز اول طرح توسعه سینماها، ۸۰ سالن به مجموعه سالن‌های سینمایی افزوده شد تا در مجموع تعداد سالن‌ها به عدد ۱۸۰ پرده برسد و در حال حاضر ۲۰ سالن افتتاح شده، شش سالن در مرحله بازسازی است و دو سالن نیز در حال ساخت است. سید مصطفی حسینی، مدیرعامل موسسه بهمن سبز که کار اجرایی این طرح را به عنوان بزرگ‌ترین زنجیره سینمایی کشور بر عهده دارد، درباره این طرح به جام‌جم گفت: طرح توسعه، تبدیل سالن‌های فرسوده و تک‌پرده قدیمی به پردیس‌های سینمایی مجهز و مدرن چندپرده با بازسازی سالن‌های موجود و اضافه‌ شدن سالن‌های جدید است. این طرح از پس یک آزمون و خطا در برخی استان‌ها به وجود آمد و آن این‌که با بهسازی و افزایش سالن‌های سینما، امکان نمایش بهتر و بیشتر فیلم فراهم شد. به طور مثال در مشهد و اصفهان، تبدیل سالن‌های تک‌پرده به پردیس‌های چند منظوره نظیر «هویزه»، «ساحل» و «چهارباغ» شرایط متفاوتی را رقم زد تا حدی که مخاطبان چند برابر افزایش و فروش سینماها رونق چشمگیر یافت.

برای عدالت فرهنگی
مدیرعامل موسسه بهمن سبز معتقد است توسعه سینما در ایران بر چارچوب عدالت فرهنگی و برخورداری همگانی مردم نبوده و از نظر او به همین دلیل است که امروز شاهد توزیع ناهمگون و تمرکز چند هزار نفره ظرفیت سینمایی کشور در تهران و برخی کلانشهرها هستیم.
حسینی توضیح می‌دهد که بر اساس همین عدم توازن، سینماهایی که به لحاظ بنا، قدیمی و با بافت فرسوده بوده‌اند در اولویت اول طرح توسعه قرار گرفته‌اند. البته میزان مخاطب هر استان و شهر و سرانه فرهنگی آن نیز در این اولویت‌بندی مد نظر بوده‌ است.
مدیر عامل موسسه بهمن سبز درباره تعداد سالن‌های بازسازی شده و پروژه‌های در دست انجام، توضیح داد: در یک سال و ۹ ماه گذشته، فاز نخست آن را به پایان رسانده‌ایم. همچنین فاز دوم و سوم این طرح شامل احیای سینماهای ماندگار اما مخروبه و ساخت پردیس‌های چندمنظوره در شهرهای فاقد سینماست که مدتی است آغاز شده. بازسازی سینماهای بهمن (تهران)، ایران (ارومیه)، مهتاب (اصفهان)، بهمن (کاشان)، بهار (گز)، بهمن (اصفهان)، سپهر (ساری)، سپاهان (اصفهان)، اکسین (اهواز)، آزادی (آبادان)، مهر (سقز)، آزادی (بیجار)، بهمن (سنندج)، بهمن (سبزوار)، بهمن (شهرکرد)، مهر (شاهرود)، آزادی (کرمانشاه)، آفریقا (مشهد)، عصرجدید (گرگان)، بهمن (زنجان)، فلسطین (همدان)، بهمن (ملایر) و... از جمله طرح‌های فاز نخست توسعه سینماهای حوزه هنری بود که اکنون محقق شده‌ است.
همچنین در قالب فاز دوم و سوم این طرح، توسعه و ساخت سینماهای قدس (همدان)، مهر (کوهسنگی مشهد)، هجرت (گنبد)، بهمن (آزادشهر)، آزادی (ارومیه)، ۲۹ بهمن (تبریز)، کیهان (آبادان) در مراحل پایانی است و احیای سینماهای آفریقا (تهران)، سپیده (تهران)، ایران (ساری)، بهمن (بوشهر)، نخل (خرمشهر)، بهمن (آمل)، بهمن (بهشهر)، پیروزی (کرمانشاه)، پرسیا (شیراز) و... در همین فاز در مرحله طراحی یا اجراست. این پروژه‌ها جمعا ۲۱استان کشور را در برمی‌گیرند.

بفرمایید زیرساخت
«مساله اصلی سینما همچنان پخش و توزیع است.» مدیرعامل موسسه بهمن سبز این عقیده را دارد و توضیح می‌دهد برای تاثیرگذاری در عرصه فرهنگ باید بسترهای پخش را گسترده و پروسه تولید فیلم را تکمیل کرد. حسینی به جام‌جم می‌گوید: یکی از اولویت‌های مهم سینمایی کشور، تغییرات و استانداردسازی‌های روز در سینماهاست؛ چرا که فیلم تولید می‌شود اما تا زمانی که زیرساخت‌های نمایش آن فراهم نباشد، عملا این تولیدات به سرانجام نرسیده‌اند. احیای سینما از اولویت‌های حوزه هنری است و تحقق این مهم به همراهی سایر نهادهای فرهنگی نیاز دارد.
مدیرعامل موسسه بهمن سبز بر این باور است: اساس طراحی هر سینما به فرهنگ و مذهب جامعه، استانداردهای جهانی و شرایط اقلیمی و آب و هوایی منطقه مرتبط است. گرچه سینما، فرهنگ و مبنای خود را دارد، اما ضمن الگو گرفتن از اصول بنیادین معماری، اقتضائات فرهنگی و هنری را در دل خود جای می‌دهد. تجربه دو دهه ساخت سینما توسط موسسه بهمن سبز براساس استانداردهای بین‌المللی و بومی‌سازی آنها، این اصول بنیادین را به صورت اختصاصی در این مجموعه شکل داده به ترتیبی که همواره در فاز صفر مطالعات هر پروژه، تلاش می‌شود هنر و نماد فرهنگی شهرها در معماری سینمایی پیاده‌سازی شود.
حسینی همچنین از توجه به معماری سینماها بر اساس وجهه فرهنگی هر شهر خبرداد و نیز ایجاد کافه‌ کتاب، کافه‌ رستوران و سینمای روباز چهار فصله را از جمله امکانات جنبی برشمرد که در بازسازی بر اساس استانداردهای جدید سینمایی مدنظر بوده‌ است. مدیر عامل موسسه بهمن سبز احیای سینماهای روباز ایران در سینما ساحل اصفهان، بهمن سنندج و بهمن شهرکرد را از جمله اقدامات این موسسه برشمرد که تجربه منحصر به فرد و مناسب دوران کروناست.

بازسازی صفر تا صد
مدیرعامل موسسه بهمن سبز تاکید دارد که استانداردهای ساخت سینما در تمام مراحل بازسازی سالن‌ها از صفر تا صد مد نظر بوده و در توضیح این نکته به مجموعه اقدامات اجرایی موسسه بهمن سبز در چهار حوزه تجهیزات، عمرانی، ایمنی و رفاهی اشاره کرد. به گفته حسینی، برای در بازسازی سینماها به‌ روز رسانی سیستم‌های پخش تصویر، ارتقای سیستم صوت، نصب سیستم متمرکز کنترل فیلم و سالن، نصب تامین‌ کننده برق اضطراری برای سیستم‌های پخش، نصب صندلی‌های ویژه و اصلاح صندلی‌های سالن‌های قدیمی، نصب نمایشگر دیجیتال سردر سینما (تلویزیون شهری)، اصلاح شیب‌بندی سالن‌ها، کف‌سازی و استانداردسازی فواصل، تقویت اکوستیک سالن‌ها به منظور بهبود کیفیت صدا، اصلاح سیستم گرمایشی و سرمایشی، بهسازی و بازسازی سالن‌های نمایش، بهسازی و بازسازی سالن‌های انتظار، نصب سیستم‌های اعلان و اطفای حریق، مقاوم‌سازی سینما، ایجاد فضاهای فرهنگی، خدماتی و تفریحی و دیگر موارد عملیاتی شد.