در انتخابات مجلس حتی خود خانم‌ها هم به نامزدهای زن رای نداده‌اند

به گزارش جام جم آنلاین، وی در بخشی از این گفت‌و‌گو تاكید كرد كه كار شورای نگهبان صرفا مطابق با قانون اساسی است و فراتر یا فروتر از آن نمی‌تواند كاری انجام دهد.

 

 

انتخابات یك روند نسبتا طولانی است كه دستگاه‌های مختلف باید در بخش‌های گوناگون وظایف خود را به‌تدریج انجام بدهند و مقدماتی را فراهم كنند كه این مقدمات نهایتا منجر به شروع انتخابات می‌شود و آغاز آن معمولا با دستور وزیر كشور صورت می‌گیرد. روندهای بعدی؛ ثبت‌نام‌ها، بررسی صلاحیت‌ها، شروع انتخابات و شمارش آرا است. از این جهت كار شورای نگهبان در انتخابات مجلس و ریاست جمهوری متفاوت است.

 

در انتخابات مجلس كار سنگین بررسی صلاحیت‌ها را داریم. ملاحظه كردید كه در ایام نزدیك به انتخابات مجلس نزدیك به ۱۶ هزار نفر ثبت‌نام می‌كنند. بررسی صلاحیت یكایك آنها كاری زمانبر است اما در انتخابات ریاست جمهوری این مشكل وجود ندارد، یعنی در بحث بررسی صلاحیت‌ها كار سنگینی نداریم، چراكه تعداد افراد ثبت‌نام‌كننده به اندازه انتخابات مجلس نیست. در دوره قبل انتخابات ریاست جمهوری حدود ۱۶۰۰ نفر ثبت‌نام كرده بودند.

 

در هر صورت در انتخابات ریاست جمهوری طبق قانون اساسی شرایط كلانی وجود دارد كه در انتخابات مجلس نیست. به همین دلیل در انتخابات ریاست جمهوری نگاه ما و وظایف دوستان‌مان بیشتر معطوف به اعمال نظارتی است كه باید در روز انتخابات انجام پذیرد. بنابراین مقدماتش می‌شود آموزش ناظران و ساماندهی آنها و مواردی كه مرتبط با چاپ تعرفه است كه از سوی وزارت كشور انجام می‌شود، همچنین نظارت بر چاپ تعرفه‌ها.

 

از دیگر موارد، تشكیل هیات‌های نظارت است كه خوشبختانه در حال حاضر در همه استان‌ها، شهرستا‌ن‌ها و بخش‌ها هیات نظارت شكل گرفته است. همچنین نشست‌هایی هم برگزار كردیم كه در آن كارشناسان ما و دوستان وزارت كشور حضور دارند و آنها هم در حال انجام است. ان‌شاءا... مشكل خاصی در این زمینه نخواهیم داشت.

 

 

آخرین جلسه را دو هفته قبل داشتیم، بقیه بحث هیات‌های نظارت شهرستانی بود كه در مورد آنها تصمیم‌گیری شد، خوشبختانه احكام‌شان هم صادر شد و مشغول انجام وظیفه هستند.

 

 

غالب موارد مرتبط با انتخابات الكترونیك را با دوستان وزارت كشور در ادوار گذشته هم انجام دادیم. یعنی مراحل عمده انتخابات الكترونیك تا الان انجام شده است. این مساله را در انتخابات گذشته داشتیم و در انتخابات پیش رو هم خواهیم داشت. بخش‌هایی از آن باقی مانده است كه احتمالا دوستان رسانه وقتی سوال می‌كنند، معطوف به بحث رای‌گیری از طریق دستگاه، یعنی مكانیزه شدن است. در این‌باره نیازمند اطمینان بیشتری از این دستگاه‌ها، از جهت فنی و از جهت نرم‌افزاری هستیم تا در این مسیر كسی مشكلی را ایجاد نكند. به هر حال هر چقدر كه این دستگا‌ه‌ها و الكترونیكی شدن سرعت را اضافه می‌كند، سرعت تخلف را هم می‌تواند زیاد كند و ممكن است تخلفات از جنس دیگری را باعث شود.

 

در شورای نگهبان و وزارت كشور متفق هستیم كه باید به این سمت برویم كه به یك اطمینان صددرصدی برای مخدوش نشدن رای مردم برسیم. وظیفه ما صیانت از آرای مردم به عنوان حق‌الناس است. به همین دلیل كارهای زیادی انجام شده و این طور نیست كه وقتی می‌گوییم رای‌گیری الكترونیك انجام شده، به این معنا باشد كه هیچ كاری هم انجام نشده است.

 

وزارت كشور به‌خصوص در سال‌های اخیر اقدامات فنی بسیار خوبی برای این كار انجام داده و زیرساخت‌های خوبی را فراهم كرده است. ما هم نظارت كرده‌ایم و اطمینان می‌دهیم كارهایی كه تاكنون انجام شده، مراحل خوبی بوده و مشكلی را ایجاد نمی‌كند. همچنان روی مرحله نهایی كه رای‌گیری الكترونیك هست، مشغول كار هستیم و تلاش داریم به یك شكل اطمینان‌بخشی برسیم كه دیگر ان‌شاءا... هیچ مشكلی وجود نداشته باشد.

 

 

مجلسی‌ها درصدد هستند تا این كار را انجام بدهند. دو روز پیش هم این صحبت مطرح شد، آنها معتقد بودند كه اصلاحات شورای نگهبان را انجام داده‌اند و بنا دارند كه وارد دستور كار مجلس كنند. قرار شد بررسی بیشتری در این باره شود و اگر مجلس روند تصویب آن را زودتر انجام دهد، شورای نگهبان می‌تواند حداقل بخش‌هایی از آن را مورد بررسی قرار دهد و در انتخابات ریاست جمهوری اعمال شود. ولی اگر این اتفاق نیفتد، به انتخابات بعدی واگذار می‌شود.

 

 

من در این مورد بارها عرض كرده‌ام كه یك مشكل قانونی داریم. اینها همه به تبلیغات برمی‌گردد و از مجلس انتظار داریم كه در این‌باره قانون را اصلاح كند. ما تعریفی از تبلیغات انتخاباتی در قانون نداریم. چون تعریف نداریم، همین سوالی كه می‌كنید، ما هم داریم. آیا می‌توان فردی كه با یك رسانه‌ای صحبت كرد یا در یك جمع علمی سخنرانی كرد و گفت كه من نامزد انتخابات هستم و از برنامه‌های خود حرف زد را تبلیغات دانست؟

متاسفانه قانون در این زمینه ساكت است. به همین خاطر نمی‌دانیم كه وظیفه دستگاه‌های نظارتی و اجرایی دراین باره چیست؟ اما طبیعتا اگر كسی كه خود را نامزد معرفی می‌كند، بخواهد یك كمپین انتخاباتی چه به صورت حقیقی و چه به صورت مجازی راه بیندازد، جلوی آن گرفته می‌شود.

 

 

این بحث فقهی، حقوقی و یك بحث فرهنگی دارد، نظرات مختلفی هم وجود دارد. عرض من این است كه قانونگذار تاكنون منعی برای ثبت‌نام زنان نگذاشته است. به همین خاطر برای انتخابات ریاست جمهوری، خانم‌ها ثبت‌نام می‌كنند. شورای نگهبان هم مثل بقیه موارد بررسی می‌كند. دلایل ردصلاحیت زنان البته بحث دیگری دارد كه باید در حوزه‌های علمیه و دانشكده‌های حقوق روی این بحث علمی و فقهی بحث و بررسی كنند. بخشی از آن هم به جنبه‌های فرهنگی جامعه برمی‌گردد.

 

بالاخره این هم سوال مهمی است كه چرا در مجلس فقط ۱۶ نماینده زن داریم، با این‌كه تعداد نامزدهای زن در انتخابات چند هزار نفر بودند. حتی خود خانم‌ها هم به نامزدهای زن رای نداده‌اند. بنابراین نباید این مساله را به حساب شورای نگهبان گذاشت.

 

 

به هر حال ثبت‌نام زنان آزاد است، طبعا مقصود این است كه شورای نگهبان هم دارد اعلام نظر می‌كند. یك وقت است كه می‌پرسید چرا خانم‌ها تایید نمی‌شوند، می‌گویم كه در خیلی از مواقع آقایان هم تایید صلاحیت نشده‌اند.

 

 

شما می‌توانید بگویید كه مرد به طور مطلق یك رجل سیاسی است؟ بالاخره نظرات متفاوتی پیرامون این موضوع وجود دارد. ممكن است اعضای شورای نگهبان در این زمینه نظرات مختلفی داشته باشند، اما در هر صورت شورای نگهبان در این زمینه نظر رسمی خود را اعلام نكرده است.

 

 

ثبت‌نام از طریق وزارت كشور انجام می‌شود و وزارت كشور نیازمند این است كه قانونی داشته باشد كه با چه شرایطی افراد را ثبت‌نام كند. در حال حاضر تمركز قانون انتخابات روی همین مساله است تا وزارت كشور با لحاظ برخی شرایط، اقدام به ثبت‌نام افراد كند. اگر بتوانند به قاعده برسند كه شرایط اولیه را اصلاح تا از این طریق وزارت كشور عمل كند، بسیار مطلوب خواهد بود.

 

 

شورای نگهبان نهادی است كه باید براساس قانون اساسی و قوانین عادی عمل كند و تصمیماتش باید مبتنی بر قانون باشد. وقتی به این مرز برسیم، سوال من این خواهد بود كه آیا در قانون منعی برای ورود نظامیان است؟ باشد یا نباشد، ما تابعیم. قانون، منعی در این باره ندارد.

 

 

سوال سختی است. به هرحال شورای نگهبان یك نهاد حقوقی است و شاید سوال شما سیاسی باشد. با توجه به تجربه ۲۰ ساله حضورم در شورای نگهبان و باتوجه به تاكیدات قانون و رهبر معظم انقلاب، باید دنبال نیروهای كارآمد باشیم. یعنی افرادی باید نامزد انتخابات ریاست جمهوری شوند كه توانایی اداره كشور با انبوهی از مشكلات را داشته باشند. كشور ما منابع و سرمایه‌های خوبی دارد، مردم وفاداری هم دارد كه پشتیبان نظام بوده‌اند و اینها نیازمند كسانی هستند كه كارآمد باشند.

 

 

در انتخابات هم سلامت مردم و هم سلامت انتخابات باید پا به پای همدیگر جلو برود. خوشبختانه سال گذشته با شروع كرونا، انتخابات مجلس را برگزار كردیم و یك تجربه اولیه‌ای در این‌باره داریم. به اضافه این‌كه انتخابات مرحله دوم مجلس هم كاملا در زمان شیوع ویروس كرونا بود. ستاد ملی مبارزه با كرونا مصوبات و دستورالعمل‌هایی دارد، طبیعتا ما باید براساس آنها حركت كنیم. علاوه‌بر اینها، كارهایی كه ما توانسته‌ایم انجام دهیم و با وزارت كشور هم در‌باره آنها صحبت كرده‌ایم؛ بحث اول، افزایش صندوق‌ها بود.

 

در این دوره در برخی از جاها،‌ صندوق‌ها چیزی حدود ۱۵ درصد و شاید هم بیشتر اضافه می‌شوند که تعدادی صندوق‌ سیار و تعدادی هم صندوق ثابت هستند. این مساله كمك بسیاری برای جلوگیری از ازدحام مردم می‌كند. در مورد برگزاری انتخابات در شرایط كرونایی، موضوع مهم ازدحام مردم است. در بحث رای‌گیری برخی از شعب و برخی از ساعات را داریم كه مردم تجمع زیادی دارند. در این‌باره می‌شود ساماندهی كرد و مدیریت زمان را در اختیار گرفت. مثلا یا تعداد شعب را افزایش داد یا این‌كه در یك شعبه شلوغ به جای یك صندوق چند صندوق اضافه شود. یا این‌كه رای‌گیری را به جای فضای بسته،‌ در یك فضای باز برگزار كنیم.  بحث اثر انگشت هم كه حذف شد اما در انتخابات آنچه باعث تجمع مردم می‌شود، مربوط به كمپین‌هایی است كه از سوی نامزدها و هواداران آنها برگزار و باعث تجمع مردم می‌شود.

 

خوشبختانه ستاد ملی كرونا در این زمینه دستورالعمل‌هایی دارد و وزارت كشور هم توصیه كرده كه چنین تجمعاتی برگزار نشود. به‌جای این كمپین‌ها، به سمت فضای مجازی برویم و رادیو و تلویزیون در این‌باره ورود كند. حتی بحثی بود مبنی بر این‌كه صدا و سیما فرصت‌های بیشتری را در اختیار نامزدها قرار دهد تا آنها بتوانند صحبت بیشتری داشته باشند. این مجموع اقداماتی است كه ما و وزارت كشور می‌توانیم برای پیشگیری از بحث كرونا انجام دهیم.