در همین هفت دوره، برگزاری رویداد هفته هنر انقلاب که اعطای جایزه چهره سال هنر انقلاب اسلامی در خلال آن اتفاق میافتد، فرازوفرودهایی را تجربه کرده اما حالا میتوان گفت به هدفی که در آغاز مسیر برای خود تعیین کرده بود، رسیده است.
حالا برای همه فعالان هنر انقلاب مهم است اسفندماه برسد و ببینند در فهرست اولیه نامزدهای دریافت این جایزه قرارگرفتهاند یا نه. چنین انتظاری را واقعا میتوانید بین فعالان هنری انقلاب اسلامی رصد کنید. بعد هم در وهله بعدی منتظر میمانند ببینند در فهرست نهایی نامزدها که فهرستی پنجنفره است هم حضور دارند یا نه. واضح است که حالا کنار زدن چهار نفر و رسیدن به جایزه، چه اعتباری دارد. فکرش را بکنید بین اینهمه فعالان هنری انقلابی، شما توانستهاید بهترین باشید. مثلا به حمید حسام که برگزیده چهره سال هنر انقلاب در سال ۱۳۹۶ بوده، نگاه کنید. بدیهی است در این سه سال، بسیار بیشتر از پیش نام او را میشنویم و دنبالش میکنیم. این اعتباری است که جایزه «چهره سال هنر انقلاب» توانسته در این سالها بسازد و آن را به تلاشگران این حوزه اهدا کند. هرچند همه نامزدهای این هفت دوره باید بدانند فعالیتهایشان چشمگیر بوده که داخل دو فهرست آمدهاند و بههرحال مثل هر رویداد رقابتی دیگری، یکی در این میان انتخاب میشود. بهار۱۴۰۰، هفتمین چهره سال هنر انقلاب انتخاب خواهد شد. دراینباره خواهیم گفت.
آغاز سال با هنر انقلاب
فروردینماه علاوه بر اینکه ۷سالی است موعد انتخاب چهره سال هنر انقلاب اسلامی است، ۲۷سالی هم هست که بهنام «هنر انقلاب» مزین شده است. پس از شهادت هنرمند متعهد شهید سید مرتضی آوینی در روز۲۰فروردین۱۳۷۲ بود که با پیشنهاد شاعران، نویسندگان و هنرمندان حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی، این روز بهعنوان «روز هنر انقلاب اسلامی» نامگذاری شد.
جایزه چهره سال هنر انقلاب اسلامی هم حالا هفت دورهاش در فروردین و همزمان با روز هنر انقلاب برپاشده است.
هفتمین دوره چه خبر است؟
فروردین امسال در آغازین روزهای اعلام رسمی شیوع ویروس کرونا در کشور، برپایی همه رویدادهای فرهنگی و هنری دچار ابهاماتی بود. برخی رویدادها میدانستند امکان برگزاریشان مهیا نخواهد بود و برخی دیگر نیز درصدد یافتن سازوکار و اندیشیدن تمهیدی برای برگزاری بودند. چند وقتیکه گذشت، رویدادها به سمت برگزاری آنلاین حرکت کردند اما روزهای اول، شوک ناشی از ناشناسبودن ویروس و ناآگاهی از چگونگی وضع پروتکلهای بهداشتی باعث شده بود هراس از ابتلا، جلوی همهچیز را بگیرد. بااینحال، کرونا نتوانست انتخاب چهره سال ۹۸ را در فروردین ۹۹ منتفی کند یا به تأخیر بیندازد.
حالا امسال با اینکه ما همچنان درگیر مراقبت از خود در مقابل کرونا هستیم و وضع شیوع کرونا در فروردین آینده به نظر نمیرسد فرق چندانی با فروردین گذشته داشته باشد، بازهم قرار است چهره سال هنر انقلاب سر موقع انتخاب شود. شرایط شیوع شاید مانند فروردین گذشته باشد اما بدیهی است شناسایی نقاط مغفول و ناشناس ویروس و نیز آگاهییافتن از چگونگی رعایت پروتکلها و اولویتهای بهداشتی، برگزاری رویداد هفته هنر انقلاب که منتهی به انتخاب چهره سال هنر انقلاب خواهد شد، بیتردید مانند فروردین گذشته با مخاطرات فراوان همراه نیست.
دیروز مجدالدین معلمی که معاون هنری حوزه هنری است، ۱۴نامزد مرحله اول چهره سال ۱۳۹۹ را معرفی کرد. قرار است از بین این ۱۴نامزد اولیه، بعد از نظرسنجی از کارشناسان و با توجه به آرای مردمی در مرحله بعد پنج نفر بهعنوان نامزد نهایی و درنهایت یک نفر بهعنوان چهره سال هنر انقلاب در فروردین۱۴۰۰ معرفی شود.
معلمی، دبیر هفته هنر انقلاب در توضیح چگونگی انتخاب هنرمندان در مرحله اولیه نامزدهای چهره سال هنر انقلاب گفته است: دبیرخانه هفته هنر انقلاب که متشکل از کارشناسان خبره در حوزه فرهنگ و هنر در سراسر کشور است، هرساله تولیدات هنری را در عرصههای گوناگون رصد میکند و آثاری که دارای شاخصههای استقبال گسترده مخاطبان، تأثیرگذاری بالا و خلاقیت باشند را بهعنوان نامزدهای مرحله ابتدایی معرفی میکند.
در میان این سه مؤلفه، استقبال گسترده مخاطبان اهمیت بالایی دارد، چرا که ممکن است آثار خوبی از سوی هنرمندان حوزههای مختلف عرضهشده باشد اما مورد اقبال عمومی قرار نگرفته باشد.
معلمی تأکید کرده است: در بررسی و انتخاب آثار، سال عرضه و نشر مدنظر قرار دارد و سال تولید موردنظر نیست. به همین دلیل در این دوره تنها آثاری که در سال ۱۳۹۹ عرضه و منتشر شدهاند، مورد بررسی قرار گرفتند.
معاون هنری حوزه هنری انقلاب اسلامی افزوده است: در مرحله دوم با نظرسنجی جمعی از مدیران ارشد فرهنگی و هنرمندان برجسته کشور، پنج نامزد معرفی و درنهایت یک نفر بهعنوان چهره سال هنر انقلاب برگزیده و در مراسم اختتامیه در فروردین۱۴۰۰ معرفی خواهد شد. مجدالدین معلمی بابیان اینکه امکان نظرسنجی مردمی فراهمشده،گفته است: از سال گذشته و همزمان با دریافت آرای مدیران فرهنگی و هنرمندان، آرای مردمی نیز از طریق نرمافزار حوزه هنری دریافت میشود. این آرا بعد از استخراج در یک تناسب درصدی در جمعبندی لحاظ خواهد شد تا هنرمندان مردمی و محبوب بهعنوان چهره سال انقلاب اسلامی معرفی شوند.
هفته سوم فروردین همزمان با سالروز شهادت سید مرتضی آوینی، سید شهیدان اهلقلم، طی هفته هنر انقلاب منتظر اعلام چهره سال هنر انقلاب باشید اما نامزدها چه کسانی هستند؟
محمدرضا سرشار
نویسنده و پژوهشگر
بیوگرافی: این نویسنده پیشکسوت
۶۸ ساله سال ۱۳۵۴ در رشته مهندسی صنایع دانشگاه علم و صنعت ایران مشغول به تحصیل شد او در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران تحصیلاتش را ادامه داد. سال ۱۳۸۵ گواهینامه درجه یک هنری دریافت کرد. سرشار از سال۱۳۶۰ تا ۱۳۸۴، اجرای قصه ظهر جمعه را برعهده داشت.
چه کرده: اجرای برنامه در رادیو،تلویزیون , اجرای نریشنهای چندین فیلم در کارنامه سرشار دیده میشود. چهار عنوان کتاب و چند داستان کوتاه از سرشار در دوران پیش از انقلاب منتشر شد. پس از انقلاب، حدود ۱۴۰ عنوان کتاب از او در قالب داستان، پژوهش، نقد و مباحث نظری ادبی منتشر شد.
دلیل انتخاب: تأثیر ماندگار بر ادبیات داستانی کودک و نوجوان و رسیدن شمارگان ۱۴۳ اثر او به بیش از شش میلیون نسخه در سال ۹۹
جلیل سامان
کارگردان
بیوگرافی: جلیل سامان (زاده ۲۲ مهر ۱۳۴۸) فیلمنامهنویس، تهیهکننده و کارگردان ایرانی است. شهرت او بهدلیل کارگردانی چهار سریال درباره رویدادهای ایران در دهههای ۵۰ و ۶۰ است.
چه کرده: از آثار سامان میتوان به کارگردانی و تدوین فیلم سینمایی وقت بودن (برنده سه جایزه از جشنواره فیلم فجر)، سریال ترس و لرز، قصه قرارگاه، مستند بازسازی آیتا... لاری، مستند بازسازی قیام جنوب، مجموعه مستند حدیث سرو، سریالهای ارمغان تاریکی، پروانه، نفس و زیرخاکی اشاره کرد.
دلیل انتخاب: کارگردانی مجموعه طنز «زیرخاکی» بهعنوان پرمخاطبترین سریال ماه رمضان در سال ۱۳۹۹ و همچنین کارگردانی سهگانه «ارمغان تاریکی»، «پروانه» و «نفس» با مضمون انقلاب اسلامی.
محمدرضا شفاه
تهیهکننده
بیوگرافی: محمدرضا شفاه متولد ۲۹اسفند ۱۳۶۰، تهیهکننده ایرانی است. او مدرک کارشناسی ارشد رشته سینما از دانشگاه رن فرانسه دارد.
چه کرده: شفا تهیهکنندگی در سینما را با فیلم «بیست و یک روز بعد» آغاز کرد. این فیلم عنوان پنجمین فیلم برتر سال ۹۶ را از نگاه کاربران سلام سینما دریافت کرد. شفاه باشگاه فیلم سوره را در سال ۱۳۹۳ تاسیس کرد و مدیرعامل این موسسه بود. دو فیلم اخیر او یعنی دیدن این فیلم جرم است و مصلحت مورد توجه منتقدان قرار گرفت.
دلیل انتخاب: توفیق در پرورش نسل تازهای از کارگردانهای متعهد و مستعد در حوزه ساخت فیلم کوتاه، سریال و فیلمسینمایی که بیش از ۱۱۰ جایزه از جشنوارههای معتبر داخلی و خارجی کسب کردهاند.
افشین علا
شاعر
بیوگرافی: علا در فروردینماه ۵۷ساله میشود. متولد نور مازندران است اما مثل همشهری شاعرش نیما یوشیج، دل در گرو شعر نو ندارد و بیشتر کلاسیک میسراید. یک دههای هم هست که سودای سیاست دارد و چند باری نامزد شرکت در انتخابات شورای شهر و مجلس شورای اسلامی شده است.
چه کرده: یکبار در یکی از گفتوگوهایی که در جامجم با افشین علا ترتیب دادیم به شوخی به او گفتیم «شاعر واکنشسریع». بس که نسبت به وقایع سیاسی و اجتماعی کشور و منطقه حساس است و مرتب و بهسرعت دربارهشان شعر مینویسد.
دلیل انتخاب: همان «واکنشسریع» که به علا گفتیم، یکی از دلایل نامزدیاش بوده است: «واکنش بههنگام و مؤثر ادبی به وقایع روز جامعه» و البته این هم دومین دلیل: خلق منظومه حماسی ۲۰۰ بیتی «سربازنامه» در رثای شهید قاسم سلیمانی.
میکائیل براتی
طراح گرافیک
بیوگرافی: دبیرستان را گرافیک خوانده و از دانشگاه صداوسیما در رشته انیمیشن فارغالتحصیل شده است. براتی این روزها به تصویرسازی مشغول است.
چه کرده: کارنامه میکائیل براتی پر است از تصاویر رنگارنگ.طراحی پوستر فیلمهایی مثل منطقه پرواز ممنوع، یادواره شهدا و دیوارنگارههای مناسبتی، تصویرسازیهای معنایی و خوابنگارهها و موشنگرافی و طراحی نور انیمیشن فیلشاه.
دلیل انتخاب: خلق آثار پرمخاطب تصویرسازی و گرافیک با موضوع شهادت حاجقاسم سلیمانی، شهید محسن فخریزاده و مبارزه با کرونا و همچنین طراحی برای پروژه بزرگترین دیوارنگاره ایران در میدان ولیعصر(عج) تهران از جمله مهمترین دلایل انتخاب براتی برای نامزدی چهره هنر انقلاب بوده است.
علی حدادی اصل
عکاس
بیوگرافی: در رشته نمایش دیپلم گرفته و دانشگاه را در رشته ادبیات نمایشی به اتمام رسانده اما علاقه به عکاسی او را به سمت رسانهها سوق داد و عکاسی خبری را با تمرکز بر عکاسی تئاتر به عنوان اصلیترین فعالیتش برگزید.
چه کرده: حدادیاصل، بارها از عکسهایش نمایشگاه جمعی و انفرادی برگزار کرده است. سال گذشته مجموعه عکاسهای او درباره کرونا همراه عکسهای زهره سلیمی در یک رقابت بینالمللی در شهر مونیخ آلمان با موضوع کرونا، رتبه اول را از آن خود کرد.
دلیل انتخاب: عکاسی از کادر درمان بخشهای بستری بیماران کرونایی و ثبت و انتشار عکس پربیننده و تأثیرگذار ضدعفونی خیابانهای شهر با خودروهای ویژه از مهمترین دلایل انتخاب حدادیاصل به عنوان چهره هنر انقلاب است.
سیاوش سرمدی
کارگردان
بیوگرافی: ۴۲ساله است و در تهران به دنیا آمده. جوانتر که بوده به عنوان خبرنگار و نویسنده سینمایی با روزنامهها همکاری کرده است.
چه کرده: از سرمدی این مستندها را دیدهایم: ادواردو، امام موسی صدر، چمران به روایت دختر جبلعامل و ... او همچنین به عنوان دستیار کارگردان با جواد شمقدری و پرویز شیخطادی همکاری کرده و همچنین در نگارش فیلمنامه با رضا مقصودی و مهدی سجادهچی همکار بوده.
دلیل انتخاب: ساخت مستند هشتقسمتی «سوریه، پرونده یک بحران بزرگ» به عنوان دلیل نامزدی او عنوان شده است.
عبدالحمید قدیریان
نقاش و طراح صحنه
بیوگرافی: عبدالحمید قدیریان سال ۱۳۳۹ در تهران متولد شده و بنابراین، یکی از پیشکسوتهاست
بین نامزدها.
چه کرده: او از سال ۱۳۶۰ به عنوان نقاش فعالیت حرفهای خود را آغاز و بعد از آن در سال ۱۳۶۵ فعالیت سینمایی را با فیلم سینمایی گذرگاه به عنوان گریمور شروع کرده است. قدیریان در سال ۱۳۶۶ با فیلم سینمایی هراس در عرصه طراحی صحنه و لباس مشغول کارشد و آثار متعددی را تا امروز طراحی کرده است.
دلیل انتخاب: مواجهه هنرمندانه با رویدادهای روز جامعه، حضور مستمر و ارائه آثار و نظرات هنری در حوزههای مختلف رسانهای و برپایی نمایشگاه عاشورایی «همپای نور» با ارائه ۲۵ اثر نقاشی، دلایل نامزدی اوست.
علیمحمد مؤدب
شاعر
بیوگرافی: ۴۴ ساله است و در تربتجام به دنیا آمده. الهیات خوانده اما علاقهاش به ادبیات فارسی باعث شده پایاننامهاش را هم موضوعی تطبیقی بین الهیات و ادبیات انتخاب کند. هم به شعرهایش میشناسیمش و هم به نقدهای ادبیاش. اما خب مؤسس انتشارات شهرستان ادب هم هست و بین جوانها بیشتر به همین عنوان آخری شناخته میشود.
چه کرده: کتاب شعر چاپ کرده که اولینشان «عاشقانههای پسر نوح» بوده در سال ۱۳۸۲. پس از آن هشت کتاب شعر دیگر هم منتشر کرده. جز سمتهای اجرایی که داشته، داور و دبیر چند جشنواره هم بوده است. .
دلیل انتخاب: اهتمام مؤثر به پرورش نسل تازهای از شعرا و نویسندگان متعهد به انقلاب اسلامی و واکنش بهنگام ادبی به وقایع روز جامعه.
وحید یامینپور
پژوهشگر و رماننویس
بیوگرافی: همین دو ماه پیش تازه ۴۰سالگی را تمام کرده. دزفولی است، دکترای حقوق دارد و در دانشگاه تدریس میکند. سالهاست به عنوان فعال فرهنگی و رسانهای مطرح است اما حالا دو سالی است او را به عنوان رماننویس هم حساب میکنیم.
چه کرده: علاوهبر سالها فعالیت رسانهای برای انقلاب و نیز پژوهش و تدریس درباره آن، حالا مرتب کتاب منتشر میکند؛ کتابهایی که با استقبال مواجه میشوند.
دلیل انتخاب: دو سال پیش به خاطر اجرای برنامه «جهانآرا» در شبکه دوی سیما و نیز انتشار «نخل و نارنج» نامزد دریافت نشان چهره هنر سال انقلاب سال ۱۳۹۷ شده بود و حالا به خاطر تجدیدچاپهای دو کتابش: چاپ هفدهم رمان «ارتداد» و چاپ هجدهم «کاهن معبد جینجا».
محمدرضا حسایی و حسین صفارزادگان
کارگردان انیمیشن
بیوگرافی: محمدرضا حسایی و حسین صفارزادگان، هر دو کارگردان انیمیشن هستند که در تولید انواع انیمیشن دوبعدی و سهبعدی فعالیت میکنند. هرکدام از این کارگردانها آثاری بهصورت مستقل در کارنامه دارند و نیز آثاری را به صورت مشترک تولید کردهاند.
چه کرده: محمدرضا حسایی، کارگردانی انیمیشنهایی مانند کرامت رضوی را به عهده داشته که در دهمین جشنواره عمار شرکت داشت و نیز انیمیشن کوتاه رضوان را سال ۱۳۹۷ کارگردانی کرده است. حسایی در زمینه نگارش فیلمنامه انیمیشن هم تجربه دارد و از جمله کارهایش میتوان به روسای کوچک اشاره کرد. حسین صفارزادگان، کارگردان انیمیشن معروف اتل متل یه جنگل است که در چند فصل در مرکز پویانمایی صبا تولید شده. حسنا کوچولو و ببعی از دیگر کارهای صفارزادگان است. محمدرضاحسایی و حسین صفارزادگان به صورت مشترک انیمیشنی به نام آرمن را برای کودکان کارگردانی کردهاند.
دلیل انتخاب: کارگردانی سریال ۳۹قسمتی انیمیشن آرمن که یک انیمیشن ابرقهرمانی است و در سال۹۹ با استقبال مخاطبان شبکه پویا مواجه شده، مهمترین دلیل انتخاب این دو کارگردان به عنوان نامزد چهره هنر انقلاب است.
زینب عرفانیان
نویسنده
بیوگرافی: متولد مهرماه ۱۳۶۳ است. کارشناسی ارشد در رشته تاریخ اسلام دارد. نوشتن را بعد از لیسانس به صورت پراکنده شروع کرد. بعد از خواندن کتاب شوکران که درباده زندگی جانباز منوچهر مدق و همسرش بود، نگاهش به جنگ تغییر کرد و به نوشتن درباره دفاع مقدس علاقهمند شد.
چه کرده: در کارگاههای داستاننویسی شرکت کرد و بعد از چند تجربه عملی، کتاب «علمداران» و کتاب «رسول مولتان» را نوشت. کتاب «مربعهای قرمز» نیز از دیگر آثار این نویسنده است.
دلیل انتخاب: کسب تقریظ رهبر معظم انقلاب و چاپ بیست و ششم کتاب «مکعبهای قرمز»، برگرفته از خاطرات شفاهی حاج حسین یکتا در سال ۹۹.
محمدرضا دوستمحمدی
طراح گرافیک و تصویرساز
بیوگرافی: کارشناسی ارتباط تصویری و کارشناسی ارشد انیمیشن، آغازی بود برای فعالیتهای حرفهای محمدرضا دوستمحمدی که این روزها عضو هیات علمی پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران است.
چه کرده: بخش قابل توجهی از فعالیتهای محمدرضا دوستمحمدی در مطبوعات بوده است. حتما طرحجلدهای دیدنی هفتهنامه همشهری جوان را با طرحهای او به خاطر دارید که بیشتر از ۴۰۰شماره ادامه داشت.
دلیل انتخاب: خلق کمیک استریپ «فقط برای خدا» با موضوع سبک زندگی سردار شهید قاسم سلیمانی و تصویرسازیهای پرمخاطب برای پروژه بزرگترین دیوارنگاره ایران در میدان ولیعصر(عج) تهران. دوستمحمدی پیش از این هم نامزد عنوان چهره هنر انقلاب بوده است.
کلر ژوبرت
نویسنده
بیوگرافی: کلر ژوبرت، نویسنده فرانسوی در سال ۱۹۶۱ میلادی (۱۳۴۰ خورشیدی) در پاریس متولد شد و در ۱۹ سالگی به اسلام گروید و کمی بعد با یک ایرانی ازدواج کرد و از سال ۱۳۶۲ در تهران زندگی میکند. ژوبرت لیسانس علوم تربیتی، فوقلیسانس ادبیات کودک و تحصیلات حوزوی سطح دو دارد.
چه کرده: برای کودکان و نوجوانان داستان مینویسد. از وقتی مادر شد و فرزندانش از او قصه میخواستند، نوشتن را شروع کرد و تا امروز داستانهای بسیاری نوشته که از آن جمله میتوان به کتاب «در جستجوی خدا» اشاره کرد. این کتاب دو جایزه جشنواره کتاب سلام و جشنواره کتابهای کمک آموزشی رشد را دریافت کرده است. «خداحافظ راکون پیر» هم سه جایزه جشنواره کتاب سلام، پروین اعتصامی و کتاب سال شهید غنیپور را برای این نویسنده به ارمغان آورده است.
دلیل انتخاب: نگارش و تصویرسازی کتابهای پرمخاطب داستانی بر اساس قرآن «مسابقه کوفتهپزی و ۷ داستان دیگر»، «کفشهای بافتنی» و «قطرههای ریزریزو» برای کودکان دلیل انتخاب او برای این عنوان بوده است. این اولینبار است که کلر ژوبرت به عنوان چهره هنر انقلاب نامزد میشود.