به گزارش جام جم آنلاین به نقل از ساعد نیوز ، مکیدن انگشت کودکان، یکی از رایج ترین عادات در اطفال است. این عادت در اوایل زندگی شروع می شود. حدود 90٪ نوزادان 2 ساعت پس از تولد نوعی مکیدن دست را نشان می دهند. مکیدن انگشت شست در نوزادان و کودکان خردسال طبیعی است. بیشتر نوزادان و کودکان نو پا انگشتان خود را می مکند. با گذشت زمان، بیشتر کودکان در 3 تا 6 ماهگی به خودی خود انگشت مکیدن را متوقف می کنند. مکیدن انگشت به همراه استفاده از پستانک برای نوزادان کاملاً قابل قبول است.
طبق اعلام انجمن دندان پزشکی آمریکا (ADA)، این یک رفلکس طبیعی برای یک نوزاد است که اغلب در دوران رشد ممکن است حتی در رحم هم مشاهده شود. این رفلکس به کودک شما آرامش می دهد. همچنین می تواند تسکین دهنده باشد و بسیاری از نوزادان و کودکان نوپا هنگام اضطراب یا جدا شدن از والدین از آن به عنوان یک مکانیسم دفاعی استفاده می کنند. این عادت به کودکان کمک می کند تا راحت تر بتواند بخوابد و احتمال دارد کودکان قبل از خواب انگشتان دست خود را از دهان خود بیرون بکشند.
همه ما شاهد مکیدن انگشت شست در کودکان هستیم و می دانیم چقدر نامناسب است. اما طبق گفته ADA بهترین زمان برای متوقف کردن یا پیشگیری از مکیدن انگشت شست تا چهار سالگی می باشد. در این زمان، مکیدن طولانی مدت می تواند روی دهان، فک و دندان تأثیر بگذارد و احتمالاً باعث مشکلاتی در شکل گیری از دندان های دائمی شود.
مکیدن انگشت در کودکان و نوزادان علل و زیربنای متفاوتی دارد که در ادامه به طور جداگانه به هرکدام از آن ها پرداخته ایم.
نوزادان از دوران پیش از تولد و در واقع زمانی که هنوز در رحم مادر قرار دارند مکیدن انگشت را آغاز می کنند. این شرایط در واقع ناشی از وجود برخی رفلکس ها و بازتاب های طبیعی در بدن نوزاد است. مکیدن انگشت در دوران نوزادی امری اختیاری تلقی نمی شود بلکه واکنشی غیر ارادی است که برای آن ها احساس امنیت و آرامش بیشتری را به همراه می آورد. با این حال به مرور زمان و با از بین رفتن باز تاب مکیدن نوزادان یاد می گیرند که برای آرام کردن خود در زمان گرسنگی یا زمانی که خواب آلود هستند می توانند از مکیدن انگشت خود استفاده کنند. در این شرایط است که می گوییم بازتاب به رفتاری ارادی تبدیل شده است.
علت مکیدن انگشت در کودکان
وقتی مکیدن انگشت به رفتاری ارادی تبدیل شد می تواند به صورت یک عادت در کودک در بیاید و به میزان بیشتری تکرار شود. در واقع کودک یاد گرفته است که انگشت خوردن می تواند به او احساس امنیت و آرامش بدهد حال اگر در جریان رشد روانی کودک نتواند منابع حمایتی کافی برای کسب آرامش و امنیت را بیابد به مکیدن انگشتان خود ادامه می دهد. این رفتار ممکن است به صورت وابستگی افراطی به پستانک و ناتوانی در جدایی از آن نیز خود را نشان دهد. از همین روست که کودکانی که در شرایط دشوارتری قرار دارند و با استرس ها و ترس های زیادی دست و پنجه نرم می کنند بیش از سایرین رفتار انگشت خوردن را از خود نشان می دهند.
هر کودکی عادات رفتاری مخصوص خود را دارد به طور کلی بازتاب مکیدن در سنین 6 تا 7 ماهگی به مرور محو می شود. با این حال ممکن است تا سن 2 تا 4 سالگی نیز ادامه داشته باشد. پس از این زمان کودکان اغلب در شرایط استرس زا مجدداً به عادت خوردن انگشت باز می گردند و این رفتار را تکرار می کنند.
والدین نقش بسیار مؤثری در شکل دهی رفتار فرزندشان در دوران کودکی دارند. به همین خاطر اگر بتوانید روش تربیتی مناسبی اتخاذ کنید خواهید دید که عادت انگشت مکیدن تا حد زیادی در فرزندتان کاهش پیدا خواهد کرد. مگر اینکه مشکل و یا ترس خاصی در زندگی کودک وجود داشته باشد که در این شرایط دریافت مداخلات حرفه ای روانشناسی ضرورت پیدا می کند. ما در ادامه به چند توصیه مهم اشاره کرده ایم که می توانند در این زمینه به شما یاری برسانند.
گاهی اوقات پدر و مادرها حساسیت زیادی نسبت به این رفتار از خود نشان می دهند و هر بار که این رفتار را می بینند واکنش های خاصی را از خود نشان می دهند. در این شرایط اگر فرزند شما کودک توجه طلبی باشد از این فرصت برای جلب توجه استفاده کرده و اتفاقاً شدت این رفتار خود را افزایش می دهد. این مسئله به خصوص در کودکانی که توجه مثبت چندانی از والدین دریافت نمی کنند بیشتر دیده می شود. این بچه ها به مرور به گرفتن توجه منفی از دیگران عادت می کنند و حتی دعوا کردن، سرزنش و تنبیه نیز به نوعی برای آن ها خوشایند محسوب می شود.
در این شرایط لازم است تلاش کنید میزان توجه خود را به رفتارهای مثبت کودک افزایش دهید تا نیاز او به دریافت توجه منفی کاهش یابد. در مقابل تلاش نمایید تا نسبت به رفتار مکیدن انگشت فرزندتان کاملاً بی توجه باشید و هرچقدر کودک تلاش کرد تا این رفتار خود را به شما نشان دهد سعی کنید آن را نادیده بگیرید به طوری که انگار متوجه آن نیستید یا آن را نمی بینید.
در مورد رفتار مکیدن انگشت با فرزندتان صحبت کنید و با او در این مورد قراردادی ببندید. به او بگویید در صورتی که این رفتار را کمتر از خود نشان دهد شما می توانید جایزه های مورد علاقه او را در اختیارش قرار دهید. سعی کنید از جایزه های بسیار کوچک شروع کنید تا فرزندتان برای انجام رفتارهای مناسب به پاداش های بیرونی وابسته نشود. آنچه بسیار اهمیت دارد این است که هرگز قرارداد خود را زیر پا نگذارید و زمانی که کودک رفتار غلط را از خود نشان داده جایزه را به او ندهید. این کار باعث بی اثر شدن این تکنیک می شود و تأثیر روش تربیتی شما را از بین می برد.
تلاش کنید تا ببینید این رفتار در چه موقعیت هایی بیشتر اتفاق می افتد. برای مثال ممکن است فرزندتان در پاسخ به رویدادهای استرس زا و ترسناک به این رفتار روی بیاورد. در این شرایط تلاش کنید تا به جای سرزنش کودک پاسخ های جایگزینی را برای او فراهم کنید که مثل مکیدن انگشت آرامش و امنیت را برای فرزندتان به ارمغان بیاورد. مثلاً در این شرایط می توانید کودک را در آغوش بگیرید، او را نوازش کنید و با گفتن جملاتی اطمینان بخش نظیر اینکه " من کنار تو و مراقب تو هستم" به او کمک کنید تا از منابع سالم تری آرامش خود را دریافت کند.
کودکان در بیان احساسات خود همانند بزرگسالان ماهر نیستند. آن ها ممکن است ترس ها و نگرانی هایی داشته باشند که نتوانند با شما در میان بگذارند اما در قالب رفتارهایی نظیر مکیدن انگشت ناراحتی های خود را ابراز کنند. اگر تلاش های شما برای تعدیل رفتار خوردن انگشت فرزندتان با نتایج چندان مثبتی همراه نیست بهتر است از یک مشاور و روانشناس متخصص در حیطه کودک مراجعه کنید تا منشأ مشکل فرزندتان به طور دقیق ارزیابی شده و درمان های متناسب با سن او در نظر گرفته شود.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد