با پول کم هم می‌شود سریال خوب ساخت

فرخ نعمتی که سابقه اجرا هم داشته، بازیگری دغدغه‌مند است و یادآور سریال‌هایی مثل سر دلبران، آسمان من، مدار صفر درجه، ولایت عشق و....

فرخ نعمتی در گفت‌وگو با جام‌جم درباره تازه‌ترین فعالیت تلویزیونی‌اش حرف زده و هم از بهبود تولید تلویزیونی گفته است.

شما معمولا در نقش‌های تکراری بازی نمی‌کنید. از تازه‌ترین سریال‌تان «جشن‌سربرون» بگویید.

این سریال یکی از کم‌بودجه‌ترین کارهای تلویزیون است، ولی یکی از عمیق‌ترین فیلمنامه‌هایی است که من دیده‌ام. سه آدم باسواد چهار سال روی موضوعی تحقیق کرده‌اند تا به صورت فیلمنامه درآمده و ساخته شود. سریال در مقطع انقلاب مشروطه می‌گذرد و در فضای شیراز و اطراف این شهر اتفاق می‌افتد.

این‌که با بودجه کم، سریالی تاریخی آن هم مرتبط با انقلاب مشروطه می‌سازند جالب توجه است.
همیشه این‌طور نیست که بودجه زیاد عاملی باشد برای موفقیت تولید. تجربه همکاری در سریال جشن سربرون مشخص کرد با بودجه کم ولی مدیریت درست آن می‌توان سریال‌هایی ساخت که حرفی برای گفتن داشته باشند. مردم، حرف تازه و در ساختار حرفه‌ای را می‌پسندند و زیاد از برنامه‌ها و نشست‌های تکراری با آدم‌ها و حرف‌های تکراری و مثلا پندآموز لذت نمی‌برند.

برایمان از فضای تولید جشن سربرون بیشتر بگویید.

در سریال جشن سربرون سعی شده به‌جای حرف زدن از طریق اکت که نیاز اصلی تصویر است به داستان‌گویی پرداخته شود. این روند باید بیشتر در تلویزیون پی‌گرفته شود. متاسفانه عادت بدی داریم که حتی وقتی یک فوتبال پخش می‌کنیم چند ساعت قبل و بعدش، حرف می‌زنیم که خوب نیست.

به نظرتان این صحبت‌های فراوان از کجا نشأت گرفته؟

این از زندگی ما می‌آید که بیش از آن که به عملکرد توجه کنیم در بند حرف است، ولی حرف و حرف و حرف برای رادیو است و در تلویزیون نیاز داریم به اکت و کنش و واکنش‌های عمل‌گرایانه. تمام سریال‌های جذاب تلویزیون آنهایی هستند که بر زبان بصری که اکت است تمرکز کرده‌اند، وگرنه رادیوی ما سال‌هاست به بهترین شکل نمایش رادیویی تولید می‌کند.

این سنت تکراری توسل به حرف به جای عمل حتی برنامه‌هایی که در فضای مجازی تولید می‌شوند را هم متاثر کرده است؟

متاسفانه همیشه عادت کرده‌ایم حرف بزنیم، ولی باید حرف را حذف و برنامه‌سازی کنیم. ما در قدیم برنامه‌سازهایی داشته‌ایم که علاوه بر گفت‌وگو، با تولید محتواهای بصری مناسب، مخاطب جذب می‌کردند، ولی الان حتی وقتی فضای مجازی را کاوش می‌کنید با برنامه‌هایی پرحرف مواجه می‌شوید که در آنها دو آدم لوس با ادابازی به دنبال خنده گرفتن از مخاطبند.

به غیر از مساله تاکید بر اکت به جای دیالوگ فکر می‌کنید برای ارتقای سریال‌هایمان چه باید بکنیم؟

باید برای تولید، زحمت کشید و متونی نگاشت که از همان مقطع نگارش، لذتبخش باشد و وقتی در شوراهای تصویب، فیلمنامه‌ها را می‌خوانند باید بر وجه جذابیت و نوآوری تأکید کنند. سختگیری‌های غیراصولی هم به کار صدمه می‌زند و نباید اجازه داد سلیقه‌های نادرست متن‌های قوی را تعدیل کنند. تلویزیون در تمام ادوار اولین انتخاب مردم برای سرگرم‌سازی بوده و باید کاری کنیم که به این انتخاب لطمه وارد نشود.

همین جایگاه مردمی هم هست که کار تولیدکنندگان را روزبه‌روز سخت‌تر می‌کند. این طور نیست؟

درست است و به همین دلیل است که تهیه‌کنندگان خیلی دلشان می‌خواهد در آمار رسمی رسانه ملی از میزان بالای مخاطبان سریال‌هایشان بگویند، ولی حواسشان نیست به این‌که آن آمار کاملا کلی است و مثلا آمار پخش در اماکن عمومی مانند رستوران‌ها، ایستگاه‌های اتوبوس و قطار را هم دربرمی‌گیرد. اینها جزو آمار بیننده‌ها نیستند و حتما تهیه‌کنندگان ما باید مراقب باشند در خیال خوش این آمارها نمانند.

تلویزیون در سال‌های اخیر تلاش زیادی کرده برای جذب چهره‌های موثر. این جذب چهره‌ها را چطور می‌بینید؟

یکی از بزرگ‌ترین مشکلات در این 40 سال این است که خط‌کشی کرده‌ایم و مدام در همه کارها خودی و غیر خودی داشته‌ایم، ولی واقعا این خط‌کشی‌ها درست نیست و باید همه با هم باشند و به یکدیگر کمک کنند برای سرگرم کردن مخاطب. هیچ ایرادی ندارد که چهره ورزشی یا سینمایی وارد تلویزیون شود، ولی باید مختصات تولید رعایت شود و این‌طور نباشد که همه چیز فدای حضور آن چهره شود، بلکه همه باید فدای بالا رفتن کیفیت محصول شوند.

نگاهتان به حضور سرمایه‌گذاران و تجار در تولید سریال چیست؟

اگر همه چیز برمبنای قواعد شکل گیرد هیچ ایرادی وجود ندارد که یک سرمایه دار بیاید و پولش را بگذارد برای تولید سریال. به هر حال، سریال سازی بودجه می‌خواهد و بودجه تولید هم محدودیت دارد. در ماه‌های اخیر خیلی درباره اختلاس‌ها و اختلاسگران شنیده‌ایم. نظرم این است این اختلاسگرها را که می‌گیرند، در کنار محاکمه و باز پس دادن حق و حقوق ملت کاری کنند که تمام اندوخته‌های شخصی‌شان را برای سریال سازی سرمایه‌گذاری کنند

بعد از این همه سال کار، چه چشم‌اندازی از آینده این حرفه دارید؟

من خودم را یک همکار سالیان تلویزیون می‌دانم و اگر حرفی می‌زنم از سر درد است. ما مشکلات فرهنگی فراوانی داریم و اگر همین وضع ادامه داشته باشد مطمئنا در زمینه فرهنگی قافیه را می‌بازیم. پس دست به دست هم دهیم برای بهتر شدن. بهتر شدن، یکشبه رخ نمی‌دهد و باید صبور بود و خسته نشد و آن‌قدر تن به کار داد که به چشم‌اندازهای روشن رسید.

آرشام خدادوست - روزنامه جام جم