با وجود وعده‌های مدیریت شهری رشت هنوز از راه‌اندازی تصفیه‌خانه شیرآبه سراوان خبری نیست

کوه زباله 90 متری در سراوان

یک جوی آب متعفن و بدبو؛ یک باریکه آب سیاه‌رنگ و خطرناک که در حاشیه جنگل و جاده راهش را گرفته و زرجوب و گوهررود را هم‌ آلوده کرده است؛ دو رودخانه رشت که از قلب این شهر می‌گذرند و روزگاری به خاطر جریان آب زلالشان زر و گوهر نام گرفتند و حالا سرنوشت‌شان گره خورده به آلودگی مکرر زباله‌هایی که از 35 سال پیش در این منطقه دفن می‌شوند. معضلی که بارها و بارها مورد بحث و اعتراض دوستداران محیط‌زیست در این شهر قرار گرفته و نتیجه همیشه قول و قرارهایی بی‌اعتبار بوده که حکایت زباله سراوان را به معضلی بزرگ در سطح استان گیلان تبدیل کرده است. آخرین بارش همین تابستان امسال که ناصر حاج‌محمدی، شهردار رشت از بهره‌برداری از تصفیه‌خانه شیرآبه زباله سراوان خبر داد و گفت: «تصفیه‌خانه شیرآبه زباله سراوان در دست ساخت است و تا سه ماه آینده به بهره‌برداری می‌رسد.»
کد خبر: ۱۲۳۰۴۳۵

حالا صفحات تقویم ورق خورده‌اند، تابستان تمام شده و پاییز از راه رسیده و هنوز خبری از این تصفیه‌خانه نیست‌! ما این خبر را از قول محمد درویش، فعال نام‌آشنای محیط‌زیست کشورمان می‌نویسیم؛ کسی که سه ماه پیش به همراه پیمان بازدیدی یکی از فعالان محیط‌زیست گیلان از منطقه دفن زباله سراوان بازدید کرده و ضمن گفت‌وگو با مسؤولان شهرداری و سازمان مدیریت پسماند رشت در جریان آخرین وضعیت زباله‌های سراوان قرار گرفته؛ درویش در همین رابطه به ما می‌گوید: در این دیدار مسؤولان شهرداری رشت قول دادند تا پایان شهریور سال جاری، واحد تصفیه شیرآبه سراوان آغاز به کار خواهد کرد و دیگر فاجعه هدایت شیرآبه‌ها به سمت زرجوب، گوهررود، پیربازار و تالاب بین‌المللی انزلی ادامه نخواهد یافت. اما به تازگی از طریق چند منبع موثق باخبر شده‌ام متاسفانه شهرداری رشت به تعهدش عمل نکرده و شیرآبه سراوان همچنان در جریان است.»
پیمان بازدیدی، مدیرعامل موسسه محیط‌زیستی سرزمین ایده آل ما و دهیار روستای نمونه سقالکسار هم این موضوع را تایید می‌کند؛ او اما گلایه می‌کند مشکل زباله معضل امروز و دیروز گیلان نیست و هیچ مسؤولی در این استان دغدغه این موضوع را ندارد و انبوه زباله‌های سراوان حالا به یک کوه 90 متری تبدیل شده است.
بازدیدی به ما می‌گوید: شرایط استان گیلان و شهر رشت و منطقه دفن زباله سراوان به خاطر بحث آب و هوا و شرایط جغرافیایی این منطقه با شهرهای کویری متفاوت است. در شهرهای کویری شیرآبه زباله بخار می‌شود، اما اینجا این شیرآبه می‌ماند و به یک رود تبدیل می‌شود.
بازدیدی ادامه می‌دهد: «من به عنوان یک فعال محیط‌زیست و مدیر یک روستای نمونه که ادعا داریم روستایمان عاری از زباله است، معتقدم در اولین گام پیش از هر اقدامی ما برای حل مشکل زباله استان نیازمند یک فرمانده جهادی هستیم که با ایجاد تعامل و همبستگی بین تمام نهاد‌های مرتبط دولتی و مردمی به نتیجه برسد.
بازدیدی اما معتقد است تصفیه شیرآبه زباله سراوان، راه‌حلی که فعلا مسؤولان شهری برای حل معضل زباله در نظر گرفته‌اند، معلوم نیست نتیجه بخش باشد و درهمین باره می‌گوید: از یک سو این تصفیه‌خانه یک درصد خیلی کمی از شیرآبه زباله را تصفیه می‌کند و از سوی دیگر طرح جدیدی است و باید منتظر باشیم و عملکردش را ببینیم، اما درمجموع تصفیه شیرآبه یک فرآیند بسیار پیچیده و پرهزینه است که بعید است مسؤولان شهری بتوانند هزینه آن را تقبل کنند.
بارندگی مانع راه‌اندازی تصفیه‌خانه
ساخت تصفیه‌خانه پرهزینه باشد یا نه، کارایی داشته باشد یا نه، درمانی بر زخم شیرآبه‌های سراوان باشد یانه، فعلا اثری از آن در سایت زباله سراوان دیده نمی‌شود و چرایش را که از علیرضا حاجی‌پور، رئیس سازمان مدیریت پسماندهای شهرداری رشت می‌پرسیم به مشکلاتی در زمینه جانمایی تصفیه‌خانه اشاره می‌کند و به ما می‌گوید: با توجه به این‌که تصفیه‌خانه یک سیستم قابل حمل و سیار است، در یک مکان دیگر ساخته شده، اما در رابطه با زمینی که به این موضوع اختصاص پیدا کرده بود، ما به مشکلاتی برخورد کردیم چون زمین رانشی بود و به توصیه مشاور چندهزار مترمکعب خاک‌برداری انجام شد، بعد کوبش انجام دادیم و بتون ریختیم و همین‌ها باعث شد زمان احداث تصفیه‌خانه طولانی‌تر شود.
با این‌که حاجی‌پور می‌گوید بالاخره بعد از همه این اما و اگرها حالا هم زمین آماده شده و هم تصفیه‌خانه، اما باز هم خبری از راه‌اندازی تصفیه‌خانه نیست و دلیلش هم متوجه بارندگی‌هایی است که در این فصل در استان گیلان اتفاق می‌افتد: «وقتی بارندگی هست کارهای عمرانی طولانی‌تر می‌شوند و با این شرایط آب و هوایی ان‌شاءا... طی یکی ـ دوماه آینده این تصفیه‌خانه به بهره‌برداری می‌رسد.»
ما این وعده دوماهه را همین‌جا به تاریخ ششمین روز مهر می‌نویسیم و مثل مردم گیلان به‌خصوص اهالی روستای سراوان منتظر می‌مانیم تا یک ماه و در نهایت دوماه دیگرکه بالاخره روبان افتتاح تصفیه‌خانه بریده شود!
35 سال زندگی در جوار زباله
حکایت شیرابه زباله‌های سراوان، حکایت انبوهی از زباله در دل منطقه‌ای جنگی در 20 کیلومتری شهر رشت و در همسایگی روستایی به همین نام است؛ روستای سراوان که اهالی‌اش 35 سال است زیر سایه زباله زندگی می‌کنند، نفس می‌کشند، بزرگ می‌شوند و از دنیا می‌روند. مردم این روستا بارها و بارها در این چندسال زنجیره انسانی تشکیل داده‌اند، شانه به شانه هم ایستاده‌اند تا مانع ورود ماشین‌های زباله‌کش باشند، اما کوه زباله اطرافشان هر روز از روز قبل بزرگ‌تر می‌شود و تلاش‌شان بی‌نتیجه‌تر. ما صدای مردم این روستا را از قول مصطفی زیارتی، عضو شورای سراوان می‌نویسیم و زیارتی به ما می‌گوید مشکلات سراوان یکی دوتا نیست... او از نفوذ شیرابه‌ها به چشمه‌های زیرزمینی و آلوده شدن آب‌های سطحی روستا گلایه می‌کند، از این‌که چاه‌های روستا همه آلوده شده‌اند و زندگی در جوار زباله با بوی تعفن شدیدش هر روز از قبل سخت‌تر می‌شود.
زیارتی می‌گوید که سایت دفن زباله سراوان با انبوه زباله‌هایش این طرف خیابان است و روستای 5600 نفری آنها آن طرف خیابان و این یعنی فقط یک خیابان فاصله است، بین آنها و زباله و آلودگی؛ معضلی که مردم این روستا را مدت‌هاست درگیر بیماری کرده و عضو شورای سراوان درباره‌اش به ما می‌گوید: «مردم ما درگیر بیماری پوستی و تنفسی هستند و هیچ‌کسی به این موضوع رسیدگی نمی‌کند. مزارع ما، باغات ما، سبزی‌کاری‌ها همه با آب آلوده آبیاری می‌شوند، ما یک عمر است کنار زباله‌های همه مردم گیلان زندگی می‌کنیم و صدای ما به گوش هیچ مسؤولی نمی‌رسد. مسؤولان فقط می‌آیند بازدید می‌کنند وعده دوماه و سه ماه و یکسال را می‌دهند و موعد مقرر که می‌رسد از اجرایی شدن وعده‌هایشان خبری نیست.»
او البته علاوه بر دستگاه تصفیه شیرآبه، روی دستگاه زباله سوز هم دست می‌گذارد و می‌گوید قرار بوده بزرگ‌ترین دستگاه زباله سوز شمال کشور در سراوان راه‌اندازی شود و هنوز خبری از آن نشده است.
شکایت محیط‌زیست از مدیریت شهری
حجم شیرآبه سراوان مدت‌هاست دلیل نگرانی مسؤولان محیط‌زیست رشت هم شده است. نشان به آن نشان که دوسال پیش علی اصغر خودکار، رئیس وقت اداره حفاظت محیط‌زیست رشت از شهردار رشت در این زمینه شکایت کرد. خودکار همان موقع به رسانه‌ها گفت که ورود شیرآبه زباله‌ها از چهار لیتر در ثانیه به 14 لیتر در ثانیه افزایش پیدا کرده و این یعنی شهرداری رشت در انجام اقدامات لازم برای بهبود وضعیت بحرانی جایگاه دفن زباله سراوان کوتاهی می‌کند. ما برای پیگیری نتیجه این شکایت با خودکار تماس می‌گیریم و او می‌گوید: ما شهردار را به دادگاه معرفی کردیم و در دادگاه بدوی محکوم هم شد، اما در دادگاه تجدید نظر این حکم شکسته شد، ما مجددا با استناد به رای دادگاه بدوی دادخواست ضرو زیان دادیم که به کارشناس رسمی دادگستری ارجاع شد و هنوز این موضوع درحال پیگیری است.
این کارشناس اداره محیط‌زیست ادامه می‌دهد: «الان فقط بحث شیرآبه زباله سراوان مطرح نیست؛ الان بحث آلودگی رودخانه‌های زرجوب و گوهررود مطرح است، برای این موضوع کلی اعتبار گذاشته‌اند اما متاسفانه واقعیت مطلب این است که برای حل این معضل کم‌کاری می‌کنند و آن را اولویت کار خودشان قرار نداده‌اند. درحالیکه با حجم اعتباراتی که به شهرداری اختصاص پیدا کرده، باید این مشکل تا حالا حل می‌شد، اما هنوز نشده و این مساله نگران کننده است.» این نگرانی بیش از هر چیز بر نحوه عملکرد مدیریت پسماندهای تولیدی دراین استان شمالی کشورمان تاکید دارد؛ آن هم در حالی که طبق آمارها روزانه حدود ۲۵۰۰ تن زباله در گیلان و ۸۰۰ تن زباله در رشت تولید می‌شود؛ زباله‌هایی که حالا به یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های مدیریت شهری این منطقه تبدیل شده‌اند و چالشی که رفته رفته بزرگ‌تر و همه‌گیر‌تر می‌شود!

مینا مولایی
ایران

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها