چرا خوئینی‌ها، هاشمی را نواخت؟

واکنش‌ها به اظهارات خوئینی‌ها
طبیعی بود که چنین اظهارنظرهای تند درباره شیوه و عملکرد هاشمی‌رفسنجانی از سوی موسوی‌خوئینی‌ها با واکنش‌هایی در فضای سیاسی مواجه شود. این گفته‌ها البته از‌سوی هواداران هاشمی با دلخوری همراه بود و آنها روایت خوئینی‌ها از رفتار و منش سیاسی هاشمی‌رفسنجانی را منصفانه ندانستند.

سیدمصطفی هاشمی طبا وزیر دولت سازندگی در گفت‌وگویی با نامه‌نیوز اظهار کرد: حداقل آقای خوئینی‌ها نباید بگوید که هاشمی قانون‌گریز بود، مگر خود او خیلی به قانونی پایبند است؟ هاشمی‌طبا در پاسخ به پرسشی درباره چرایی بیان این حرف‌ها همزمان با سالگرد مرحوم هاشمی گفت: نمی‌توان نیت‌خوانی کرد، اما همین قدر می‌توان گفت که آقای خوئینی‌ها کار خوبی نکرد. حرف‌های او درنهایت به نفع شخصیت آقای هاشمی است، اما ظاهرا قصدشان از بیان این حرف‌ها منکوب کردن هاشمی بوده است.

محمد هاشمی‌رفسنجانی هم در یادداشتی در روزنامه شرق به اظهارات موسوی‌خوئینی‌ها علیه مرحوم آیت‌الله هاشمی واکنش نشان داد و نوشت: سخنان آقای موسوی‌خوئینی‌ها علاوه‌ بر تعجب‌آور بودن، مغرضانه بود. تخریب مرحوم هاشمی از زبان فردی که از نزدیکی آقای هاشمی با امام اطلاع دارند، بعید است. اگر سخنان آقای خوئینی‌ها درباره مرحوم هاشمی درست است، چرا ایشان چنین موضوعاتی را در زمان حیات آن مرحوم اظهار نکردند؟

همچنین صادق زیباکلام نیز در گفت‌وگویی با متهم کردن خوئینی‌ها به دروغگویی تصریح کرد: آقای موسوی‌خوئینی‌ها با بغض و کینه دارد تاریخ را تحریف می‌کند. قطعا مصاحبه آقای موسوی‌خوئینی‌ها برای جریان تندرو ارزشمند است، جریانی که از هیچ توهین و تخریبی علیه هاشمی‌رفسنجانی بعد از سال 88 خودداری نکرد. جریان تندرو از این مصاحبه آقای موسوی‌خوئینی‌ها چقدر کیف می‌کند، ولی در پایان از آقای موسوی‌خوئینی‌ها می‌پرسم، آیا قدرت این ارزش را دارد که آدم همه اخلاق را زیر پای آن بریزد و له کند؟

رسول منتجب‌نیا، قائم‌مقام سابق حزب اعتماد ملی هم ضمن انتقاد از خوئینی‌ها گفت که «هاشمی‌ستیزی» رفتاری همیشگی اما بی‌اثر است. وی در گفت‌وگو با سایت انتخاب ابراز کرد: برای من و خیلی‌ها این سوال به‌وجود آمده که آقای موسوی‌خوئینی‌ها که ده سال یک‌بار هم با خبرنگاران گفت‌وگو نمی‌کند، چطور می‌شود در سالگرد این بزرگوار چنین حرف‌هایی را مطرح می‌کند. مخصوصا این‌که آیت‌ا... در سال‌های واپسین عمرشان، به دلیل هم صدایی با اصلاحات و پشتیبانی از اصلاح طلبان بیشترین هزینه‌ها را متحمل شدند و دو سال بعد از رحلت هم، هنوز تندروها انواع و اقسام توهین‌ها و تهمت‌ها را نسبت به آن مرحوم دریغ نمی‌کنند. پس به حکم انصاف و دین، باید در ازای کارهایی که ایشان در سال 88 به بعد داشتند، تکریمش کنیم.

خوئینی‌ها کیست؟
موسوی‌خوئینی‌ها متولد 31 فروردین 1320 قزوین است. وی تحصیلات حوزوی خود را در زادگاه و شهر قم پی گرفت. از سال 39 با امام خمینی آشنا شد و در جریان مبارزات مردم ایران قرار گرفت. خوئینی‌ها بعد از گذشت دو سال از تبعید امام، سال 45 مخفیانه از مرز خارج و رهسپار نجف‌اشرف شد و بعد از یکسال اقامت دوباره به ایران مراجعت کرد. او برخی از فعالیت‌های تبلیغی خود را در بعضی مساجد تهران متمرکز کرد. از جمله مسجد قائمیه پل سیمان که جلسات بحث و تفسیر داشت و گزارش‌هایی از فعالیت وی در این مسجد و همکاری‌اش با هاشمی‌رفسنجانی در پرونده‌های ساواک موجود است. همچنین مدتی در مسجد جوستان برنامه تبلیغی داشت که البته تفسیرهای قرآن او در این مسجد با اعتراضاتی از سوی برخی انقلابیون همراه بود. در دهه 50 فعالیت‌های سیاسی خوئینی‌ها بیشتر و با برخی گروه‌های سیاسی مرتبط شد و با توجه به این فعالیت‌ها مدتی را در حبس و زندان گذراند. بعد از آزادی از زندان، همزمان با حضور امام در نوفل لوشاتو، خوئینی‌ها به پاریس عزیمت کرد و بعد از پیروزی انقلاب به‌عنوان نماینده امام در شورای سرپرستی سازمان صدا و سیما انتخاب شد.
بعد از شکل‌گیری دولت موقت، برخی دانشجویان انقلابی که افکار دولتمردان کابینه مهندس بازرگان را نمی‌پذیرفتند با موسوی‌خوئینی‌ها ارتباط خوبی برقرار کردند و در جریان تصرف لانه جاسوسی، دانشجویان با نظارت مستقیم او دست به این اقدام زدند و پیگیری مسائل بعد از گروگانگیری نیز با نظر او صورت می‌گرفت. وی در جریان اولین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری به ریاست کمیته نظارت بر تبلیغات ریاست جمهوری انتخاب شد. خوئینی‌ها در اولین دوره مجلس شورای اسلامی موفق به کسب کرسی نمایندگی و بعد به عنوان نایب رئیس مجلس انتخاب شد. دادستانی کل کشور، سرپرستی حجاج ایران، نمایندگی مجلس خبرگان قانون اساسی، نمایندگی دوره اول مجلس خبرگان رهبری و عضویت در شورای بازنگری قانون اساسی از دیگر مسؤولیت‌های او بود. وی همچنین از عناصر اصلی تشکیل‌دهنده مجمع روحانیون مبارز و دبیر این تشکل بود. همچنین با راه اندازی روزنامه سلام مدیرمسؤولی این رسانه را به‌عهده داشت.
وی در نهایت با انتشار نامه‌ای منسوب به سعید اسلامی در مورد مطبوعات و در آستانه لایحه مطبوعات در مجلس دوره پنجم شورای اسلامی دست به یک انتحار سیاسی زد و بعد از شکایات واصله، درنهایت روزنامه سلام پنجساله به محاق توقیف رفت. این مساله البته پایان کار سیاسی خوئینی‌ها نبود، بلکه همچنان برخی نیروهای دوم خرداد از او به عنوان پدر معنوی جریان اصلاحات یاد می‌کنند.

نگاهی به اظهارات اخیر خوئینی‌ها
خوئینی‌ها در مصاحبه جنجالی خود هاشمی را عملگرایی می‌داند که برای پیشبرد کار حتی حاضر بود قانون را دور بزند و در این مسیر حتی باید با سخنرانی،‌ نهیب زدن یا محدود کردن، افراد و گروه‌های مزاحم را از سر راه برداشت و اصلا اهمیتی ندارد که این شیوه قانونی است یا غیرقانونی یا حقی از بین می‌رود یا نه.
خوئینی‌ها حتی آن تلقی فراگیر در میان سیاسیون درباره سخنرانی رئیس دولت سازندگی در آخرین خطبه‌های نماز جمعه قبل از برگزاری انتخابات 76 و نقش و تاثیر آن در رای‌آوری سیدمحمد خاتمی را مخدوش می‌داند و می‌گوید هاشمی خودش به او گفته است که برخی هواداران ناطق‌نوری از تقلب هواداران خاتمی در انتخابات نگران بودند و وی برای حمایت از ناطق نوری آن سخنان را گفته است.
به گفته خوئینی‌ها، آقای هاشمی تصور می‌کرد ناطق نوری ادامه دهنده همان سیاست‌ها و راهی است که خود داشته و حتی هاشمی بر آن بود که همه سازوکارها را طوری طراحی کند تا ناطق رای بیاورد حتی هاشمی آن زمان می‌توانست انتخابات را جوری مهندسی کند که آن نتیجه‌ای که می‌خواهد گرفته شود.
وی در تعبیر دیگری به‌دست گرفتن قدرت را یک اصل مسلم در نگاه هاشمی می‌داند و می‌گوید: برایش فرقی نداشت کسی برنجد یا بدش بیاید یا لازم باشد به تخت سینه کسی زده و او را کنار بزند.
موسوی‌خوئینی‌ها همچنین رفتار و مواجهه هاشمی رفسنجانی با اعضای نهضت آزادی، زمانی که رئیس مجلس بود را نمی‌پسندد و می‌گوید این رویه در دوران ریاست جمهوری او نیز ادامه پیدا کرد و زمانی که گروهی از ملی ـ مذهبی‌ها در این دوره دستگیر شدند در پاسخ به خبرنگار خارجی که می‌پرسد آنها فقط نامه نوشته بودند جواب داد که باید رویشان کم شود.
به‌گفته خوئینی‌ها، هاشمی حتی این رویه را در برابر روزنامه سلام نیز در پیش گرفت و در نماز جمعه علیه این روزنامه حرف می‌زد.
روزنامه سلام در دوران فعالیت خود بارها مسأله تنش‌زدایی و سیاست‌های بازی را که دولت هاشمی‌رفسنجانی برای کم کردن تنش در روابط ایران با دولت‌های خارجی اعمال می‌شد و همچنین بحث خصوصی‌سازی و دوران سازندگی را به باد انتقاد می‌گرفت.
مدیرمسؤول روزنامه سلام اما معتقد است که این رسانه تنها یک تربیون در مقابل تریبون‌های متعددی بود که رئیس جمهور وقت در اختیار داشت اما با این حال فعالیت سلام را مزاحم می‌دانست.
خوئینی‌ها در ادامه گفت‌وگو به روش و منش سیاسی هاشمی نیز اشاره و مطرح می‌کند که رئیس دولت سازندگی هیچ‌وقت در عمرش در خط اعتدال نبود و در تقسیم بندی اولیه یکی از عناصر کاملا برجسته جناح چپ بود و به استناد مسائل پولی و اقتصادی که در خطبه‌های نماز جمعه مطرح می‌کرد باید او را سوپر چپ یا چپ رادیکال دانست.
با این وصف او در دوران ریاست جمهوری فکر می‌کرد باید از همه نیروها استفاده کند و از این رو به سمت جناح راست غلتید ولی نتوانست در یک مرزی قرار بگیرد که هم جناح چپ و هم جناح راست را نگه دارد.

فتاح غلامی

سیاسی