لزوم الگوبرداری برای استاندارد داخلی

جام جم آنلاین، برای تقویت بُعد استاندارد در ایران می توان از نمونه های خارجی به بهترین شکل ممکن الگو گرفت. الگو برداری البته به شیوه ای که کاملا مشابه باشد درست نیست. اما درک محور اساسی آن صحیح به نظر می رسد.

استانداردهای اعمال شده برای ما در موارد متعدد تکامل یافته نیست، همانند آنچه که در بازار لوازم خانگی می بینیم. همان طور که ذکر شد با الگوبرداری می توانیم استاندارد حاکم بر بازار خودمان را تقویت کنیم.

الگوبرداری باید به گونه ای باشد که تقویت و تکامل را رقم بزند. ما به جنبه های تجاری کالای استاندارد الگوهای خودمان کار نداریم، در وهله نخست باید به کیفیت اهمیت بدهیم.

بسیاری از خانه ها پر از کالاهای غیراستاندارد است. بحث قاچاق را که کنار بگذاریم به ضعف ساختار درونی برخی از تولیدکنندگان می رسیم.

در راه تقویت استانداردها نخستین مساله بازبینی بر روی تولیدی ها، کارگاه ها و کارخانه هایی است که ظاهرا کالای استاندارد تولید می کنند. تشدید بازبینی ها و برخورد با انواع سهل انگاری در تولید کالای استاندارد تا حد زیادی از عرضه کالاهای به ظاهر استاندارد به بازار و مردم جلوگیری می کند. متاسفانه عرضه کالای با کیفیت پایین در بازار به یک مساله عادی تبدیل شده است. تصور کنید یک آبمیوه گیری پس از دو یا سه بار استفاده کردن خراب می شود. حالا باید به این مساله توجه داشت که این نوع از آبمیوه گیری از کدام غربال رد شده است؟ اگر کالای داخلی است چطور اجازه تولید یافته؟ اگر وارداتی است چطور در زمان واردات به ویژگی های کیفی آن و کلیه مسائل مربوط به استاندارد توجه نشده است؟ باز هم به بحث قاچاق کاری نداریم، در اینجا تاکید بر روی این است که متاسفانه در موارد متعددی آنچه که به عنوان کالای استاندارد در اختیار ما قرار می گیرد در واقع به دور از فاکتورهای درست بودن و استاندارد بودن است.

نکته ای که باز هم بر روی آن تاکید می شود، باز هم به بازبینی برمی گردد. اگر بازبینی درستی وجود داشته باشد، بسیاری از نقص های موجود رفع می شود. اما پروسه الگوبرداری وسیع تر و زمان بر است. پروسه های وسیع در رابطه با استاندارد در اروپا از همه مثال زدنی تر است. مساله استاندارد در کشورهای اروپایی در ابعاد مختلف مورد بررسی قرار می گیرند. یک نوع خاص از کالا پیش از ورود به بازار بارها مورد آزمایش قرار می گیرد و کارشناسان متعدد در این زمینه نظر می دهند.

استاندارد در کشور ما هنوز برنامه ریزی مفصلی را جهت بهبود می طلبد. به نظر می رسد برخی از ارکان این موضوع بسیار مهم، دوباره باید تعریف شود. شاید برخی متولیان تعریف درستی از استاندارد ندارند و به همین دلیل است که گاهی اوقات کیفیت یک کالای به ظاهر استاندارد، فاصله زیادی با فاکتورهای استاندارد بودن دارد. بحث علمی تولید یک کالای استاندارد نیز جای خود دارد. شاید ضعف ارائه یک استاندارد جهانی به این دلیل است که علم کافی برای تولید نیازهای بازار و مردم موجود نیست.

بازار کالای ایران و تولیدکنندگان ایران با واژه «استاندارد» هنوز فاصله دارند. برای جبران این فاصله الگوبرداری بخشی از ماجرا می تواند باشد. بقیه موارد به تلاش ها و برنامه ریزی ها بستگی دارد.

علی نهالی / روزنامه نگار و کارشناس اقتصاد