بچه‌های امروز باهوشترند،اما سرکش‌تر!

انرژی بالای او برای اجرای برنامه مسابقه محله، نشان می‌دهد که مسعود روشن‌ پژوه هنوز هم مثل روزهای اولی که این مسابقه را اجرا می‌کرد، سرشار از انگیزه و هیجان است و پروسه زمانی 30 ساله نتوانسته او را از همراهی با بچه‌‌ها و طراحی و اجرای یک مسابقه شاد منصرف کند.

سال‌هاست روشن‌ پژوه را با شکل و شمایلی ثابت می‌بینیم، برنامه‌اش هم تغییر نکرده اما با همه این‌ها مسابقه محله هنوز هم مخاطبان خود را دارد. این مجری قدیمی تلویزیون دلایلی برای تغییر نکردن ساختار مسابقه دارد. با او هم‌صحبت شدیم تا با توجه به تجربه‌ای که دارد ارزیابی‌اش را از بچه‌های امروز بگوید، بچه‌هایی که به نظر او باهوش‌تر اما سرکش‌تر از بچه‌های دیروز هستند.

مسابقه محله نوروز امسال هم پخش شد البته با همان سبک و سیاق 20 و 30 سال قبل! تصمیم ندارید ساختار برنامه را تغییر دهید؟

همیشه گفته‌اند که قدیمی‌ترها بهترند ! به همین دلیل ما هم همان ساختار قدیمی را ادامه می‌دهیم. اما واقعیت این است که محتوای این مسابقه، ساختارش را طراحی می‌کند و ذات آن به‌گونه‌ای است که باید همینجوری ادامه‌اش بدهیم. اگر قرار باشد تغییر کند مثلا باید آن را در استودیو و دکور اجرا کنیم که با تعداد زیاد شرکت‌کننده و تماشاچی امکانش کم است و از آن طرف هیجان آن کم می‌شود. مسابقه محله یک کار میدانی است که در میان مردم اجرا می‌شود و شور و هیجان مردم آن را زنده نگه داشته است. اگر بخواهم ایتم‌های جدید به آن اضافه کنم و یا در دکور ضبط‌اش کنم حتما هیجان آن کم می‌شود و دیگر مسابقه محله‌ای که در شهرهای مختلف آن را ضبط می‌کنیم، نخواهد بود.

چندین سال است که به شهرهای مختلف سفر می‌کنید و نسل‌های مختلف را دیده و با آنها به اصطلاح سر و کله زده‌اید به نظرتان در این سه دهه بچه‌ها چه تغییراتی کرده‌اند؟

ارتقای سطح فرهنگی جامعه باعث شده سطح هوش بچه‌ها نیز بالاتر برود. اما هیجان‌ها و شادی‌هایشان مثل سابق است و هنوز هم دوست دارند بازیگوش باشند و انرژی خود را با بازی و شادی تخلیه کنند. چون به شهرهای مختلف می‌روم از نزدیک می‌بینم که علاوه بر هوش، بچه‌ها از نظر اجتماعی نیز رشد کرده‌اند. حتی در مناطق محروم می‌بینم که بچه‌ها به بهداشت فردی و حفظ محیط‌زیست بیشتر توجه دارند.

آیا می‌توان گفت که رسانه‌ها باعث ارتقاء آگاهی آنها شده‌اند؟

بله! رسانه‌‌ها تاثیر زیادی بر سبک زندگی نوجوانان دارند و به نظرم این روزها آنها با چَم و خَم زندگی بیشتر آشنا هستند.

آسیب‌هایی که به محیط‌زیست وارد می‌شود یکی از مشکلات امروز کشور ماست، بچه‌های دیروز که حالا بزرگ شده‌اند چرا از محیط‌زیست خود مراقبت نمی‌کنند؟

بچه‌های دیروز که الان بزرگ شده اند محیط‌زیست را تخریب می‌کنند همان‌هایی هستند که در زمان کودکی آموزش‌های لازم را یاد نگرفتند و تنها منبع یادگیری آنها، اطلاعات محدودی بود که در مدرسه به آنها آموزش می‌دادند. اما اکنون منابع آموزشی بیشتر شده و رسانه‌های اینترنتی و شبکه‌های اجتماعی آموزش‌های زیادی را به مردم ارائه می‌کنند. به نظرم یکی، دو نسل را رد کنیم و منتظر بمانیم بچه‌های امروز بزرگ شوند، خیلی از مشکلات حل می‌شود.

شما در مسابقه محله که به شهرها و روستاهای مختلف سفر می‌کنید درباره حفظ محیط زیست و مسائل دیگر با بچه‌ها صحبت می‌کنید؟

فضای مسابقه محله جوری نیست که به این نکات اشاره شود. گاهی وقت‌ها از فرصت استفاده کرده و نکاتی را یادآوری می‌کنم مثلا اگر مسابقه در کنار تالاب انزلی اجرا شود حتما درباره حفظ این تالاب نکاتی را یادآوری می‌کنم اما واقعیت این است که هیجان مسابقه آنقدر زیاد است که اگر نکته‌ای را هم بگویم کسی گوش نمی‌کند و برایش جالب نخواهد بود.

از این بابت گفتم که بچه‌ها معمولا از چهره‌های معروف حرف‌شنوی دارند؟ (با خنده)

نه بابا! این برای قدیم‌ها بود الان بچه‌‌ها از پدر خودشان هم حرف‌شنوی ندارند !‌

این که معضل خیلی جدی است که بچه‌ها حرف‌شنوی ندارند بهرحال باید حرف یکی را قبول کنند؟

نسل ما بچه‌ها فقط از مادرها حرف شنوی داشتند و حرف‌های او را بدون هیچ اما و اگری می‌پذیرفتند. نسل بعد از ما از پدرها حرف‌شنویی داشتند! بعد تلویزیون جای پدرها را گرفت اما الان اینستاگرام و تلگرام هر چه بگوید برای بچه‌ها و نوجوانان حجت است و حرفش را گوش می‌کنند به همین دلیل است که به نظرم برای آموزش به بچه‌ها از شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی باید بهترین استفاده و این فضا را مدیریت کرد. فضای مجازی تیغ دو لبه است هم می‌تواند گرفتاری درست کند هم گشایش. جای دوری نمی‌رویم چندین برنامه تلویزیونی مثلا آموزش آشپزی می‌دهد اما هیچ نوجوانی با دیدن این برنامه‌ها ترغیب نمی‌شود به سراغ آشپزی برود اما یکی در اینستاگرام آموزش شیرینی‌پزی می‌دهد و خیلی‌ها دست به کار می‌شوند آن را درست می‌کنند !‌

با نوجوانانی که امروز در نقاط مختلف ایران می‌بینید، آینده کشورمان را چگونه پیش‌بینی می‌کنید، چه جاهایی باید بیشتر روی این گروه سنی سرمایه‌گذاری کرده و آنها را آماده آینده بهتر کنند؟

به نظرم ساخت شخصیت هر آدمی از خانواده شروع می‌شود، پدر و مادر باید بشدت مراقب رفتار و گفتار خود باشند. متاسفانه اکنون پدر و مادرها دچار چند شخصیت شده‌اند؛ در خانه یک جورند در محل کار جور دیگر و در کوچه و خیابان طور دیگر! این‌ رفتارهای چندگانه به بچه‌ها ریاکاری را آموزش می‌دهد و این‌که آنها دیگر نمی‌توانند به والدین خود اعتماد کرده و رفتار درست را شناسایی کنند. بعد از خانواده، مهدهای کودک و مدارس ابتدایی تاثیر زیادی در شخصیت بچه‌ها دارند. اگر می‌خواهیم آینده بهتری داشته باشیم باید در ابتدا این سه مکان را اصلاح کنیم. پیشنهادم به پدر و مادرها این است که بشدت مراقب رفتار خود باشند چون کودکان همه رفتار و گفتار آنها را رصد کرده و آنها را تقلید می‌کنند.

طاهره آشیانی