احتمال بلوکه شدن پول خرید هواپیما

مجلس نمایندگان آمریکا پنجشنبه گذشته طرح افزایش نظارت بر نحوه فروش هواپیمای مسافربری به ایران را تصویب کرد که از آن به عنوان مانع‌تراشی جدید بر سر قراردادهای خرید هواپیما از سوی ایران یاد می‌شود.

با توجه به رویکرد کاملاً خصمانه آمریکا علیه ایران که پس از برجام شدیدتر هم شده و به بلوکه شدن چند میلیارد دلار از دارایی‌های ایران در بانک‌های خارجی انجامید، این نگرانی وجود دارد که آمریکایی‌ها با مصوبه جدید به دنبال آن باشند که با جلو رفتن مراحل فروش هواپیما به ایران، پول‌هایی را که ایران برای خرید هواپیما پرداخت می‌کند به بهانه غرامت و با حکم دادگاه‌های آمریکایی، بلوکه کنند.

در همین زمینه، به گزارش پایگاه خبری وزارت راه‌ و شهرسازی، اصغر فخریه‌کاشان، قائم‌مقام وزیر راه و شهرسازی گفت: براساس این مصوبه، دولت آمریکا باید هر سه ماه عملیات مالی را درخصوص فروش هواپیما به ایران با مشخصاتی که در آن مصوبه آورده شده، به کنگره اعلام کند. کنگره در واقع یک نوع ترفند به کار برده که دو هدف اصلی از آن قابل نتیجه‌گیری است. نخست آن‌که موسسات مالی را برای هرگونه معامله با ایران بترساند و نکته دوم این که وقتی هواپیما فروخته می‌شود؛ پول‌های پرداختی ما را ردیابی یا توقیف کنند تا به دست مدعیان برسانند؛ بنابراین بحث ممنوعیت فروش هواپیما مطرح نیست.

فخریه‌کاشان در پاسخ به این‌که در صورتی که مصوبه ممنوعیت فروش هواپیما به تصویب رسیده باشد؛ بجز بوئینگ، خرید ایرباس نیز با مشکل روبه‌رو خواهد شد یا خیر، اظهار کرد: بله اگر این مصوبه تائید شود؛ خرید هر دو هواپیما با مشکل مواجه خواهد شد، اما این نقض صریح برجام از سوی آمریکاست. چون یکی از روشن‌ترین بندهای برجام درخصوص فروش هواپیما به ایران است. در این بند آمده، دولت آمریکا اجازه فروش هواپیما به ایران را صادر خواهد کرد. آن هم نه فقط هواپیما بلکه قطعات، خدمات پس از فروش و فناوری آن نیز باید به ایران براساس توافق فروخته شود؛ بنابراین آنقدر صریح در برجام درباره هواپیما گفته شده که هر تصمیمی آمریکا دراین‌باره بگیرد، نقض برجام تلقی می‌شود. وی گفت: مصوبات کنگره در صورتی لازم‌الاجرا خواهد بود که سنا نیز آن را تصویب کند. اما اگر سنا نیز این مصوبه را تصویب و تبدیل به قانون کند؛ به ایران حق شکایت به کمیسیون مشترکی که 1+5 دارد علیه آمریکا داده می‌شود.

فخریه‌کاشان درباره این‌که در صورت این ممنوعیت، ایران چه تمهیداتی را در قرارداد پیش‌بینی کرده بود، اظهار کرد: ما پیش‌بینی کرده‌ایم در صورت بروز مشکل و ممنوعیت فروش، پول‌هایی را که به بوئینگ یا ایرباس داده‌ایم، بازپس بگیریم. در واقع هرچه را به‌عنوان پیش‌پرداخت در ازای ضمانت‌نامه داده‌ایم، برخواهیم گرداند.

پیش‌پرداخت 330 میلیون دلاری ایران

دیروز مدیرعامل شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران درباره سرنوشت جذب فاینانس برای هواپیماهای هما گفت: در حال رایزنی برای جذب فاینانس هستیم اما کمپانی ایرباس نیز قبول کرده است که فاینانس هواپیماها را برعهده بگیرد.

فرزانه شرفبافی در گفت‌وگو با فارس، درباره مصوبه 330 میلیون دلاری هما و میزان مصرف آن بابت خرید هواپیماها تصریح کرد: این پول در واقع مصرف نشده است بلکه به عنوان پیش‌پرداخت خرید هواپیماها به کمپانی‌های سازنده هواپیما داده شده است.

شرفبافی درباره تصمیمات کنگره آمریکا و تأثیر آن بر قراردادهای بوئینگ گفت: نظارت بیشتر کنگره آمریکا بر قراردادها فقط ممکن است صدور مجوزهای وزارت خزانه‌داری آمریکا را کمی با تأخیر مواجه کند، اما اثری بر لغو مجوزهای خرید بوئینگ‌ها ندارد. از سوی دیگر، رئیس سازمان هواپیمایی از ورود 8 تا 9 هواپیمای برجامی تا پایان سال‌جاری به کشور خبر داد و گفت: ‌سه کمپانی هواپیماساز بوئینگ، ایرباس و اِی‌تی‌آر پذیرفته‌اند تعدادی از هواپیماهایی را که در قرارداد خود به هما تحویل خواهند داد، از نظر تأمین مالی فاینانس کنند.

علی عابدزاده اظهار کرد: هم‌اکنون ایران‌ایر در حال مذاکره است تا از منابع فاینانس این شرکت‌ها طبق قرارداد استفاده کند.

تغییر نام تحریم

سیدحسین افضلی، عضو کمیسیون عمران مجلس در این باره به خبرنگار ما گفت: از زمانی که قرارداد ایران با شرکت‌های سازنده هواپیمایی به نتیجه رسید تاکنون هفت فروند هواپیما وارد کشور شد که سه فروند از شرکت ایرباس و چهار فروند از شرکت ای‌تی‌آر بوده است. اما از زمان انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا هر روز ماجراهای تازه‌ای را در مورد کشورمان از سوی کشورهای غربی شاهد هستیم.

وی با اشاره به این‌که طرح افزایش نظارت بر نحوه فروش هواپیمای مسافربری به ایران در صورتی که به تصویب نهایی کنگره آمریکا برسد، نقض صریح برجام است، افزود: این طرح، تغییر نام تحریم است و دوباره اعتماد بین ایران و شرکت‌های هواپیماساز را از بین می‌برد و قصد رصد اطلاعات منابع مالی ایران را دارد.