به نام حسین(ع) به یاد محرومان

این شور و شعف، تنها به خیابان‌ها و کوی و برزن منتهی نمی‌شود. به موازات فراگیر شدن فضای مجازی و استفاده از شبکه‌های اجتماعی، چند سالی می‌شود که حال و هوای ماه محرم به این فضا نیز‌ کشیده شده و در گروه‌ها، ‌کانال‌ها و صفحات اینستاگرامی می‌توانید جلوه‌هایی از عاشقی در مکتب حسین را در قالب شعر، ‌متون ادبی و تصاویری از سیاه‌پوشان و آماده‌سازی هیات،‌ نذری دادن و دسته‌های عزاداری ببینید و وزش نسیم عاشقی را از فراسوی صفر و یک‌های اینترنتی و مجازی به شکلی ناب و حقیقی احساس کنید.

خلاصه این که شور خدمت به عاشقان حسین(ع) و حسینی کردن هر کوی و برزن با برپایی هیئات و تکیه‌ها و سیاه‌پوش کردن در و دیوار شهر برای اقامه عزای حسینی، مختص فضای حقیقی و دنیای ملموس پیرامونمان نیست.

هیات مجازی با عاشقان حقیقی

چند سالی می‌شود که عاشقان حسینی با نزدیکی به ایام محرم و عزاداری سرور و سالار شهیدان در کنار هیات‌های همیشگی، هیات‌ها و خیریه‌هایی را هم در فضای مجازی برپا می‌کنند؛ هیات مجازی با عاشقان حقیقی و پای کاری که آمده‌اند تا این بار، یکی از مثبت‌ترین استفاده‌های فضای مجازی را به تصویر بکشند و نشان دهند، اگر بخواهیم می‌توانیم از این ظرفیت برای انجام کارهای خیر هم استفاده کنیم و به شیوه‌ای متعالی، عزای حسینی را برپا داریم.

در این میان، برخی خیریه‌ها پیشقدم شده و ابتکار عمل را به دست گرفته‌اند.

کانال تلگرامی خیریه برکات، وابسته به هیات عبد الله بن الحسن(ع)، کانال تلگرامی خیریه همدردی وابسته به هیات ریحانه النبی(س) و کانال تلگرامی خیریه ذخیره خیر که به همت محمد رسولی یکی از شاعران اهل بیت راه‌اندازی شده، نمونه‌هایی از این حرکت گسترده فرهنگی در فضای مجازی است که اتفاقا خوب هم جواب داده و خیران و مخاطبان این هیات مذهبی که در مناسبت‌های مذهبی مختلف در طول سال دور هم جمع می‌شوند، با شناسایی و معرفی افراد نیازمند توانسته‌اند به کمک ظرفیت فضای مجازی در دنیای حقیقی مشکلات این افراد را حل کنند.

پل ارتباطی مجازی میان نیازمند و خیر

محسن مبارکی، مدیر هیات عبدالله ابن الحسن(ع) و خیریه برکات است. طی ارتباط با مدیر کانال این خیریه موفق می‌شویم با این فعال حوزه هیات و کار خیر ارتباط بگیریم و از او سوال کنیم، چه شد که به فکر استفاده از فضای مجازی برای کار خیر افتادند؟ آن‌طور که مبارکی می‌گوید، هیات ‌عبدالله ابن الحسن(ع) علاوه بر مخاطبانی که به صورت حضوری و در جلسات هفتگی و مناسبت‌های مذهبی دارد، چیزی حدود 6000 مخاطب در فضای مجازی دارد که پیگیر رصد برنامه‌ها و سخنرانی‌ها و روضه‌های این هیات هستند و همین ظرفیت، آنها را به فکر انداخت تا با راه‌اندازی کانالی تلگرامی، هیاتشان را به مراسم مذهبی محدود نکنند و رسالتی گسترده‌تر برای آن در نظر بگیرند؛ ‌رسالتی که پیگیر حل مشکلات مردم در کنار پرداختن به امور معمول در هیئات باشد و دست افراد مستحق و نیازمند را هم بگیرد و در عمل از طریق فضای مجازی، پلی ارتباطی میان خیران و نیازمندان برقرار کند. اعضای این هیات که به گفته آقای مبارکی اغلب جوان و بین 20 تا 30 سال هستند، پتانسیل بالایی برای فعالیت خیر در فضای مجازی دارند و این امکان از طریق خیریه برکات برای آنها فعال شده است.

«حی علی خیرالعمل» در فضای مجازی

به سراغ کانال‌های تلگرامی مورد نظر می‌رویم و در آنها گشتی می‌زنیم. ‌خانواده‌ای مومن بر اثر آتش‌سوزی نیاز به تهیه لوازم ضروری منزل دارند.‌ با تحقیقات انجام شده جمعا مبلغ 3 میلیون تومان نیاز دارند تا اسباب ضروری را تهیه کنند؛ یک یاعلی(ع) از شما مشکل این خانواده را حل می‌کند.

مقدار نیاز: 200 سهم 15 هزار تومانی؛‌ فقط 9 ماهش است، مغز این طفل معصوم آب آورده.

ساعت‌ها و ثانیه‌ها برای جراحی مغز این نوزاد مهم است. همه این شرایط وقتی سخت‌تر می‌شود که خانواده این نوزاد، آهی در بساط ندارند و دلی پر از غم و
استیصال دارند. خانواده این نوزاد خودشان مبلغ 4/5 میلیون از 15 میلیون تومان عمل را به سختی جمع کرده‌اند، می‌ماند 10/5 میلیون...؛‌ طرح تهیه لوازم تحریر برای دانش‌آموزان نیازمند، هر کوله پشتی و لوازم التحریر 45 هزارتومان و... .

اینها نمونه‌هایی از فراخوان کار خیر است؛ فراخوان‌هایی که با گزارش لحظه به لحظه میزان کمک‌ها و همچنین گزارش نهایی همراه است تا خیرین و افرادی که کمک کرده‌اند، مطمئن باشند کمک شان به دست نیازمند می‌رسد. گاهی بعد از جمع‌آوری کمک‌ به نیت‌های مختلف (از نذری گرفته تا لوازم تحریر و سبد کالا برای افراد مستحق)‌ برای بسته‌بندی این اجناس هم در کانال فرخوان داده می‌شود تا با مشارکت افرادی که توان کمک مالی نداشته‌اند یا آنهایی که کمک مالی کرده‌اند و می‌خواهند از فرآیند این کمک‌رسانی‌ها مطلع باشند، نیت خیر افراد به‌ دست صاحبانش برسد‌. این جنبش نشان می‌دهد می‌توان از فضای مجازی به بهترین نحو بهره گرفت.

مزایا و معایب کار خیر در فضای مجازی

مدیر هیات عبدالله ابن الحسن(ع) معتقد است، استفاده از ظرفیت فضای مجازی برای راه‌اندازی کار خیر، هم مزایایی دارد و هم معایبی. او از معایب شروع می‌کند و می‌گوید:‌ عیب ماجرا این است که ارتباط بین افراد مجازی بوده و حقیقی نیست.

از نگاه مبارکی، وقتی هیات و خیریه به طور رسمی دفتری دارد و خیران و افراد نیازمند به شکل حضوری مراجعه می‌کنند، نوع بهتری از ارتباط شکل می‌گیرد. فضای مجازی هم مزایایی دارد که این گونه مراجعات حضوری ندارد. به طور نمونه، همین ناشناخته بودن افراد در فضای مجازی موجب می‌شود تا اگر کسی خواست مبلغ ناچیزی کمک کند، خجالت نکشد و درتیررس دید دیگران قرار نگیرد. این ویژگی موجب استقبال از راه‌اندازی خیریه‌ها در فضای مجازی شده است. از سوی دیگر ایجاد ساز و کار پرداخت در فضای مجازی، آسان تر از فضای حقیقی است و افراد می‌توانند بسادگی از درگاه‌های اینترنتی ایجاد شده، پرداخت داشته باشند. او در این باره به موردی اشاره می‌کند که شخصی از انگلستان 60 درصد هزینه تهیه سمعک برای کودکی نیازمند را تقبل کرد و توانست از همان جا این مبلغ را حواله کند.

بنا به تاکید مبارکی پس از طی فرآیند شناسایی و تحقیق درباره افراد نیازمندی که از طریق مراجعه به مدیر کانال تلگرامی یا از طریق هیات مدیره خیریه معرفی می‌شود،‌ نیاز این افراد در کانال تلگرامی مطرح و اطلاع رسانی می‌شود و اعضای کانال برای کمک اقدام می‌کنند تا از این طریق، فضای مجازی را به خدمت رفع نیاز افراد آسیب‌دیده و نیازمند در آورند.

زهرا چیذری