کرمانشاه آغازگر ممنوعیت مصرف پلاستیک

به گزارش جام‌جم، یکی از مخاطرات جدی امروز طبیعت اطراف ما، خشکی‌ها و اقیانوس ها؛ پلاستیک‌ها و ظروف پلاستیکی است که پس از مصرف به صورت زباله در طبیعت رها می‌شوند. متاسفانه در دهه‌های اخیر مصرف ظروف و کیسه‌های پلاستیکی بشدت رواج یافته و باعث انباشته شدن حجم انبوهی از این زباله‌ها در جهان پیرامون ما شده است؛ امری که زنگ هشدار نابودی محیط‌زیست و صدای اعتراض کارشناسان و فعالان محیط‌زیست را به صدا درآورده است، چراکه تجزیه و جذب کامل پلاستیک‌ها در طبیعت بسیار سخت و زمانبر است و صدها سال و گاه تا هزار سال طول می‌کشد، از سویی به‌دلیل ساخته شدن پلاستیک‌ها از مواد نفتی تجزیه‌ناپذیر، ترکیبات شیمیایی آنها بتدریج از طریق خاک وارد زنجیره غذایی انسان شده و درنهایت این ظروف پلاستیکی علاوه بر اثرات مخربی که روی محیط‌زیست دارند، خطرات جبران‌ناپذیری را نیز برای سلامت آدمی به دنبال خواهند داشت.

البته از حدود 15 سال پیش، ممنوعیت مصرف پلاستیک در جهان آغاز شد و بنگلادش نخستین کشوری بود که در سال 2002 استفاده از کیسه‌های پلاستیکی را ممنوع کرد. تایوان در سال 2003، بوتان در سال 2007 و ایتالیا نیز در سال 2010 استفاده از کیسه‌های پلاستیکی (بویژه کیسه‌های پلاستیکی رایگان) را ممنوع اعلام کردند. بسیاری از کشورهای اروپایی همچون بلژیک، ایرلند، سوئیس، آلمان، هلند و هنگ‌کنگ نیز برای استفاده از کیسه‌های پلاستیکی مالیات وضع کردند که همین امر باعث کاهش بیش از 90 درصدی کیسه‌های پلاستیکی در این کشورها شد.

کامرون، گینه بیسائو، مالی، تانزانیا، اوگاندا، اتیوپی، موریتانی و مالاوی نیز از جمله کشورهای آفریقایی هستند که طرح ممنوعیت‌ استفاده از کیسه های پلاستیکی در آنها به اجرا در آمده است. کنیا آخرین کشوری است که دولت آن طی هفته های گذشته واردات و استفاده از کیسه های پلاستیکی را ممنوع اعلام کرده و به نقض کنندگان این قانون هشدار داده که با تولیدکنندگان و واردکنندگان کیسه‌های پلاستیکی به شدت برخورد خواهد کرد و جریمه 38 هزار دلاری و یا 4 سال زندان، در انتظار آنها خواهد بود.

در این میان کشور ما با مصرف بیش از سه میلیون تن پلاستیک در سال، جزو پنج کشور اول جهان در مصرف سرانه پلاستیک به شمار می‌رود و این در حالی است که تاکنون هیچ تصمیم رسمی و جدی از سوی دولتمردان کشورمان مبنی بر ممنوعیت مصرف پلاستیک یا وضع مالیات بر فروشندگان یا مصرف‌کنندگان اخذ نشده است.

آغاز حذف پلاستیک از کرمانشاه

در این میان، در غرب کشورمان و از شهر کرمانشاه این روزها اخبار رضایت بخشی مبنی بر ممنوعیت مصرف کیسه‌های پلاستیکی در نانوایی‌ها و جریمه متخلفان این طرح به گوش می‌رسد که می‌تواند امیدبخش و گامی در جهت اجرای این طرح در سراسر کشور باشد.

بهمن خدادادیان، کارشناس مسئول بهداشت محیط مرکز بهداشت شهرستان کرمانشاه با اشاره به آغاز جدی این‌طرح در تمام نانوایی‌های شهر کرمانشاه می‌گوید: به‌دنبال اجرای جدی این طرح، بازرسی از نانوایی‌ها آغاز و دو تن کیسه پلاستیکی از نانوایی‌های مورد بازرسی در این شهرستان جمع‌آوری شد.

وی با اشاره به این‌که تصمیم اجرای طرح ممنوعیت مصرف پلاستیک از دهم مرداد امسال اتخاذ و پس از اطلاع رسانی به مردم، طی دو مرحله این طرح به تمام نانوایی‌ها در شهرستان ابلاغ شد، می‌افزاید: بیش از هزار نانوایی در سطح شهرستان کرمانشاه فعالیت دارند و عرضه کیسه پلاستیکی در تمام این نانوایی‌ها ممنوع است. به گفته این کارشناس بهداشت، برای نانوایی‌های معمولی کیسه‌های پارچه‌ای توصیه شده و برای نانوایی‌های نان روغنی و نان فانتزی نیز استفاده از کیسه پلاستیکی یا پاکت‌های کاغذی مواد اولی توصیه شده است.

خدادادیان تاکید می‌کند با اجرای این طرح چنانچه نانوایی به استفاده از کیسه‌های پلاستیکی اقدام کند به تعزیرات جهت اعمال جریمه معرفی می‌شود و اگر نانوایی دارای سهمیه باشد، سهمیه دولتی آن قطع شده و اگر آزادپز باشد، جریمه سنگین برای آن لحاظ می‌شود.

نقشی که سمن‌ها ایفا کردند

اگر امروز نهادهای رسمی کرمانشاه به تصمیم بزرگ حذف کیسه‌های پلاستیکی رسیده‌اند، نتیجه تلاشی است که بیش از دو سال پیش جوانان کرمانشاهی فعال در سمن‌های محیط‌زیستی آغازگر آن بودند؛ تلاشی که در پویش خرید پاک تبلور یافت و خیلی زود به سطح شهر، همایش ها، فروشگاه‌ها و در میان مردم و مسئولان رسید.

درواقع اگرچه از یکی دو سال پیش پویش های زیادی در سراسر کشور از سوی فعالان محیط زیست برای ترویج ممنوعیت مصرف پلاستیک به راه افتاد که تاثیر بسزایی در فرهنگ سازی و آگاه کردن اذهان عمومی نسبت به مضرات بی شمار مصرف پلاستیک داشت، اما گام آغازین این حرکت از شهر کرمانشاه برداشته شد.

شیرین خوانساری، مدیرعامل سازمان مردم نهاد پیام‌آوران اردیبهشت کرمانشاه دراین باره به جام‌جم می‌گوید: پویش خرید پاک با هدف ممنوعیت استفاده از کیسه‌های پلاستیکی و نحوه صحیح خرید (یعنی خرید کالاهایی با بسته‌بندی‌های غیرپلاستیکی، پاکت‌ها و بسته‌های بزرگ به‌منظور تولید زباله کمتر و...) بیش از دو سال پیش در کرمانشاه آغاز به کار کرد و خیلی زود دامنه آموزش و اطلاع‌رسانی آن به نمایشگاه‌های محیط‌زیست، همایش‌هایی با حضور مسئولان نهادهای رسمی استان و سطح شهر و فروشگاه‌ها گسترش یافت.

خوانساری، نتیجه 2 سال تلاش، آموزش و فرهنگسازی را استقبال روز افزون مردم از طرح ممنوعیت مصرف پلاستیک عنوان می کند و می افزاید: خوشبختانه امروز بستر جامعه برای اجرای این طرح کاملا آماده شده و می طلبد مسئولان کشور به طور جدی به این موضوع ورود کنند و با افزایش قیمت پلاستیک، یا بستن مالیات بر فروشگاه های توزیع کننده و یا اعمال تخفیف مالیات بر فروشگاه های رعایت کننده، جلوی مصرف روز افزون پلاستیک را بگیرند، همانطور که مسئولان استان کرمانشاه به طور جد به این طرح ورود پیدا کرده اند و قرار شده با همت معاونت امور اجتماعی استانداری کرمانشاه و با همکاری اداره محیط زیست و سمن ها، طرح جمع آوری کیسه های پلاستیکی از کل فروشگاه های استان آغاز شود، که در مرحله اول شاهد جمع آوری آنها از نانوایی های شهر کرمانشاه بودیم.

فاطمه مرادزاده