پشت بازنشستگان به بیمه درمان گرم نیست

حداقل در دوران پیری، بتواند از پوشش درمانی مطلوبی برخوردار باشد و برای تامین هزینه‌های درمانش، به قرض و وام و کمک‌های دوست و آشنا محتاج نباشد.

هم‌اکنون حدود یک میلیون و 350 هزار بازنشسته کشوری و حدود دو میلیون و 800 هزار نفر هم بازنشسته تامین اجتماعی داریم که پوشش هزینه‌های درمانی برای آنان، دست کمی از تامین نان شب ندارد.

براساس آمارهای رسمی، حدود 60 درصد بازنشسته‌های تامین اجتماعی، حداقل بگیر هستند، یعنی پایین ترین میزان مستمری تصویب شده در هر سال را دریافت می‌کنند، طوری که امسال مستمری 60 درصد این بازنشستگان به زحمت به 900 هزار تومان می‌رسد. حال تصور کنید وقتی بازنشسته‌ای 900 هزار تومان در ماه دریافتی دارد، چطور می‌تواند بدون پوشش بیمه‌ای، از پس هزینه‌های درمان بربیاید و سلامتش حفظ شود؟

بیمه‌های تکمیلی؛ اقبالی از سر اجبار

وقتی دفترچه‌های بیمه پایه مثل تامین اجتماعی و بیمه سلامت نتواند پوشش مناسب درمانی برای بازنشستگان فراهم کند، در این حالت فرد بازنشسته مجبور می‌شود که به سمت بیمه‌های تکمیلی برود.

پرویز احمدی‌پنجکی، رئیس سابق کانون عالی شوراهای اسلامی کار کشور و رئیس کانون بازنشستگان تامین اجتماعی شهرستان شمیرانات در گفت‌وگو با جام‌جم به همین مساله اشاره می‌کند و می‌گوید: وقتی پوشش فعلی بیمه‌های پایه نمی‌تواند کفاف هزینه‌های درمانی بازنشستگان را بدهد، دیگر راهی جز پرداخت بیمه‌های تکمیلی برای فرد بازنشسته نمی‌ماند.

احمدی پنجکی گلایه دارد که چرا وقتی یک فرد بازنشسته، ده‌ها سال حق بیمه داده است، باید دوباره هزینه‌ای جداگانه به بیمه‌های تکمیلی بدهد تا بخشی از هزینه‌های درمانی‌اش پوشش داده شود.

شلوغی بیش از حد بیمارستان‌های ملکی تامین اجتماعی و نوبت‌های طولانی چند ماهه که به بیماران می‌دهند، موجب شده که به گفته این فعال حقوق بازنشستگان، خیلی از افراد بازنشسته، قید رفتن به بیمارستان‌های تحت پوشش تامین اجتماعی را بزنند و راهی مراکز درمانی دیگر شوند.

او معتقد است که توزیع امکانات درمانی برای بازنشستگان در همه نقاط کشور، به‌شکل عادلانه‌ای وجود ندارد و مثلا نیاز است که چند بیمارستان، شبیه بیمارستان میلاد به بازنشستگان تحت پوشش سازمان تامین اجتماعی، خدمات رایگان ارائه کنند.

رئیس کانون بازنشستگان تامین اجتماعی شهرستان شمیرانات، گریزی هم به وضعیت بازنشستگانی می‌زند که حتی زیر حداقل حقوق را دریافت می‌کنند. به قول او، خیلی از بازنشستگان هم هستند که چون زیر 30 سال حق بیمه پرداخت کرده‌اند، حتی همان حداقل مستمری را هم نمی‌گیرند.

مثلا بازنشسته‌ای که 280 هزار تومان مستمری ماهانه می‌گیرد و مجبور شده که ماهی حداقل 28 هزار تومان هم برای بیمه تکمیلی هر عضو خانواده کنار بگذارد، درمان ارزان برای این فرد بازنشسته، شبیه یک رویای شیرین است.

سلام‌اله شهبازی، عضو هیات مدیره کانون بازنشستگان استانداری تهران هم در گفت‌وگو با جام‌جم یادآوری می‌کند که طبق قرارداد صندوق بازنشستگی کشور با بیمه آتیه‌سازان حافظ، باید هزینه‌ های بیمارستانی بازنشسته‌ها از سوی این بیمه پرداخت شود، اما خیلی اوقات چنین اتفاقی نمی‌افتد. یعنی بازنشسته باید ابتدا خودش هزینه‌های بیمارستانی را پرداخت کند و بعد از بیمه بگیرد که این فرآیند، خارج از توان مالی بسیاری از بازنشستگان است.

پای درد دل یک معلول بازنشسته

سونیا یعقوبی، معلول جسمی و حرکتی و بازنشسته آموزش و پرورش مدارس استثنایی است. سونیا، دل‌پری از بیمه‌های درمانی دارد و به جام‌جم می‌گوید: هر پنج سال یک‌بار، 50 هزار تومان کمک هزینه خرید عینک به بازنشستگان می‌دهند. هزینه تهیه عصا و کفش طبی هم که تحت پوشش بیمه‌ها نیست. خدمات توانبخشی هم در حالی که برای معلولان بازنشسته بسیار حیاتی است، اما آن هم تحت پوشش بیمه نیست و خدمات دندانپزشکی هم برای ما بازنشستگان در نظر گرفته نمی‌شود.

مستمری‌ای که سونیا دریافت می‌کند، ماهانه حدود یک میلیون و صد هزار تومان است؛ آن هم در حالی که ماهی حدود 40 هزار تومان هم صرف بیمه تکمیلی می‌کند که اگر روزی روزگاری در بیمارستان بستری شد، همه پس انداز عمرش به پای درمان نرود.

یک پیشنهاد علمی: بیمه‌ها از درمان محوری جدا شوند

سالمندی و بازنشستگی در کشور ما با شیب تندی در حال افزایش است. دکتر آبتین مهدی‌پور، کارشناس حوزه سلامت سالمندی (MPH) و مدیرکل بازنشستگی سازمان صداوسیما در گفت‌وگو با جام‌جم پیشنهاد می‌کند که بیمه‌های درمانی به‌جای این‌که درمان محور باشند، باید به سمت پیشگیری حرکت کنند.

به گفته او، سازمان‌های بیمهش‌گر باید خدمات پیشگیرانه و بهداشتی را اولویت پوشش قرار بدهند تا فرد بازنشسته در وهله اول بیمار نشود، اما بیمه‌های درمانی ما عمدتا خدمات درمانی ارائه شده به بازنشستگان را در اولویت پوشش بیمه‌ای خود قرار داده اند که خلاف رویه‌های علمی است. هم‌اکنون حتی تعرفه‌ای برای بسیاری از خدمات پیشگیرانه هم تعریف نشده است. این اتفاق باعث شده که هم هزینه بیمه‌ها و نظام سلامت افزایش پیدا کند و هم سلامت سالمندان به خطر بیفتد.

امین جلالوند - جامعه