رونمایی از سیاست‌های منطقه‌ای ترامپ

به گزارش ایرنا، دونالد ترامپ در این گفت‌وگو نظراتش را درباره بحران سوریه به این صورت بیان کرد: «اولویت نخست مبارزه با داعش است نه برداشتن بشار اسد رئیس‌جمهور سوریه. موضع من این است که شما دارید در سوریه می‌جنگید و سوریه هم مشغول جنگ با داعش است. شما هم باید از شر داعش خلاص شوید. روسیه اکنون کاملا با سوریه در یک صف است. حال شما ایران را هم دارید که دارد قدرتمند می‌شود و علت آن هم ما هستیم. ایران هم با سوریه در یک صف است. حالا ما داریم از شورشیان علیه سوریه حمایت می‌کنیم. من اصلا نمی‌دانم این شورشیان چه کسانی هستند. اگر آمریکا به اسد حمله کند؛ این منجر به جنگ ما با روسیه و جنگیدن با سوریه می‌شود.»

وال‌استریت ژورنال می‌نویسد: ترامپ در ادامه این مصاحبه اظهاراتی بسیار کلی و بدون ذکر جزئیات بیان کرد که در مجموع چرخشی 180 درجه‌ای نسبت به سیاست‌های «اوباما» در مورد سوریه داشت. ترامپ با تاکید بر این که «من نظرم در مورد سوریه با نظر خیلی‌ها متفاوت است»، در این زمینه بیشتر از این توضیح نداد.

نقد سیاست‌های اوباما

از همان ابتدای رقابت نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری آمریکا مواضع ترامپ درباره بحران سوریه کاملا متفاوت از دولت باراک اوباما بود و در مواردی نیز جنجال‌آفرین شد. او بارها بر مخالفت خودش با هرگونه حمله نظامی به سوریه تأکید کرد و در یک برنامه تلویزیونی شبکه «ام‌اس ان‌بی‌سی» گفت: «حمله نظامی برای سرنگونی دولت سوریه مناسب نیست. به نظر من، باید از جنگیدن با بشار اسد اجتناب کرد، زیرا او در سوریه همه ‌چیز است. آنها ایران را دارند که ما خودمان آن را به یک قدرت تبدیل کردیم. ایران و روسیه از اسد پشتیبانی می‌کنند. بنابراین، حمله به سوریه جنگ با روسیه و ایران خواهد بود. درحال ‌حاضر باید با تروریست‌های داعش بجنگیم که با دولت سوریه درگیر جنگ هستند.»

در این اظهارات ترامپ یاد‌آور می‌شود که ممکن است جنگ آمریکا در سوریه به جنگ آمریکا با روسیه منجر شود. خطری که طی ماه‌های گذشته نیز بشدت نزدیک شده بود و همین امر نگرانی‌های تازه‌ای را دامن زد. هر چند آمریکا و روسیه در طول بحران سوریه بارها با یکدیگر ملاقات و راهکارهای متعددی را برای حل این بحران پیشنهاد کردند، اما چند ماه پیش به دلیل اختلافات جدی تمام تماس‌های طرفین درباره سوریه قطع شد.

دونالد ترامپ همچنین در نقد سیاست‌های طرح‌ شده از سوی رقیب انتخاباتی‌اش هیلاری کلینتون بخصوص در مورد سوریه نیز انتقادات شدیدی را مطرح کرد و حتی یک‌بار به صراحت گفت: «سیاست‌های هیلاری کلینتون در قبال سوریه منجر به جنگ جهانی سوم می‌شود، چون امکان درگیری مسلحانه با روسیه مسلح به تسلیحات اتمی وجود دارد». ترامپ در برخی اظهاراتش از این هم پا فراتر گذاشته و ‌گفت: «سوریه بزرگ‌ترین دشمن آمریکا نیست» یا در جایی دیگر در نقد سیاست‌های غلط دولت باراک اوباما درباره سوریه گفت: «اگر ما از گروه‌های مخالف اسد حمایت نمی‌کردیم، اوضاع به این شکل در نمی‌آمد.»

چشم‌انداز همکاری

ترامپ تاکنون بارها این نکته را تأکید کرده است که: «سوریه در اختیار کامل ایران و روسیه است». او با اعتراف به این حقیقت نتیجه می‌گیرد که برای حل این بحران سوریه آمریکا چاره‌ای جز همکاری با ایران و روسیه ندارد. وی در جایی بصراحت گفت: «بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه و متحدانش روسیه و ایران، تنها همراهان بالقوه آمریکا در جنگ سوریه برای مقابله با گروه تروریستی داعش هستند».

به نظر ترامپ آمریکا برای شکست دادن تروریست‌های تکفیری چاره‌ای جز همکاری با ایران، روسیه و سوریه ندارد. حال اگر اولویت آمریکا چنان که روز گذشته ترامپ گفت مبارزه با داعش یا تروریست‌ها باشد، می‌توان انتظار داشت که راه بر برخی همکاری‌های این کشور با ائتلاف دولت سوریه درآینده گشوده خواهد شد.

این انتظار را برخی دیگر از تحولات کشورهای غرب آسیا نیز تقویت می‌کند. یکی از اینها رویکرد مثبت ژنرال السیسی، رئیس‌جمهور مصر به ترامپ است. السیسی نخستین رئیس دولتی بود که برنده شدن ترامپ را به او تبریک گفت.

لذا با عنایت به این که السیسی نگرشی مثبت به روسیه و سوریه دوران اسد دارد و بخصوص دیدگاه هایش نسبت به سوریه کاملا در تضاد با دیدگاه‌های ترکیه و عربستان سعودی است، بنابراین می‌توان گفت دولت مصر نیز بشدت از این همکاری استقبال خواهد کرد.

شاید درکنار همه اینها بشود یک نکته دیگر را هم یاد‌آور شد و آن رویکرد تجارت مسلکی دونالد ترامپ رئیس‌جمهور جدید آمریکاست. این مساله موجب شده تا برخی از صاحب‌نظران را به این باور برساند که ممکن است در آینده بین آمریکا و روسیه معامله‌ای صورت بگیرد. معامله‌ای که به موجب آن بحران‌های سوریه و اوکراین با یکدیگر مبادله شده و درنتیجه دست روسیه (و متحدانش) برای حل بحران سوریه بازتر از گذشته باشد که البته این صرفا یک گمانه‌زنی ضعیف است.