حاشیه‌نشینی، حاصل سیاست نامتوازن توسعه

گاهی اوقات حاشیه‌ نشینی از اختیار متولیان بیرون می‌آید به نحوی که شهرک‌های اقماری به صورت حلبی‌آباد پیرامون سکونتگاه‌های رسمی شکل می‌گیرد و از کنترل متولیان خارج می‌شود. در این سکونتگاه‌ها پیشبرد کارها به دست مردمی است که امکان اسکان در مراکز رسمی سکونت و تامین مسکن مناسب را ندارند.

از سوی دیگر سیاست‌های غیرکارشناسانه در حوزه مسکن نیز می‌تواند به پدیده حاشیه‌نشینی و مشکلات ناشی از آن دامن بزند مثل سایت‌های مسکن مهر که شهرک‌های مسکونی مثلا بدون تامین سرانه آموزشی ساخته می‌شوند به طوری که اکنون در برخی از این سایت‌ها حتی نیم مترمربع فضای آموزشی وجود ندارد.

در واقع بخشی از مشکلات به نبود برنامه‌ریزی در حوزه مسکن مربوط می‌شود. علاوه بر این نباید از نقش شهرداری‌ها در ایجاد مشکل در حوزه مسکن غافل شد به طوری که دیده می‌شود گاهی شهرداری‌ها به عنوان سازنده و سرمایه‌گذار مسکن وارد گود می‌شوند درحالی که شهرداری‌ها به عنوان مرجع صدور پروانه ساختمان نباید دست به چنین کاری بزنند.

نتیجه این رویکرد خانه‌های خالی فراوان در کنار مردم فاقد مسکن فراوان است. در کنار این مسائل بی‌شک وضعیت نامساعد اقتصادی و رکود نیز بر شکل‌گیری پدیده حاشیه‌نشینی موثر است.

طبیعی است زمانی که فرد فاقد مسکن نمی‌تواند مسکنی استاندارد برای خود تهیه کند یا برای ساخت سرپناه از مصالح استاندارد بهره بگیرد به رویکرد آلونک‌سازی روی می‌آورد یا زمانی که در حوزه صدور پروانه ساخت و ساز موانع متعدد پیش پای افراد فاقد مسکن گذاشته می‌شود، تخلفات ساختمانی شکل می‌گیرد و شکی نیست که این تخلفات بیشتر در مناطقی رخ می‌دهد که یا دستگاه ناظر حضور کمرنگی دارد یا کوتاه می‌آید، یعنی جایی در حاشیه شهرها.

احد چگینی - سخنگوی شورای عالی استان‌ها