تفکرات لوزانو و تغییرات تیم ملی

همزمان با شروع اردوهای تیم ملی والیبال با رائول لوزانو تغییراتی هم در تیم ملی شکل گرفت که بخشی از آن به نوع دعوت بازیکنان مرتبط است و قسمت‌های دیگر ارتباط مستقیمی با شیوه و تفکر بازی این مربی آرژانتینی دارد. لوزانو افکار و عقاید خود را در بازی والیبال دارد که این روزها در تمرینات از طریق بازیکنان ایرانی به دنبال پیاده کردن آنهاست. هر چند زمان کوتاه و بعد از رفتن کواچ و آمدن لوزانو زمان بیشتری برای تغییرات نیاز است، اما لوزانو در این چند وقت نشان داده در پی تغییراتی در نوع بازی تیم ملی است. این تغییرات در شرایطی صورت می‌گیرد که گروهی از اهالی توپ و تور دل خوشی از تغییرات در ادوار قبلی ندارند و حتی برخی می‌گویند تغییرات دوره‌های قبل المپیک عامل بازدارنده صعود والیبال ایران به المپیک بوده است.

در راه المپیک 2016 هم دامنه تغییرات به ترتیبی است که نگرانی‌هایی را به وجود آورده است، اما فدراسیون والیبال با برنامه‌ریزی مناسب مدیریت تمام اتفاقات را به‌ عهده دارد.

اگر رائول لوزانو آرژانتینی را که به جای کواچ سرمربی سابق تیم ملی آمد، نخستین تغییر بزرگ در تیم ملی تعبیر کنیم، حضور دیر‌هنگام این مربی ارتباط مستقیم با شناخت دیرهنگام از بازیکنان والیبال ایران دارد که این دیرکرد تبعات منفی در پی داشته، اما از این منظر که تفکرات لوزانو به ولاسکو نزدیک است و بازیکنان با افکار ولاسکو آشنا هستند، می‌توان این تغییر را برای تیم ملی مثبت تلقی کرد. با وجود این اشاره به تاریخ تغییرات در کادر فنی تیم‌های ایران، آن هم پیش از رقابت‌های انتخابی المپیک نتیجه روشنی برای والیبال ایران نشان نمی‌دهد.

یکی از طلایی‌ترین نسل‌هایی که والیبال ایران به خود دیده تیمی بود که برای المپیک 2004 آتن آماده می‌شد. ایوان بوگاینکف روسی پایه‌گذار آن تیم با بازیکنانی مانند محمد ترکاشوند، بهنام محمودی، امیر حسینی، عباس قاسمیان، پیمان اکبری، محمد منصوری، علیرضا نادی، اکبر خداوردی، علیرضا بهبودی، عظیم جزیده، امیر‌حسین منظمی و فرهاد ظریف بود. ایران برای المپیکی شدن در رقابت‌های انتخابی توکیو شرکت کرده بود. ایران فقط به چین باخت که قدرت مطلق بازی‌ها و والیبال آسیا در آن سال‌ها بود و با وجود برتری برابر ژاپن و کره جنوبی به المپیک نرسید. همان بازی‌های خوب تیم ایران، امیدواری‌هایی برای المپیکی شدن ایران در ادوار بعدی به وجود آورد.

حسرت یک نسل طلایی

در آستانه مسابقه‌های انتخابی المپیک پکن اتفاق عجیبی در والیبال ایران رخ داد طوری که زوران گاییچ صرب که تیم یوگسلاوی را در سال 2000 قهرمان المپیک کرده بود سکان هدایت تیم ملی را به دست گرفت و در تیم تغییرات باورنکردنی ایجاد کرد. گاییچ تمام ستاره‌هایی را که در انتخابی 2004 تا یک قدمی المپیک رفته بود را خط زد و عده‌ای بازیکن جوان را به تیم ملی آورد تا تیم را برای المپیک 2012 لندن آماده کند. تیم ملی در آن سال المپیک 2008 را فدای المپیک 2012 کرد.

در مسیر المپیک 2012 لندن، خولیو ولاسکو یکی از بهترین تیم‌های ملی ایران برای المپیکی شدن را در اختیار داشت که او هم مثل مربیان دیگر ابتدا دست به تغییراتی در تیم زد. ولاسکو ابتدا سعید معروف را جایگزین امیرحسینی کرد. فرهاد قائمی نخستین تجربه بازی‌های ملی خود را پشت سر گذاشت اما یکی از بحث‌برانگیزترین تصمیمات ولاسکو خط‌زدن شهرام محمودی از ترکیب تیم ملی وقت بود. شکست مقابل استرالیا، عملکرد نه‌چندان خوب بازیکنانی که فقط در همان یک دوره در تیم ملی بودند مقابل چین و ترکیب نه چندان کاملی که تغییرات زیادی را در خود دیده بود، شکست ایران مقابل استرالیا را به همراه داشت و برد 3 بر 2 مقابل چین به اضافه باخت مقابل تیم‌های اروپایی یک بار دیگر المپیک را برای والیبال ایران رویا کرد.

بعد از آن سه دوره که هر بار خیز والیبال ایران به المپیک نیمه‌کاره ماند اکنون نوبت چهارمین خیز است. این بار نیز تیمی مقتدر و باتجربه بسیار از رویدادهای جهانی والیبال در اختیار رائول لوزانو قرار گرفته است تا رویای والیبال ایران تحقق پیدا کند؛ تیمی طلایی با بازیکنانی آماده که در مسابقه‌های جهانی نتایجی خوب داشتند، اما یک بار دیگر تغییرات در آستانه انتخابی المپیک گریبان والیبال ایران را گرفته است.

بیم و امیدهای توپ و توری

تفاوت این دوره با ادوار پیشین، تعداد بازیکنان آماده و آشنا کردن ملی‌پوشان با کلاس والیبالی است که مربیان کنونی در حال پیاده کردن آن هستند. برخی گمانه‌زنی‌ها حاکی از آن است که لوزانو در اردوی تیم ملی دست به آزمون و خطا زده و مدام بازیکنان را بر اساس نوع و نحوه بازی خود جا‌به‌جا کرده است. آیا زمان کافی برای این جابه‌جایی‌ها وجود دارد؟ چشم والیبال به خاطر تغییرات ادوار پیشین ترسیده است. آیا لوزانو می‌تواند تغییرات را در این فرصت کوتاه به سود والیبال ایران تمام کند؟

محمد رضاپور