نگاه هفته

جشنواره فیلم فجر و چند نکته

جشنواره فیلم فجر هم به پایان رسید. بزرگ‌ترین رویداد سینمایی کشور که بسیاری آن را ویترین یک ساله سینما در ابعاد مختلف مدیریتی و تولیدی می‌دانند. سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر کم و بیش باز هم همان مشکلات جشنواره‌های پیشین را داشت. این که با تغییر هر ساله مدیر تعدادی از برنامه‌های ریز و درشت به جشنواره اضافه یا کم می‌شوند، اما خروجی نهایی که همان فیلم‌ها باشند، همچنان به همان ضعف‌هایی دچارند که سال‌ها پیش از آن رنج می‌بردند.

کد خبر: ۸۸۰۵۳۲

به اعتقاد بسیاری جشنواره فیلم فجر هنوز «مانیفست» روشنی ندارد و تنها محلی است برای نمایش تولیدات یک سال گذشته سینمای ایران. با این رویکرد طبیعی است که سیاستگزار نهایی آثار نه مدیران بخش‌های مختلف فرهنگی که تهیه‌کنندگان و سینماگرانی هستند که صرف علاقه به ساخت فیلمی با موضوعی که برایشان جذاب است آنها را وارد این پروسه کرده است.

بعد از گذشت چند دهه از پیروزی انقلاب دیگر اکثر سازندگان آثار مختلف صاحب قوه شناخت هنجارها و ناهنجارها هستند و معمولا می‌دانند اثری که می‌سازند با عرف جامعه همخوانی دارد یا نه. اگرچه در مواردی وجود سلایق گوناگون در عرصه تصمیم‌گیری و نیز در عرصه تولید این نوع آثار کار را سخت کرده و نشانه‌اش هم همین چند فیلمی است که به هر دلیلی در ادوار گذشته امکان نمایش عمومی نیافته‌اند. البته در این میان هستند فیلمسازان شناخته‌شده‌ای که انتظار دارند سینمای ما بیش از این به اتفاقاتی که در گوشه و کنار کشور و نیز منطقه روزی می‌دهد، واکنش نشان داده و به روزتر عمل کند.

ابراهیم حاتمی‌کیا یکی از آن فیلمسازانی است که این انتقاد را به جامعه هنری و نیز مدیران تصمیم‌گیرنده در دولت وارد می‌داند. با این وجود واقعیت این است که به قول بهروز افخمی تنها جشنواره‌ای که در میان مردم گرفته و به‌شدت طرفدار دارد همین جشنواره فیلم فجر است که از قضا باید برای تداومش و این‌که بیش از اینها وجودش برای جامعه هنری، مردم و مسئولان فرهنگی مثمرثمر باشد باید راهکارهایی برای آن اندیشید تا کمی متفاوت‌تر از گذشته به حیاتش ادامه دهد. در حال حاضر جشنواره فیلم فجر محلی برای عرض‌اندام سینماگران جوانی است که هر ساله تعدادی فیلم جلوی دوربین می‌برند و همه مساعی‌شان این است که در این کارزار امکان دیده‌شدن پیدا کنند. اما پیش از اینها جشنواره در یک تغییر اساسی باید رویکردهایش را اعلام کند.

داشتن مانیفست به مدیران مختلف جشنواره ـ که اساسا معلوم نیست چرا این‌قدر دولت مستعجلند و هر ساله عوض می‌شوند ـ این امکان را ‌می‌دهد که آسوده‌تر به برنامه‌های فرعی بپردازند، چرا که برنامه‌ها و اهداف اصلی جشنوراه پیشاپیش تعیین شده و تنها باید روی جزئیاتی که با عوض شدن هر مدیر امکان تغییر می‌یابند، متمرکز شد. در حال حاضر خوب یا بد بودن جشنواره مستقیما به کیفیت فیلم‌هایی مربوط است که معمولا مدیران سینمایی و سیاستگذاران مختلف ما کمترین سهم را در پیدایش و تولید این آثار به عهده دارند. قدر این جشنواره پرمخاطب را بیشتر بدانیم و تلاش کنیم باز هم این صف‌های طولانی را در جلوی سینما‌ها نمایش‌دهنده فیلم‌های جشنواره در سال‌های بعد هم ببینیم.