لزوم حذف یارانه های نقدی و حمایت از اقشار آسیب پذیر

مجیدرضا حریری نایب رییس اتاق بازرگانی ایران و چین در گفت و گو با جام جم آنلاین ،براین باور است که باید بادرک شرایط اقتصادی و کاهش شدید قیمت نفت بپذیریم که دولت درحالت خوش بینانه فقط می تواند برای مخارج روزمره و پرداخت حقوق و دستمزد کارکنان خود اقدام کند. این صاحبنظر اقتصادی بر این باور است که بزرگ بودن حجم دولت و پرداخت یارانه های نقدی باعث شده تا نفسی برای اقتصاد کشور باقی نماند . گفت و گوی انجام شده با وی را می خوانید .

اخیرا جمع زیادی از نمایندگان مجلس درباره رکود عمیق و بی سابقه بر اقتصاد کشور به رییس جمهور تذکردادند شما به عنوان یک فعال و صاحبنظر اقتصادی با توجه به کاهش قیمت نفت تا چه حد این وضعیت رکودی راناشی از عملکرد دولت می دانید ؟

البته اینکه دولت برنامه های اقتصادی موفقی داشته است یا خیر، در جای خودش قابل نقد است و بنده هم جزء کسانی هستم که نقد هایی را به اقتصاد این دوره دارم، دولت تمام برنامه هایش رابر دو پایه استوار کرده بود، یکی پیشرفت سریع مذاکرات 1+5 بود که به هر دلیل طولانی شد و پایه دیگرش برنامه ریزی بر اساس نفت 70 – 80 دلاری بود که می توانست روزگارش را بر اساس آن بگذراند که متاسفانه این پایه هم با رسیدن نفت به بشکه ای 30 دلار کاملا فروریخت . اقتصاد نفتی در طول چند دهه اتفاق افتاده و اقتصاد ما متکی به نفت است .

بنابراین با توجه به کاهش قیمت نفت دولت قادربه تحقق برنامه های عمرانی نخواهد بود؟

طبیعی است وقتی در آمد دولت از کل فروش نفت به کمتر از20 میلیارد دلار در سال برسد بر روی بودجه های عمرانی تاثیر می گذارد و از طرفی هم سیاست دولت این بوده که جلوی رشد تورم را بگیرد که به حق هم سیاست درستی است ، بنابراین تا رسیدن به تورم 15 تا 20 درصد اگر چه دولت می توانست به سمت اجرای سیاست های رونق و بودجه های عمرانی و ساخت و سازها برود اما اتفاقی که در قیمت های جهانی نفت افتاد این هدف محقق نشد . زمانیکه دولت می توانست تزریق پول به جامعه را در قالب فعالیت های عمرانی شروع کند با کاهش درآمد های نفتی به کمتر از 20 میلیارد دلاردر سال مواجه شد که عملا نتوانست آن را محقق سازد . بنابراین نمی شود گفت همه تقصیرها متوجه دولت است. البته شاید می شد قضیه را نسبت به آنچه که امروز هست مدیریت بهتری کرد اما واقعیت این است که کاهش قیمت نفت وهمینطورطولانی شدن انتظاربه نتیجه رسیدن مذاکرات باعث تعمیق رکود شد و حتی دریافت های مالیاتی دولت هم به شدت ضربه خورد.

ازحدود 40 هزار میلیادر تومان بودجه عمرانی امسال کمتر از 6 درصد اختصاص پیدا کرده است . هم اکنون چیزی در حدود 19 هزار میلیارد تومان یارانه نان داده می شود درحالیکه دو برابر این رقم بودجه عمرانی است که دولت نتوانست 6 درصد بیشتر از آن را اختصاص دهد معتقدم یارانه ها باید از اقتصاد حذف شود و از اقشار آسیب پذیر حمایت شود .

شما به عملکرد دولت چه انتقادی دارید ؟

من از این منظر به دولت انتقاددارم که چرا دولت بدنه خود را کوچک نکرد و چرا تعداد کارمندانش را کاهش نداد ،این قضیه باعث شده تا هم اکنون بخش عمده ای از درآمدهای دولت صرف هزینه های جاری شود .یکی از معضلات دولت این است که دارد روز به روز بدهی اش بیشتر می شود اگر دولت بتواند بدهی هایش را کم کند رونق اقتصاد بیشتر می شود .

شاید دولت در این وضعیت از تبعات اجتماعی و سیاسی تعدیل نیرو نگران است ؟

اینجا دولت دارد سیاسی کاری می کند، رییس جمهور در مرداد 93 در کنفرانس اقتصادی خروج غیر تورمی از رکود جمله ای بیان کرد و گفت تا کی اقتصاد باید به سیاست سوبسید بدهد که این مهم باید در عمل نهادینه گردد .

یعنی باید دراین دوسال تعدیل نیرو صورت می گرفت؟

به هر حال وقت خوبی برای جراحی اقتصادی بود ، اقتصاد ما به حالت احتضار رسیده، دولت در این چند ساله نه خودش را کوچک کرده نه یارانه بگیرهایش را کاهش داده است و من از این منظر به عملکرد دولت انتقاد دارم.

البته اگر منصفانه نگاه کنیم دولت سیاست های انضباط مالی داشته است اما با حجم عظیمی که دولت دارد باید همراه با این انضباط مالی حجم خودش را نیزکوچک می کرد. از منظر دیگر باید یارانه را ساماندهی کرد و منطقی نیست که به اکثر مردم ماهی 45 هزار تومان یارانه نقدی داده شود. بر این باورم دولتی که کفگیرش به ته دیگ خورده باید نیمی از یارانه نقدی را قطع کند.

امسال چیزی حدود 2 میلیون و 100 هزار یارانه بگیر از لیست حذف شدند ؟

بله، اما این تعداد حذفی کم است باید تعداد یارانه بگیرها را به زیر10 میلیون نفر برسانیم . در حال حاضر حدود 6 میلیون خانوار شناسایی شدند که زیر نظر کمیته امداد خمینی و سازمان بهزیستی هستند. همچنین کارمندان و کارگرانی که زیر یک میلیون تومان حقوق دریافت می کنند کسانی هستند که یارانه به آنها تعلق می گیرد .

به دلیل نبود بانک اطلاعاتی شفاف، بخشی از کارگرانی که بیمه نیستند و زیر پله ای کار می کنند ممکن است قابل شناسایی نباشند ؟

ما دو مساله داریم یکی اینکه به چه افرادی یارانه دهیم و به چه کسانی یارانه ندهیم ، وقتی 8 تا 10 میلیون نفر را می شناسیم که مستحق یارانه هستند می توان به آنها یارانه داد هر چند ممکن است، حدود 5 میلیون نفرهم اعتراض کنند اما می توان دسته بندی کرد و به آنها نیز اگر مستحق هستند یارانه داد اما این روش که به همه یارانه بدهیم در شرایطی که دولت درآمدهایش کاهش یافته، عاقلانه نیست .

سیما رادمنش - جام جم آنلاین