نقش روان‌شناسی در برطرف کردن مشکلات روانی بازیکنان فوتبال

موج افسردگی در دنیای فوتبال

خبر آخرین تحقیقات علمی در مورد تاثیر مصدومیت‌ها بر سلامت روانی بازیکنان فوتبال، واکنش‌های قابل تاملی را همراه داشت چراکه این تحقیقات حکایت از آن داشت که حدود 38 درصد بازیکنان از افسردگی یا اضطراب رنج می‌برند.

کد خبر: ۸۴۶۱۸۳

نتیجه این مطالعه که توسط اتحادیه جهانی بازیکنان فوتبال انجام شده، از رابطه مستقیم و محکم میان مصدومیت‌های جدی و عمل‌های جراحی با ذهن و روان بازیکنان خبر می‌دهد و عنوان می‌کند مشکلات روانی میان بازیکنان کنونی و پیشین فوتبال نسبت به مردم عادی شایع‌تر است.

این مطالعه روی بازیکنانی از 11 کشور از سه قاره مختلف صورت گرفته، در حالی که در مطالعه قبلی در سال 2013 این گستردگی کمتر بود و تنها به پنج کشور اختصاص داشت. پژوهش جدید نشان می‌دهد از میان 607 بازیکن کنونی فوتبال در حدود 38 درصد و 35 درصد بازیکنان پیشین فوتبال از افسردگی و اضطراب رایج میان فوتبالیست‌ها رنج می‌برند. همچنین 23 درصد این بازیکنان دارای مشکل خواب، 15درصد مضطرب و 9 درصد از استفاده از الکل رنج می‌برند.

بنا بر این گزارش، بازیکنانی که در طول دوران فوتبال خود دچار سه مصدومیت یا بیشتر شده‌اند، بیش از بازیکنانی که اصلا به مصدومیت دچار نشده‌اند، رنج می‌برند. این مطالعه در حالی چندی پیش انتشار یافت که پیش از آن به نظر می‌رسید سلامت روانی در دنیای حرفه‌ای فوتبال مساله حادی نیست و لزومی برای پرداختن به آن ندارد.

همچنین این تفکر وجود داشت که مشکلات روانی بازیکنان فوتبال نباید در جامعه پراکنده شود. این در حالی بود که فوتبال با علم ورزش، تحلیل‌های آماری و عملکرد تکنولوژی رابطه تنگاتنگ و همسویی دارد، اما در تطبیق خود با روان‌شناسی در پس دیگر ورزش‌ها باقی‌مانده است. اکنون به نظر می‌رسد با توجه به افزایش افسردگی و دیگر مشکلات روحی - روانی میان بازیکنان فوتبال، وقت آن رسیده روان‌شناسی فوتبال را در آغوش بکشد.

برتری ذهن بر اندام

کتاب‌های مختلف چاپ شده و پژوهش‌های دانشگاهی این موضوع را تصدیق می‌کند که ورزشکارانی که در رشته‌های مختلف ورزشی به موفقیت‌های قابل‌توجهی دست یافته‌اند، فرآیند موفقیت را بیش از آن که با اندام خود بپیمایند، با ذهن خود آن را هدایت و رهبری کرده‌اند. با این حال حقیقت این است که ما نمی‌توانیم به‌طور دقیق میزان اثرگذاری احساسات و ثبات ذهنی را بر عملکرد یک ورزشکار اندازه‌گیری کنیم، اما این یقینا محرز است که آنچه بیرون از زمین ورزش رخ می‌دهد بر آنچه در زمین مسابقه می‌گذرد، تاثیر می‌گذارد.

به عنوان مثال، ویلسون پالاسیوس، هافبک هندوراسی سابق تیم تاتنهام پس از این‌که برادر خود را در یک درگیری خیابانی به ضرب چاقو از دست داد، دیگر هرگز نتواست به شرایط ایده‌آل خود برسد و رفته‌رفته از فوتبال حرفه‌ای دور شد. یا آن‌که آنخل دی‌ماریا در فاصله اندکی پس از انتقال به منچستریونایتد مرتکب دزدی شد و هنوز هم نتوانسته خود را از این اتهام مبرا کند. همچنین روبرتو سولدادو که در والنسیا یک گلزن تمام عیار شده بود، پس از منتقل شدن به تاتنهام دیگر نتوانست چنین نمایشی از خود نشان دهد؛ چراکه در زندگی شخصی خود با همسرش به نتیجه نرسیده بود و او از شرایط آرمانی دور شده و اکنون که یک سال از آن روزها می‌گذرد، وی هنوز نتوانسته شرایط خود را بهبود دهد. علاوه بر این، داستان‌های مشابه دیگری وجود دارد، اما سوال اصلی این است که تا چه اندازه زندگی شخصی بازیکنان می‌تواند به‌طور واقعی بر آنچه آنها در زمین مسابقه انجام می‌دهند، اثر می‌گذارد؟

رابطه علم، روان‌شناسی و فوتبال

تام بتز، که به عنوان مربی عملکرد فیزیکی و روانی با ورزشکاران بریتانیا و بازیکنان تیم‌های لیگ برتر جزیره همکاری داشته در این باره عنوان می‌کند «علم این را به اثبات رسانده که قطعا کارهای روان‌شناختی برای دستیابی یک ورزشکار به ایده‌آل‌ترین شرایط خود، مورد نیاز است. با آن که سایر ورزش‌ها نسبت به فوتبال از منابع کمتری برخوردارند، اما بیش از فوتبال روان‌شناسی را در آغوش گرفته‌اند و تاثیرگذاری بیشتری دارند. حتی برای بسیاری از مردم کلمه روان‌شناسی می‌تواند مانند یک مانع باشد. آنها تصور می‌کنند وقتی نزد یک روان‌شناس می‌روند، باید چیزهایی را به او اشتباه بگویند.» دکتر بری کریپس که او هم به عنوان روان‌شناس کهنه‌کار در کنار تیم‌های ورزشی مختلفی بوده، معتقد است تداوم فقدان آموزش باعث عقب‌ماندگی ورزش شده و اثر این مساله در سلامت روانی ورزشکاران مشخص است. همیشه در فوتبال این ترس وجود داشته که تجمیع با روان‌شناسی می‌تواند به‌طور حرفه‌ای مضر باشد.

بازیکنان فکر می‌کنند اگر چیزی را به روان‌شناس اشتباه بگویند، از تیم کنار گذاشته می‌شوند به همین دلیل تلاش می‌کنند به کسی چیزی نگویند. از سوی دیگر ترس باشگاه‌ها از همکاری با روان‌شناس‌ها ‌طور دیگری است. آنها هیچ علاقه‌ای ندارند اصرار باشگاه خود را رسانه‌ای کنند و به همین دلیل از افشای آن توسط روان‌شناس واهمه دارند. در فوتبال مشکل با روان‌شناسی ورزش در آن است که مربیان و هواداران می‌گویند یک روان‌شناس برای گل شدن یک توپ چه کاری انجام می‌دهد؟ این به آن دلیل است که آنها نمی‌توانند رابطه روان‌شناسی و فوتبال را درک کنند. دکتر کریپس در مورد این که آیا رابطه مستقیمی میان آسیب‌های روحی و عملکرد یک فوتبالیست وجود دارد، مردد است اما رابطه این دو را بسیار مرموز می‌داند «برای مثال هوای مونیخ فاجعه‌بار است، اما این شرایط روی همه بازیکنان منچستریونایتد تاثیر نگذاشت و باعث شد عده‌ای از این بازیکنان از جمله سر بابی چارلتون از حادثه سقوط جان سالم ببرند. از میان بازیکنانی که در آن حادثه زنده ماندند تنها بابی چارلتون بود که توانست به‌رغم داشتن آسیب روحی به راه درخشان خود ادامه دهد، اما دیگران به همین دلیل رفته‌رفته از فوتبال کنار رفتند. از همین رو نمی‌توان رابطه صحیحی میان عملکرد یک ورزشکار و آسیب‌های روحی بیان کرد.» در حادثه سقوط هواپیمای حامل بازیکنان منچستریونایتد در مونیخ، 32 نفر از جمله هشت بازیکن این تیم جان خود را از دست دادند. در آن زمان چارلتون تنها 20 سال داشت اما در ادامه از ابزار انگیزشی خود برای ادامه زندگی فوتبالی خود استفاده کرد.

یک ورزش خود درگیر

فوتبال ورزشی است که اغلب می‌تواند به طور ذاتی، باعث توقف نیاز درونی خودش از جمله تغییرات پویا و تحول، به‌خصوص در بیرون زمین شود. در حالی که رشد این ورزش سریع بوده، سن بازیکنان ستاره جوان‌تر شده و دستمزدهای بیشتری به آنها پرداخت می‌شود، باید نسبت به برخی اصول دیگر از جمله تعامل با روان‌شناسی سازش بیشتری از خود نشان دهد و مانند سایر ورزش‌ها از رابطه یک روان‌شناس با یک فوتبالیست حمایت کند تا این‌گونه آسیب‌های روحی و میزان افسردگی در میان بازیکنان فوتبال کاهش یابد. فوتبال در شرایطی همچنان به راه پیشرفت خود ادامه می‌دهد که با وجود مشکلات ذهن و روان حدود 40 درصد بازیکنان نمی‌توان توضیح قابل‌قبولی برای این پیشرفت داشت. همچنان بازیکنانی هستند که با وجود مشکلات‌شان در بیرون از زمین، درون زمین کارشان را انجام می‌دهند، بدون آن‌که به مشکلات روحی‌شان توجهی داشته باشیم اما وقتی آنها نتوانند عملکرد و آمادگی همیشگی‌شان را داشته باشند، طاقت خود را از دست می‌دهیم. آیا در زمان شکل‌گیری چنین شرایطی، فوتبال این حق را به یک روان‌شناس نمی‌دهد که به کمک بازیکن بیاید؟