ضرب شست پوتین به اوباما و تروریست‌ها

نظامی آمریکایی خبری را از دهان این ژنرال روسی شنید که باورش نه برای خودش و نه برای مقامات آمریکایی قابل هضم نبود. این ژنرال به نظامی آمریکایی گفت نیروهای روس ظرف یک ساعت دیگر حملات خود را آغاز می‌کنند و بهتر است آمریکایی‌ها محدوده هوایی سوریه را خالی کنند یا اگر تجهیزاتی روی زمین دارند، آنها را به جایی دیگر منتقل کنند. شاید آمریکایی‌ها این موضوع را تنها در حد یک فرضیه تلقی می‌کردند، اما یک ساعت بعد این فرضیه رنگ واقعیت به خود گرفت و پرواز جنگنده‌های روسی بر فراز سوریه آغاز شد.

غربی‌ها که طی یک سال گذشته و پس از پیوستن شبه‌جزیره کریمه به روسیه، تحریم‌ها و فشارهای سختی را بر مقامات مسکو و به خصوص پوتین وارد کرده بودند، کمتر تصور می‌کردند روس‌ها برای مقابله با گروه‌های تروریستی در سوریه به این صورت وارد عمل شوند، اما روس‌ها برای انجام این حملات، اهداف و برنامه‌های مشخصی دارند که کاملا توجیه‌پذیر است.

اهداف مسکو

کارشناسان و تحلیلگران مسائل منطقه، اهداف مختلفی را برای این حملات برمی‌شمارند. انیس نقاش، رئیس مرکز پژوهشی امان عقیده دارد آغاز عملیات نظامی روسیه در سوریه دارای ابعاد مختلفی است. وی عقیده دارد اولین بعد و مهم‌ترین آنها این مورد است که گروه‌های تروریستی مختلفی در خاک سوریه فعالیت دارند که اصالتا روسی یا از اتباع اتحادیه فدراسیون روسیه هستند. این تروریست‌ها در صورت بازگشت به کشورهایشان، وحدت و امنیت داخلی فدراسیون روسیه را به خطر خواهند انداخت، بنابراین تصمیم روسیه اقدامی پیشدستانه برای مبارزه با این تروریست‌هاست.

بنا به گفته نقاش، مساله دوم موقعیت جغرافیایی سوریه و اهمیت آن برای روسیه و چین است. سوریه در قلب خاورمیانه و در یک جایگاه بسیار مهم قرار گرفته است؛ مسکو و پکن نمی‌توانند اجازه دهند آمریکا و همپیمانانش بر آن سیطره یابند، زیرا در این صورت توازن بین‌المللی در خاورمیانه و در زمینه نفت و گاز و انتقال انرژی با اختلال روبه‌رو خواهد شد. مساله سوم به نظر نقاش، رد کردن روش برکناری دولت‌ها با تحریک گروه‌های مسلح و برخی گروه‌های سیاسی علیه یک دولت مشروع است. این نوع اقدامات در برخی کشورها همچون اوکراین، سوریه و کشورهای دیگر رخ داد. این یعنی وحدت و تمامیت ارضی کشورهایی مانند چین و روسیه نیز با این شیوه‌ها ممکن است به خطر بیفتد، بنابراین باید این تلاش‌ها را در سوریه به شکست کشاند. در واقع مقامات کرملین پیشتر نیز در سخنان خود خطاب به آمریکا و همپیمانانش گفته بودند به دلایل ژئوپلیتیک اجازه ندارید دولت‌ها را تغییر دهید یا مردم را علیه دولت شورانده و از این روزنه به منظور تغییر دولت‌ها وارد شوید.

نگرانی آمریکایی‌ها

ناکارآمدی ائتلاف بین‌المللی در شکست دادن نیروهای تروریستی در عراق و سوریه طی یک سال گذشته باعث شد حتی برخی‌ کشورهای اروپایی همچون آلمان از ورود روسیه به این جبهه جنگی استقبال کنند. با وجود این، آمریکایی‌ها طی این مدت مخالفت آشکار خود را با حملات روسیه در سوریه ابراز داشته‌اند. تحلیلگران عقیده دارند دلیل مخالفت آمریکایی‌ها این است که آنها به هیچ‌وجه دوست ندارند با روسیه بر سر جنگ در سوریه وارد درگیری مستقیم شوند. نگرانی دیگر آنها، هدف قرار گرفتن نیروهای شبه‌نظامی است که آمریکایی‌ها می‌گویند آموزش آنها تاکنون برایشان بیش از 300 میلیون دلار هزینه دربرداشته است.

موضوع دیگر، شکست استراتژی اوباما در مساله سوریه است. اوباما طی بیش از چهار سالی که از درگیری‌های سوریه می‌گذرد، تنها یک راهکار پیش روی خود داشت؛ برکناری بشار اسد به هر روشی. حال او شاهد پیاده شدن سیاست‌های فردی است که طی تمام این سال‌ها سیاستی کاملا پیوسته و بی‌تناقض را پیش برده است. در واقع پوتین می‌خواهد تنها بندر روسیه (لاذقیه) در آب‌های عمیق شرق مدیترانه را حفظ کند و برای حفظ آن هر کاری را که لازم باشد، انجام می‌دهد. با این اوصاف به نظر می‌رسد آمریکا تنها دو گزینه پیش‌روی خود بیشتر نداشته باشد: یکی این که خطر رویارویی با روسیه را بپذیرد و دوم این که بپذیرد بشار اسد بر سر جای خود بماند، اما انتخاب هر دوی این موارد برای واشنگتن بسیار سخت است.

ارتش سوریه

طی یک سال گذشته ائتلاف به رهبری آمریکایی‌ها در عمل موفق نبوده است.

گفته می‌شود یکی از دلایل این عدم موفقیت، نداشتن یک متحد زمینی معتبر بوده است که هنگام انجام حملات هوایی بتواند از زمین آنها را کامل کند؛ زیرا برتری هوایی تنها در هماهنگی با نیروی زمینی است که می‌‌تواند منطقه‌ای را اشغال و آن را حفظ کند، ولی در غیاب نیروی زمینی، تاثیر حملات هوایی محدود خواهد بود. حال ارتش سوریه با وجود سپری کردن چهار سال جنگ، از نقطه نظر توانایی‌های محلی هنوز نیرویی است که می‌شود روی آن حساب کرد. این ارتش با تسلیحات جدیدی که روسیه در اختیارش قرار داده و با پشتیبانی نیروی هوایی روسیه خواهد توانست در مقابل بخش مهم نیروهای مخالف و گروه‌های تروریستی ایستادگی کند. در واقع روسیه بیشتر اهداف خود را براساس اطلاعات تاکتیکی دریافتی از واحدهای زمینی سوریه تعیین خواهد کرد. همین موضوع کلید استراتژی روسیه است.

جت‌های جنگی روسیه در سوریه

به گزارش منابع خبری، روسیه ۳۴ هواپیمای ثابت‌بال به لاذقیه فرستاده که مجموعه‌ای از مدل‌های مختلف هواپیماهای جنگی به شمار می‌روند، از جمله 12 فروند سوخو‌ ـ ۲۵، 12 فروند سوخو‌ ـ ۲۴ ام ۲، چهار فروند سوخو‌ ـ۳۰ اس ام و شش فروند سوخو‌ 34. به عقیده کارشناسان نظامی، اینها هم معرف نسل قدیمی هواپیماهای جنگی شوروی سابق هستند و هم هواپیماهای جدید بسیار پیشرفته که چند نقش دارند. به عنوان مثال، سوخو - ‌۲۴ ‌ام ۲، یک بمب‌افکن کلاسیک تاکتیکی دوران شوروی سابق است که مدرنیزه شده و می‌تواند عملیات مختلفی انجام دهد.