همدان، قطب انیمیشن کشور

پس از پیروزی شکوهمند انقلاب و از سال 1358، پخش برنامه‌های تولید مرکز همدان آغاز شد و در تاریخ بیست و هفتم شهریور 1381، شبکه استانی سیمای مرکز همدان افتتاح و راه‌اندازی شد و هم‌اکنون برنامه‌های این شبکه به صورت بیست و چهار ساعته پخش می‌شود. در گفت‌وگو با حسین میسر، مدیرکل صدا و سیمای مرکز همدان، برخی فعالیت‌های این مرکز را بررسی کرده‌ایم.

با توجه به شرایط جغرافیایی و تاریخی همدان، اقبال مخاطبان نسبت به رادیو استانی بیشتر است یا شبکه استانی سیما؟

امروزه با توجه به تکثر رسانه‌ای، کارکردهای رادیو نسبت به گذشته تغییر کرده و مخاطبان آن، انتظارات و خواسته‌هایی را از این رسانه دارند که نسبت به زمان تاسیس این رسانه تفاوت دارد. پخش برنامه‌های رادیویی استان همدان، تجارب موفقی کسب کرده و موفق شده با استفاده از زبان فارسی و گویش‌های مختلف استان از قبیل کردی، لری و ترکی با تمام مردم استان ارتباط برقرار و رضایت خاطر آنها را فراهم کند.

به طور کلی، مخاطبان رسانه رادیو نسبت به سایر رسانه‌ها دارای ویژگی‌های منحصربه‌فردی هستند و گروه‌ها و اقشار متفاوتی را شامل می‌شوند. طبق بررسی‌های انجام شده، میزان مخاطبان در میان شغل‌ها حرفه‌های گوناگون تفاوت دارد. به عنوان مثال، میزان مخاطب در میان مشاغل غیرخانگی، کسبه و رانندگان بیشتر و همچنین در روستاهای استان، مخاطبان رادیو نسبت به شهر بیشتر بوده است.

باتوجه به افزایش شبکه‌های رسانه‌ای، رادیو هنوز جایگاه خود را در میان مخاطبان از دست نداده و شاهد این مدعا، نظرسنجی‌های مرکز پژوهش و سنجش افکار به صورت فصلی در زمینه میزان مخاطبان و رضایت آنان از برنامه‌های صداوسیمای سراسری و استانی است که برحسب آن، رادیو استانی همدان با 26 درصد مخاطب در میان رادیوهای استانی، یکی از مراکز موفق در این زمینه است. همچنین شبکه سیمای استانی با توجه به این بررسی‌ها با 62 درصد میزان مخاطب، جایگاه مناسبی در میان مراکز استانی دارد.

پوشش برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی در استان چگونه است؟

هم‌اکنون 93 درصد مناطق استان زیر پوشش فرستنده‌های دیجیتال و 99 درصد مناطق استان نیز زیر پوشش فرستنده‌های تلویزیونی آنالوگ است.

استان همدان، لهجه‌های مختلفی دارد. آیا تمام برنامه‌های صدا و سیمای همدان با زبان فارسی و لهجه همدانی تولید می‌شود؟

با توجه به تنوع قومی و لهجه‌ها و گویش‌های مختلف استان همدان، شبکه‌های سیما و صدای استانی همدان در اغلب برنامه‌ها از زبان فارسی به عنوان زبان اصلی استفاده می‌کنند و در کنار آن نیز از سایر گویش‌های استان و همچنین لهجه همدانی در برنامه‌ها استفاده می‌شود.

دلیل آن نیز این است که استفاده بیش از حد از یک لهجه در برنامه‌های صداوسیما طبق بررسی‌های انجام شده می‌تواند باعث نارضایتی و عدم درک دیگر زبان‌ها شده، رویگردانی از برنامه‌های استانی را سبب شود. براساس تنوع زبانی استان همدان که در کشور منحصربه‌فرد است، بیشتر تولیدات رسانه‌ای استان به زبان فارسی تولید و از لهجه همدانی و دیگر گویش‌ها در کنار این زبان استفاده می‌شود.

چه آثار ویژه‌ای در حوزه تولیدات نمایشی دارید که قابلیت پخش از شبکه سراسری سیما را داشته باشد؟

با توجه به توانمندی این مرکز، تقویت و افزایش تولیدات رسانه‌ای با رویکرد جدید، یکی از خط‌مشی‌های سازمانی این مرکز است که در این رابطه برنامه‌های مختلفی تولید شده‌اند و قابلیت پخش از شبکه‌های سراسری را دارند یا هم‌اکنون در حال پخش هستند. به طور مثال برنامه‌های مستند علم و زندگی، سراب‌های استان سفر به آمادای و دیدنی‌های استان و نیز در قالب‌های نمایشی، آثاری همچون سریال بوی تاک و تله‌فیلم نقش ترنج را می‌توان نام برد.

چه مزیت و ظرفیت‌های رسانه‌ای برای برنامه‌سازی در استان همدان وجود دارد؟

استان همدان با توجه به ویژگی‌های اقلیمی، جغرافیایی، تاریخی و فرهنگی ظرفیت‌های زیادی درخصوص معرفی مشاهیر، جاذبه‌های تاریخی، جاذبه‌های طبیعی، گردشگری، صنایع دستی و معادن دارد که صدا و سیمای استان نیز با استفاده از همه این ظرفیت‌ها به تولید برنامه می‌پردازد. البته صدا و سیمای همدان نیز به عنوان قطب تولید انیمیشن کشور (سال 92 ـ 93 با 50 ساعت تولید و سال 94 تاکنون، 30 ساعت تولید) جایگاه ممتازی میان مراکز استانی دارد.

تعامل هنرمندان بومی استان با صدا و سیمای مرکز همدان در چه سطحی است؟

در شبکه استانی به منظور تبادل نظر با هنرمندان و کارشناسان استانی نشست‌های هم‌اندیشی درخصوص نحوه تعامل و ارزیابی برنامه‌های شبکه‌های استانی به طور منظم برگزار می‌شود. از هر نوع طرح برنامه‌ای که قابلیت تولید برنامه را در سطح استان از طرف هنرمندان و تولیدکنندگان استانی داشته باشد و از تمام طرح‌های ارائه شده توسط هنرمندان استانی که مورد پسند مخاطب واقع شده‌اند و با سیاست‌های ملی سازمان منطبق هستند، استقبال می‌شود. همچنین از بازیگران در برنامه‌های مختلف ترکیبی و نمایشی استفاده بهینه می‌شود که ازجمله می‌توان به برنامه‌های پربیننده لیمو ترش یا ویژه‌برنامه نسیم اشاره کرد که این رویکرد، همواره به تولید برنامه‌های پرمخاطب و رضایتمندی مناسب منجر می‌شود.

نهادهای دولتی و حتی غیر دولتی تا چه اندازه در تولید برنامه‌های صدا و سیما همراه هنرمندان هستند؟

با توجه به هماهنگی‌ها و همکاری‌هایی که سالیان گذشته درخصوص تولید برنامه‌ها با سایر ارگان‌ها شده، امروزه اکثر ارگان‌های دولتی و مدیران ارشد استان در تولیدات برنامه‌های مختلف همکاری و همراهی لازم را دارند و این تعامل طی سال‌های اخیر به بیشترین حد رسیده است. همچنین در بخش خصوصی با هماهنگی‌های به عمل آمده، تعامل منطقی در تولید برنامه‌های مشارکتی رقم خورده است.

در حال حاضر، مهم‌ترین مشکلات پیش روی صدا و سیما را چه موضوعاتی تشکیل می‌دهد؟

برنامه‌سازی و تولید آثار فاخر ازجمله انیمیشن، فرآیندی طولانی و هزینه‌بر است. مشکلات مالی در جهت تولید آثار فاخر تلویزیونی و انیمیشن و همچنین تولید برنامه‌های ترکیبی اثرگذار وجود دارد که امیدوارم برطرف شود.

فرشید شکیبا‌

جام‌جم