ایران در تقابل با والیبال قاره‌ها

والیبال در المپیک جایگاه خوبی دارد که بزرگان عرصه توپ و تور بسادگی از آن عبور نمی‌کنند. جام‌جهانی نخستین تورنمنت انتخابی المپیک در والیبال است که سال پیش از المپیک برگزار می‌شود و در 2015 ژاپن، 50سالگی خود را جشن می‌گیرد.

این رقابت‌ها تا اواسط دهه 70 به میزبانی کشورهای مختلف برگزار می‌شد؛ اما از سال 1977 به دنبال درخواست ژاپنی‌ها، فدراسیون جهانی والیبال قراردادی طولانی‌مدت با فدراسیون این کشور منعقد کرد‌. از طرفی، ژاپن متعهد شد بازی‌ها را در قسمت مردان و زنان برگزار کند. از آن سال تاکنون این قرارداد هر سه دوره بین ژاپن و فدراسیون جهانی تمدید شده که قرارداد کنونی تا 2019 اعتبار دارد.

از سال 1990 که لیگ جهانی توسط روبن آکوستا، رئیس مکزیکی فدراسیون جهانی والیبال راه‌اندازی شد تهدید جدی برای بی‌انگیزه شدن تیم‌های جهان در رقابت‌های جام‌جهانی بود؛ اما فدراسیون جهانی با تغییر زمان این رقابت‌ها و برگزاری آن به صورت انتخابی در سال پیش از المپیک بر رونق بازی‌های جام‌جهانی افزود و این رقابت‌ها را نیز همپای لیگ جهانی در هر چهار سال یکبار اعتبار بخشید.

صعود ایران به جام‌جهانی

والیبال ایران در رقابت‌های جام‌جهانی فقط دو بار حضور داشت که یک بار حضور آن به تاریخ قدیم والیبال بازمی‌گردد؛ اما سال 2011 همزمان با آغاز شکوفایی والیبال ایران در عرصه توپ و تور جهان، تیم ملی وارد صحنه بازی‌های جام‌جهانی شد.

از نخستین حضور ایران در سال 1991 سال‌های زیادی گذشت؛ اما فاصله دومین دوره حضور با سومین، چهار سال است که پایداری والیبال ایران را در توسعه این ورزش در جهان نشان می‌دهد. ‌ایران در میان 12 تیم، سال 1991 در مکان یازدهم قرار گرفت؛ اما سال 2011 ایران‌ با 12 امتیاز از پنج پیروزی در جای نهم ایستاد تا برای نخستین بار در یک رقابت جهانی در رده‌ای یک رقمی قرار بگیرد.‌امسال برزیل به عنوان میزبان ریو 2016 در جام‌جهانی غایب است. آرژانتین و ونزوئلا (آمریکای جنوبی)، روسیه و ایتالیا (اروپا)، مصر و تونس (آفریقا)، ایران و استرالیا (آسیا)، کانادا و ایالات متحده (آمریکای شمالی و مرکزی) به همراه لهستان و ژاپن تیم‌های حاضر در جام‌جهانی 2015 هستند.

مسیر خوب ایران

جام‌جهانی والیبال جایی است که از دل آن، دو تیم باید رهسپار المپیک شود. تیم ملی والیبال با لیگ جهانی و جام واگنر به همراه اردوها و بازی‌های دوستانه‌ای که در شش ماه گذشته برگزار کرد برای این رویداد جهانی آماده شد؛ اما ایستادن در رتبه‌های اول و دوم برای تیم ملی ایران در این دوره کار سختی است. بسیاری از کارشناسان والیبال از شرایط حاضر تیم ملی اطلاعات دقیقی ندارند؛ بنابراین در ارزیابی‌های خود جانب احتیاط را رعایت می‌کنند، اما آنچه برای این عده کاملا واضح است، کیفیت این رقابت‌ها با تیم‌های قدرتمند شرکت‌کننده در آن است.

بهروز عطایی، مربی سابق تیم ملی والیبال درباره اهمیت این بازی‌ها می‌گوید: یکی از مراحل گزینشی، المپیک است؛ بنابراین تیم‌ها با قدرت وارد می‌شوند. در این رقابت‌ها ثبات تیم‌ها بسیار مهم است، زیرا طی 15 روز باید رقابت‌های فشرده‌ای را برگزار کنند. اگر تیم‌ها در مدت برنامه‌ریزی آماده‌سازی روی همه ابعاد والیبال مانند بدنسازی و کارهای ترکیبی و تکنیکی کار نکرده و ضعف‌های خود را پوشش نداده باشند در بازی‌های ژاپن به مشکل برمی‌خورند. تصور کنید طی 15 روز باید 11 مسابقه برگزار کنید پس حتما باید روی جزئی‌ترین برنامه‌های بدنی دقت داشته باشید.

سرمربی متین ورامین در لیگ برتر فصل گذشته در ارتباط با شرایط تیم ملی ایران پیش از حضور در رقابت‌های جام‌جهانی می‌گوید: تیم ایران در جام واگنر لهستان اصلا خوب بازی نکرد، اما در بازی‌های تدارکاتی در روسیه اوضاع بهتر شد. روی هم رفته نمی‌توان ارزیابی دقیقی از شرایط تیم ملی داشت، زیرا تحلیل‌های مختلفی از وضع آمادگی تیم به ما داده‌اند. باید بازی‌ها آغاز شود تا ساختار تاکتیکی تیم را بررسی کنیم و اصلا ببینیم تیم ملی با چه ساختاری وارد رقابت‌ها می‌شود.

عطایی درباره حریفان تیم ایران و بخت المپیکی شدن والیبال ایران از بازی‌های ژاپن می‌گوید: نمی‌توان نتیجه نهایی را پیش‌بینی کرد، زیرا قدرت‌های برتر والیبال جهان جمع شده‌اند و کار تیم ملی سخت است، اما جدول بازی‌ها به سود تیم ملی است. ما بازی‌ها را با رقبای آسان‌تر آغاز می‌کنیم و در میانه راه به قدرت‌های والیبال می‌رسیم. بازی‌های آغازین چنانچه با برد همراه شود، می‌تواند روحیه تیم را ارتقا دهد. از طرفی، تا بازی‌های سخت‌تر تیم ملی ایرادهایش را پیدا می‌کند.

لیبروها زیر ذره‌بین

یکی از مهم‌ترین بحث‌هایی که در روزهای پایانی اردوی تیم ملی یا قبل از آن در جام واگنر مطرح بود، غیبت فرهاد ظریف در تیم ملی بود. بسیاری غیبت ظریف را نقطه ضعف ایران در لیبرو برشمردند؛ اما اسلوبودان کواچ تکلیف را با لیبرویی مهدی مرندی و عبدالرضا علیزاده روشن کرد. مرندی در لیگ جهانی درخشش خوبی داشت. با وجود این در رقابت‌های ژاپن زیر ذره‌بین منتقدان کواچ است.

علی حسینی، لیبروی پیکان و تیم «ب» ایران را ـ که سابقه حضور در تیم ملی با مربیان زیادی از جمله ولاسکو و کواچ دارد ـ می‌گوید: فرهاد ظریف، لیبرویی بزرگ است. در سطح جهان مطرح است، اما تصمیم نهایی را کواچ می‌گیرد. او مرندی و علیزاده را در بازی‌های لیگ جهانی و جام واگنر به میدان فرستاد، بنابراین از شرایط آمادگی آنها بهتر از بقیه خبر دارد.

حسینی که بتازگی با تیم پیکان از رقابت‌های باشگاه‌های آسیا بازگشته است درباره رقبای ایران در رقابت‌های جام‌جهانی می‌گوید: والیبال آسیا به نسبت تیم‌های مطرح جهان توسعه یافته نیست. در بازی‌های باشگاهی تیم قطری با بازیکنان خارجی به فینال رسید و بسیاری از تیم‌های آسیا را پشت‌سر گذاشت. نمی‌توانیم شرایط تیم ملی را برابر رقبای جهانی ارزیابی کنیم؛ اما حضور موفق در رقابت‌های قهرمانی جهان در لهستان و بازی‌های خوب در لیگ جهانی طی این سه سال به این تیم امیدوارمان می‌کند.

لیبروی پیکان با درخواست حمایت از تیم ملی توسط رسانه‌ها ادامه می‌دهد: این روزها باید از تیم ملی حمایت کرد. هنوز می‌بینم خیلی‌ها جام واگنر را فقط ملاک ارزیابی تیم ملی قرار می‌دهند، اما باید دانست مربی چه برنامه‌ای داشته و در چه فاز از برنامه‌ریزی آماده‌سازی تیمی قرار گرفته بود. برای تیم ملی نتیجه‌گیری در بازی‌های تدارکاتی در وهله دوم اهمیت بود، آن هم بعد از فشار بازی‌های لیگ جهانی‌. امیدوارم تیم ملی بتواند در ژاپن نتایج خوبی بگیرد حتی اگر سهمیه المپیک در این بازی‌ها محقق نشد برای شانس دوباره که سال آینده برگزار می‌شود، تیم ملی را رها نکنیم.

برنامه بازی‌های تیم ملی

ایران در رقابت‌های امسال در سه شهر ژاپن مقابل حریفانش به میدان می‌رود که روز گذشته در نخستین دیدار به مصاف آرژانتین رفت. برنامه کامل بازی‌های ایران به این ترتیب است:

مرحله اول (هاماماتسو)

18 شهریور: ایران ـ تونس

19 شهریور: ایران ـ ونزوئلا

21 شهریور: ایران ـ لهستان

22 شهریور: ایران ـ روسیه

مرحله دوم (اوزاکا)

25 شهریور: ایران ـ ایتالیا

26 شهریور: ایران ـ آمریکا

27 شهریور: ایران ـ ژاپن

مرحله سوم (توکیو)

30 شهریور: ایران ـ استرالیا

31 شهریور: ایران ـ کانادا

اول مهر: ایران ـ مصر

محمد رضاپور

ورزش