هویت پزشکی، وامدار بوعلی‌ سینا

درباره عظمت شیخ‌الرئیس ابوعلی سینا همین بس که امام خمینی (ره) فرمودند هیچ شخصیتی مانند ابوعلی سینا پس از معصومین به دنیا نیامده است. این سخن که در صحیفه امام آمده، در آیین رونمایی از تندیس شیخ الرئیس ابوعلی سینا در برج میلاد نیز زینت‌بخش ریزه‌خواران سفره این شیخ حکیم بود. ابن‌سینا یکی از بزرگ‌ترین نام‌های پزشکی در جهان است. کتاب قانون ابوعلی سینا 600 سال مرجع نخست تمام مدارس پزشکی اروپا و کشورهای اسلامی بود. اروپاییان او را شهریار پزشکی جهان لقب داده‌اند؛ زیرا اولین جراح دنیاست که از یال اسب در جراحی و بخیه استفاده کرد.

ابن سینا اولین جراحی است که عمل سزارین را روی همسر علاءالدوله با موفقیت انجام داد، البته اگر عمل سزارین رستم را که فردوسی در «شاهنامه» به آن پرداخته و عمل سزارین «سزار» امپراتور روم را قصه و افسانه فرض کنیم، نسبت دادن اولین سزارین تاریخ به ابن سینا حقیقتی انکارناپذیر است.

ابن سینا آنچنان مورد توجه جهانیان است که در سال 1951 میلادی - 1330 خورشیدی - هزارمین سالروز تولد بوعلی یا به قول اروپاییان اویسینا در محافل علمی جهان جشن گرفته شد و یونسکو سال 2013 میلادی را سال بوعلی سینا اعلام کرد و هزارمین سال تألیف کتاب «قانون» را به ثبت جهانی رساند و کشورهای بسیاری به نام بوعلی تمبرهای یادبود منتشر کرده‌اند.

آثار بوعلی قرن‌ها مهم‌ترین مرجع و منبع درسی پزشکان و دانشجویان پزشکی در جهان بوده و محبوبیت او در اروپا به حدی است که نویسندگان اروپایی تاکنون چندین رمان درباره وی نوشته‌ و فیلمسازان چندین فیلم سینمایی با الهام از زندگی او ساخته‌اند.

آثاری چون رمان حکیم (از لندن تا اصفهان در محضر ابن سینا) نوشته نوا گوردون که پرفروش‌ترین رمان جهان طی سال‌های 1988 تا 1991 بوده و نیز رمان «راه اصفهان» اثر ژیلبر سینوئه فرانسوی در زمره این آثار است.

وقتی با چنین جایگاهی از ابن سینا در جهان روبه‌رو هستیم باید از خودمان بپرسیم با این سرمایه‌های علمی و فرهنگی خود چه کرده‌ایم و در الگوسازی برای جوانانمان که می‌خواهیم قله‌های علمی را فتح کنند، چه برنامه‌ای داریم؟ یکی از وظایف رسانه‌ها بویژه رسانه‌های پزشکی و پزشکان رسانه‌ای این است که نگذارند این روز و شخصیت این روز برای نسل امروز و فردا ناشناخته بماند.

باید در رسانه‌ها بویژه در رسانه ملی برای معرفی این شخصیت جهانی و دیگر شخصیت‌های بزرگ کشور به جوانان این مرز و بوم تلاشی مضاعف صورت گیرد تا با افتخار به گذشته پرافتخار خود، آینده‌ای پرافتخارتر رقم بزنند و از سوی دیگر هر از گاهی شاهد مصادره شدن این چهره‌های افتخارساز فرهنگی و علمی کشورمان توسط دیگران نباشیم.

این امر نیاز به جریان سازی موثر در روند تحولات علمی و فرهنگی و رسانه‌ای کشور دارد. متأسفانه در محافل علمی و فرهنگی و رسانه‌ها حتی شورای‌عالی انقلاب فرهنگی و رسانه ملی چنین دغدغه‌ای برای حفظ چنین هویت‌ و میراث فرهنگی و تاریخی و علمی گرانقدر و فاخر نمی‌بینیم.

اگر امروز دانشمندان ما در بحث هوافضا توانسته‌اند جایگاهی برای خود کسب کنند، به سبب آن است که بر شانه بزرگمردان پیشین این سرزمین ایستاده‌اند و اگر نبود رصدخانه‌ای همچون رصدخانه مراغه اصفهان و زنجان، بی‌تردید در چنین جایگاهی نبودیم. بیایید بار دیگر در مورد رویکرد علمی - فرهنگی و رسانه‌ای خود تجدید نظر کنیم و به هویت خود بازگردیم .

بیایید طبیبان حکیمی که به تاسی از ابوعلی سینا بدون نگاه مادی خود را وقف بیمارانشان کرده‌اند تا دلی را مرهمی نهند، الگو قرار دهیم و اندک پزشکان طماع را شاخصه جامعه ارزشمند پزشکی ندانیم و به استناد این محدود پزشکان، حرمت طبیبان بی‌نام و نشان بی‌منت را خدشه‌دار نکنیم.

جامعه پزشکی در ایران از قبل از انقلاب در کنار مردم دردمند بوده و از ابتدای مبارزات مردم در انقلاب اسلامی نیز در صحنه‌های مختلف آن حضوری فعال داشته و در دوران دفاع مقدس کارنامه افتخار آمیز و درخشانی به ثبت رسانده و اکنون خدمات این جامعه فراتر از مرزها گسترش یافته است. پیشرفت‌های کشور در عرصه‌های مختلف پزشکی در دوران تحریم را نیز باید از افتخارات نظام اسلامی بر شمرد که به دست پزشکانی محقق شده که امروز نیز خدمت به مردم را وجهه همت خود کرده‌اند. امیدوارم در جامعه پزشکی بتوانیم همچون بوعلی سیناها و رازی ها، علاوه بر پزشک بودن، طبیب هم باشیم، یعنی در مسیر اخلاق پزشکی حرکت کنیم و برازنده نام طبیب و حکیم باشیم.

دکتر محمدحسین محترم - پخش اخبار سیما