نبرد رسانه‌ای نیازمند بودجه است

این درحالی است که بودجه مصوب دولت که کمتر از یک‌هزارمیلیارد تومان است نیز هنوز به طور کامل به رسانه ملی پرداخت نشده است.

از طرفی این رسانه تاکنون نه‌تنها مهم‌ترین تریبون مسئولان دولتی بوده که کارکرد مواجهه با هجمه‌های فرهنگی رسانه‌های غرب را نیز در سرلوحه اقدامات خود دارد.

به گفته بیژن نوباوه، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس، سازمان صدا و سیما برای سال 94، بودجه‌ای 3200 میلیارد تومانی را درخواست کرده بود که از این رقم دولت فقط با دو هزار میلیاردش موافقت کرد. دولت، سازمان صدا و سیما را مکلف کرده است که بیش از نیمی از این مبلغ (دو هزار میلیاد تومان) یعنی یکهزار میلیارد تومان را به شکل خوداتکایی و از طریق جذب آگهی تامین کند. این در حالی است که حداقل بودجه لازم برای این سازمان از سوی مجلس بیش از سه هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده بود. یعنی اگر صدا و سیما تمام بودجه پیش‌بینی شده از سوی دولت (دو هزار میلیارد) را به طور کامل دریافت کرده و یکهزار میلیارد خوداتکایی را نیز تامین کند باز با یک کسری بودجه یکهزار میلیاردی مواجه است.

دولت، تکلیفش را روشن کند

بیژن نوباوه، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس تعامل سازمان صدا و سیما با دولت را مثبت ارزیابی می‌کند و اعتقاد دارد: از ابتدای انقلاب اسلامی رسانه ملی در اطلاع‌رسانی و انعکاس خدمات دولت‌های مختلف کم‌کاری نکرده‌ و دولت‌ها در این خصوص کمبودی نداشته‌اند. سازمان صدا و سیما در جریان توافق هسته‌ای هم عملکرد خوبی داشت، گروه‌ها و افراد صاحبنظر موافق و مخالف این توافق فرصت کافی را داشتند تا در رسانه ملی اظهار نظر کنند.

نوباوه درباره چالش‌های صدا و سیما با دولت بر سر بودجه تصریح می‌کند: دولت باید تکلیف رسانه ملی را مشخص کند. ما در این خصوص جلسات متعدد داشته‌ایم. از ابتدای انقلاب یک اشتباه بزرگ درباره بودجه سازمان صدا و سیما رخ داده است. اگر صدا و سیما رسانه ملی است که 100 درصد بودجه‌اش را دولت باید پرداخت کند. اگر هم این‌گونه نیست که باید خدمات مورد نیاز خود را از این سازمان خریداری کند. در همه جای دنیا از این دو حالت خارج نیست. در قانون اساسی ما سازمان صدا و سیما یک رسانه ملی معرفی شده که متعلق به نظام و مردم است. متاسفانه در 15 سال گذشته دولت بخشی از بودجه سازمان را به مساله خوداتکایی اختصاص می‌دهد. این میزان که در ابتدا 10 درصد بود حالا به بیش از 50 درصد رسیده است. از سوی دیگر، ارتقای تعداد شبکه‌های تلویزیون از چهار به 25 کانال و ایجاد ده‌ها شبکه رادیویی افزایش تعداد کارمندان سازمان صدا و سیما را اجتناب‌ناپذیر کرده است.

پیگیری خواهیم کرد

وی با تعبیر تحمیل تامین 50 درصدی بودجه به سازمان صدا و سیما از سوی دولت به یک اتفاق بد، ادامه می‌دهد: این تحمیل وضعیت بدی را به سازمان تحمیل کرده است؛ از سویی کیفیت برنامه‌ها کاهش پیدا می‌کند و از طرف دیگر، مردم هم مجبورند حجم بالایی از تبلیغات را تحمل کنند. این قابل قبول نیست که دولت هر روز سهم بیشتری را به بودجه خوداتکایی صدا و سیما اختصاص دهد. ما اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس به این موضوع معترض هستیم و در این رابطه طرحی را هم به مجلس ارائه خواهیم کرد که در آینده فقط 10 درصد از بودجه رسانه ملی از طریق تبلیغات تامین شود. صدا و سیما نباید این حجم از تبلیغات را به نمایش بگذارد. دولت باید مابقی بودجه دو هزار میلیاردی صدا و سیما را خودش تامین کند. ما در بودجه نویسی سال 95 حتما این موضوع را پیگیری خواهیم کرد.

نایب‌رئیس دوم کمیسیون فرهنگی مجلس ادامه می‌دهد: این در تنگنا قرار دادن رسانه ملی از سوی دولت اجحاف بزرگی است در حق این سازمان که قابل باور نیست. امروزه بودجه فرهنگی شهرداری تهران فقط در پایتخت دو برابر بودجه سازمان صدا و سیماست. متاسفانه در این خصوص اطلاعات غلطی هم به مردم داده می‌شود. دست‌هایی هم در کار است که شیطنت می‌کنند و وضعیت را روز به روز بدتر می‌کنند. تنها ارگانی که موظف است به این وضعیت رسیدگی کند دولت و در راس آن شخص رئیس‌جمهور است.

لایحه بودجه دولت اشکال دارد

وی درباره بودجه درخواستی صدا و سیما و میزان تخصیص داده شده توسط دولت هم معتقد است: بودجه درخواستی دولت 3200 میلیارد تومان بوده اما دولت فقط با دو هزار میلیارد آن موافق کرده است که البته 50 درصد از این مقدار هم باید از طریق جذب آگهی توسط خود سازمان تامین شود. لایحه دولت اشکال دارد. نمایندگان مجلس پیشنهاد دادند که دولت یک درصد از درآمدهای عمومی را به صدا و سیما اختصاص دهد اما متاسفانه روز به روز سهم این سازمان را در بودجه کم می‌کند. این مساله باید در لایحه دولت اصلاح شود. خود مجلس و کمیسیون فرهنگی هم ورود خواهند کرد تا قبل از تنظیم لایحه دولت بیش از 10 درصد سهم برای تامین هزینه‌های صدا و سیما از محل جذب آگهی‌های بازرگانی درنظر گرفته نشود. مابقی بودجه را دولت وظیفه دارد که تامین کند. فراموش نکنیم که صدا و سیما یک تنه به جنگ فرهنگی با دنیا رفته است. در حال حاضر 140 شبکه فارسی زبان ماهواره‌ای فعال هستند و می‌خواهیم با حداقل امکانات به مقابله با آنها برویم. فشاری که دولت بر صدا و سیما وارد می‌آورد، حتی در جهت مخالف با سیاست‌های داخلی و خارجی خودش است و باید پاسخگوی این همه هجمه باشد. ما نمایندگان مجلس هم به طور قطع در این‌باره واکنش نشان خواهیم داد.

حساسیت‌های مجلس برای بودجه صدا و سیما

به باور یک عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس تعاملات و همکاری‌های صدا و سیما با دولت نه تنها در سطح مطلوب که حتی زیادتر از حد انتظار است.

موسی‌الرضا ثروتی با اشاره به این‌که تمام شبکه‌های تلویزیون به نوعی در خدمت دولت هستند و همین باعث بروز انتقاداتی هم شده است، می‌گوید: همکاری رسانه ملی با دولت بسیار عالی است و دولت هم متقابلا باید بودجه این سازمان را تامین کند. اگر سازمان صدا و سیما متعلق به نظام است پس هزینه‌هایش را هم دولت باید بپردازد. مسئولان رسانه ملی باید به جای دغدغه‌های مالی و اقتصادی به مسائل فرهنگی و اجتماعی توجه داشته باشند.

نماینده مردم بجنورد در مجلس در پاسخ به این پرسش که آیا بودجه مصوب دولت برای سازمان صدا و سیما را کافی می‌داند، یادآور می‌شود: مجلس در خصوص بودجه صدا و سیما حساسیت‌هایی دارد و عموما رقم پیشنهادی دولت را افزایش می‌دهد اما در نگاه کلان بودجه صدا و سیما زیاد نیست و این سازمان و کارمندانش تحت فشارهای اقتصادی قرار دارند.

پویایی صدا و سیما در گرو بودجه

عزت‌الله یوسفیان‌ملا، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس نیز معتقد است: همان‌گونه که نمای ظاهری یک شهر، ساختمان‌ها و بزرگراه‌هایش نشان‌دهنده اقتصاد پویا و یا راکد یک شهر و کشور است، رسانه‌‌ای مانند تلویزیون هم نشان‌دهنده فرهنگ،‌دینمداری،توسعه و... یک کشور است.

وی با ذکر این نکته که مردم سراسر دنیا با تماشای تلویزیون کشور ما درباره قلمروی جمهوری اسلامی ایران قضاوت می‌کنند، تاکید می‌کند: تصویری که تلویزیون از ایران به جهان نشان می‌دهد بسیار اهمیت دارد و باید برای آن هزینه کرد.از طرفی مردم داخل کشور هم به برنامه‌‌های جذاب و تاثیرگذار نیازمند هستند. آنها حتی تمایل دارند که اخبار را در قالبی زیبا و متفاوت تماشا کنند. اگر این جذابیت را در برنامه‌‌های داخلی نبینند به سمت برنامه‌‌های ماهواره گرایش پیدا می‌کنند و آسیب‌های اجتماعی و فردی از همین ‌جا آغاز می‌شود.اگر اعتبار مالی لازم به این رسانه داده نشود، به دام پخش برنامه‌های غیرجذاب و تکراری می‌افتد و این باعث می‌شود مردم به سمت ماهواره گرایش پیدا کنند.اگر دولت پول ندارد باید همان‌گونه که مثلا برای تامین بودجه بخش عمرانی به سراغ سایر منابع می‌رود برای تامین بودجه کافی برای صدا و سیما هم به سراغ سایر منابع برود و آن را تامین کند.

فردا دیر است

محمد آصفری، دبیر کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس می‌گوید: امروزه اکثر شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی جهان فعالیت‌های خود را که از آن به جنگ نرم یاد می‌کنیم، علیه مسلمانان جهان و بخصوص مردم مسلمان ایران معطوف کرده‌اند. این شبکه‌ها تولیدات خود را با بالاترین کیفیت و در بهترین زمان شبانه روز برای مخاطبان هدف خود پخش می‌کنند. این شبکه‌ها با ترویج افکار التقاطی سعی در ایجاد خدشه بین افکار ناب اسلامی و وحدت مسلمین دارند. این شبکه‌ها بدون شک از جانب سرویس‌های اطلاعاتی موساد، سیا، سازمان‌های انگلیسی و وهابی حمایت مالی و فکری می‌شوند.

دبیر کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اضافه می‌کند: در این بین، فقط رسانه ملی جمهوری اسلامی ایران است که یک تنه در مقابل این سیل تهاجم فرهنگی ایستاده است و منطقی این است که به‌جای هزینه در برخی موارد که معلوم نیست محصولات آن ثمربخش باشد یا خیر، بودجه ویژه‌ای برای رسانه ملی تعریف شود. امروز اگر در امر بودجه صدا و سیما در برابر بودجه کلان شبکه‌های چند ملیتی کوتاهی شود فردا دیر خواهد بود و در آن صورت هر اندازه بودجه هم صرف کنید دیگر کار از کار گذشته است.

آصفری گفت: اداره بخش‌های داخلی رسانه ملی با تولیدات فاخر و مدیریت پخش‌های خارج از کشور برای اطلاع رسانی جهانی، نیازمند بودجه‌ای مناسب، منطقی و در خور توجه برای رسانه ملی است.

بودجه سازمان کمتر از هزینه احداث یک اتوبان

بررسی تطبیقی بودجه یک‌سال رسانه ملی که در سه عرصه محلی، ملی و برون‌مرزی فعالیت سیاسی، اجتماعی و فرهنگی دارد با برخی بودجه‌های عمرانی نشان می‌دهد رقم بودجه صداوسیما معادل احداث 11 کیلومتر اتوبان محلی است. برای مثال در جریان سفر استانی هیات دولت به استان گیلان برای احداث 11 کیلومتر اتوبان منجیل، معادل 900 تا 1000 میلیارد تومان اختصاص داده شد.