خوشبینی‌ها به حل بحران سوریه

سفر ولید المعلم، وزیر خارجه سوریه و میخائیل بوگدانف، معاون وزیر خارجه روسیه به تهران و رایزنی آنان با مقامات جمهوری اسلامی نشان می‌دهد که بازیگران بحران نفسگیر سوریه راه‌حل سیاسی را ترجیح داده‌اند.

رخدادهای نظامی و سیاسی آشکار و پنهان اخیر درخصوص بحران سوریه موجب شده که آمریکا، غرب و برخی کشورهای منطقه بسرعت به سمت عملیاتی کردن طرح صلح ایران برای حل بحران سوریه حرکت می‌کند.

پیروزی‌های اخیر ارتش سوریه در مناطق استراتژیک زبدانی، داریا، مضایا و جسرالشغورکه منجر به شکست گروهک‌های تروریستی داعش و جبهه النصره شده تغییر نگاه بازیگران بین‌المللی بحران سوریه را در پی داشته است.

برآیند گزارش رسانه‌های بین‌المللی نشان می‌دهد که اخیرا دیدارهای محرمانه‌ای میان یک هیات آمریکایی و نمایندگان دولت سوریه در واشنگتن صورت گرفته است.

در این دیدار هیات آمریکایی تمایل باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا را برای حل سیاسی بحران سوریه به اطلاع نمایندگان بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه رسانده است.

دلیل این امر این است که باراک اوباما پس از دستیابی ایران و 1+5 به یک توافق نهایی اکنون درصدد یافتن یک راه‌حل سیاسی جامع و قابل قبول برای بحران‌های منطقه است.

هدف رئیس‌جمهور آمریکا این است که در پایان آخرین سال ریاست‌جمهوری خود تلاش کند دستاوردهای تاریخی خود را درخصوص حل موضوع هسته‌ای ایران و حل بحران‌های منطقه دستمایه پیروزی حزب دموکرات در انتخابات سال 2016 سازد.

از سوی دیگر دیدار غیرمنتظره سرلشکر علی مملوک، رئیس پرنفوذ سازمان اطلاعات سوریه از ریاض و گفت‌وگوی وی با مقامات سیاسی و امنیتی عربستان سعودی نشان می‌دهد که عربستان تحت فشار آمریکا به سمت راه‌حل سیاسی برای حل بحران سوریه متمایل شده است.

همچنین سفر دکتر محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه جمهوری اسلامی ایران به کویت، قطر و عراق در چارچوب تلاش صادقانه و انسانی ایران برای حل بحران سوریه قابل تحلیل است.

در این سفر وزیر خارجه ایران طرح چهار ماده‌ای ایران را برای حل بحران سوریه به اطلاع رهبران این سه کشور عربی رساند.

هر چند جزئیات این طرح هنوز شفاف نشده، اما گفته می‌شود این طرح متضمن واقعیت‌هایی است که برای دولت و مخالفان غیرمسلح سوریه قابل قبول است اما مشکلی که در فرآیند اجرایی کردن طرح چهار ماده‌ای ایران وجود دارد حضور بیش از 300 گروه مسلح در سراسر سوریه است که اغلب این گروهک‌ها خارج از کنترل بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای بحران سوریه قرار دارند.

این امر با دیدارهای نمایندگان بازیگران داخلی و خارجی بحران سوریه و تاکید آنان بر ضرورت سرکوب گروهک‌های تروریستی به تصمیم‌گیری نهایی خود نزدیک شده است لذا به نظر می‌رسد رویکردهای جهانی به سمت پایان دادن به بحران سوریه و یمن حرکت می‌کند زیرا منطقه بیش از این نمی‌تواند شاهد گسترش موج تروریسم در منطقه و جهان باشد.

به اعتقاد صاحب‌نظران سیاسی، با توجه به این که عربستان در یمن و سوریه نتوانسته اهداف خود را محقق سازد لذا آمریکا، ریاض را که در بحران‌سازی‌های این دو کشور نقش داشته برای پایان‌دادن به بحران‌های سوریه و یمن تحت فشار قرار داده است.

از این‌رو می‌توان پیش‌بینی کرد شاید جهان در پایان سال 2015 میلادی شاهد پایان جنگ خانمانسوز سوریه باشد.

حسن هانی‌زاده - کارشناس مسائل خاورمیانه