تب تند هسته‌ای بورس زود عرق کرد

براین اساس، شاخص کل بورس دیروز با ریزش 97 واحدی به 68 هزار و 50 واحد رسید. اما پرسش اصلی این است که چطور با توجه به انتشار اخبار مثبت پس از بیانیه مشترک ایران و کشورهای 1+5 روند بورس نزولی شد. نصرالله برزنی، کارشناس بازار سرمایه دراین باره این گونه اظهارنظر کرده است:

علت تداوم روند منفی بورس پس از اعلام بیانیه مشترک هسته‌ای چیست؟

اگر به عقب بازگشته و نوسانات چند ماه اخیر بازار سرمایه را دوباره بررسی کنیم درخواهیم یافت، بازار با نوسانات زیادی بخصوص در نیمه دوم سال 92 متناسب با سرعت اخبار منتشر شده هسته‌ای مواجه بوده است. اما در این میان نکته مهمی که وجود دارد این است که خوشبینی در بازار سرمایه کشورمان از حدود سه هفته قبل از انتشار بیانیه مشترک ایران و کشورهای 1+5 ایجاد شده بود و سرمایه‌گذاران به این خوشبینی عکس‌العمل مثبت نشان دادند تا جایی که شاهد 15 درصد افزایش در این بازار بودیم ولی یک واقعیت با نام عکس‌العمل‌های هیجانی در این بین نادیده گرفته شده بود که در اصطلاحات بورس و بازارهای مالی به آن over reaction گفته می‌شود.

یعنی بورس دچار یک هیجان زودگذر و تب تندی که زود عرق می‌کند، شده بود؟

بله. براساس تعریف و مکانیسم عکس‌العمل هیجانی، سرمایه‌گذاران بازار بورس انتظار داشتند با توجه به اخبار منتشره، بیانیه مشترک ایران و کشورهای غربی بسرعت باعث رفع همه موانع اقتصادی از جمله تحریم ها و مثبت شدن شرایط شود و اقتصاد و بازارهای کشورمان دوباره به پویایی برسند، در حالی که خیلی زود مشخص شد واقعیت چیز دیگری است و باید برای درک اثرات اقتصادی بیانیه مشترک، مدت زمان بیشتری منتظر باشیم. این همان تب تند بورس بود که زود عرق کرد.

و اکنون آن هیجان جای خودش را به عقلانیت داده است؟

بله. در نهایت دو دلیل مهم را می‌توانیم برای رویدادهای اخیر بازار بورس درنظر بگیریم . اول این که به طور کلی در داخل ایران بخشی از جامعه نسبت به نتایج این بیانیه در اقتصاد کشورمان بدبین هستند و این بیانیه را برای رونق دوباره اقتصاد مفید نمی‌دانند به همین دلیل به خوشبینی بازار واکنش منفی نشان دادند و تاثیر منفی در تابلو ایجاد شد. دومین عامل را می‌توان در واقع‌بین شدن بخش عمده‌ای از سرمایه‌گذاران بورسی دانست. چون این افراد پس از فروکش کردن واکنش هیجانی، به واقعیت زمانبر بودن تاثیر بیانیه مشترک ایران و کشورهای 1+5 در بهبود اقتصاد کشور واقف شده و براساس آن برای سرمایه‌ خود در بورس برنامه‌ریزی کرده‌اند، البته این عکس‌العمل منطقی در صنایع کشور هم کاملا مشهود است.

واکنش بلندمدت بورس به بیانیه هسته‌ای چه خواهد بود؟

اگر بخواهیم درباره تاثیر واقعی این بیانیه در اقتصاد و بازار سرمایه اظهارنظر کنیم، بهتر است به روند ورود سرمایه‌های خارجی- چه خارجی‌ها و چه ایرانیان مقیم خارج- و البته تاثیرگذاری آن در افزایش تولید و رونق اقتصاد توجه داشته باشیم که هر کدام از موارد زمانبر بوده و نیازمند گذشت زمان است. پس بدون واکنش‌های هیجانی، واقعیت امر این است که باید برای تقریبا پنج سال آینده رشد ملایم، باثبات و قابل قبولی را در بازار سرمایه کشورمان متصور باشیم.

عماد عزتی - اقتصاد