امید تازه برای بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید

بدن انسان برای مقابله با عوامل بیگانه مانند باکتری، ویروس و قارچ به بخشی به نام سیستم ایمنی مجهز است. این سیستم، سلول‌ها و مولکول‌های غیرخودی را از خودی شناسایی و به آنها حمله می‌کند.

کد خبر: ۸۱۸۷۶۲

امید تازه برای بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید

در نتیجه، این عوامل از میان می‌روند یا خنثی می‌شوند. ولی گاهی این شناسایی با شکست مواجه می‌شود. به گونه‌ای که سیستم ایمنی، سلول‌های خودی را بیگانه تشخیص می‌دهد و به آنها حمله می‌کند. پزشکان این مرحله را در اصطلاح بیماری خودایمنی می‌نامند. بیماری‌های خود ایمنی انواع مختلفی دارند و غالبا نیز مزمن هستند؛ ولی بسته به نوع عارضه ممکن است قابل کنترل باشند. یکی از انواع آنها، آرتریت روماتوئید (Rheumatoid arthritis)نام دارد که درآن بدن فرد به دلیل حمله سیستم ایمنی به بافت‌های سالم بدن، دچار درد، تورم و التهاب شده، حرکات او نیز محدود می‌شود. این التهاب بتدریج سبب تخریب غضروف مفصلی و در نتیجه، تغییرشکل مفصل می‌شود. موضوعی که احتمالا در نگاه به انگشتان برخی سالمندان توجه‌تان را جلب کرده است.

روش‌های پیشگیری و درمان

درمانی قطعی برای این بیماری وجود ندارد، ولی می‌توان با استفاده از داروهای قوی، عوارض آن را کنترل کرد. با این حال متخصصان بتازگی روشی را برای جلوگیری از بروز این عوارض و نشانه‌ها کشف کرده‌اند. آنها معتقدند می‌توان سیستم ایمنی را آموزش داد تا به گروه خاصی از پپتیدها که به صورت طبیعی در بدن وجود دارند، حمله نکند.

سلول‌های دندریتیک، نقش اصلی را در این روش ایفا می‌کنند. این سلول‌ها به عنوان سلول‌های جانبی سیستم ایمنی به شمار می‌آیند و مهم‌ترین سلول‌های معرفی‌کننده آنتی‌ژن‌های پپتیدی به لنفوسیت T هستند. به عبارت دیگر، این سلول‌ها، آنتی‌ژن‌های پپتیدی عرضه شده توسط عوامل بیگانه را شناسایی می‌کنند و در اختیار لنفوسیت‌های T قرار می‌دهند که در نتیجه، این لنفوسیت‌ها آنتی‌ژن‌ها را از میان می‌برند.

حال برای تعلیم این سیستم، لازم است سلول‌های دندریتیک از بدن خارج و با دارویی ضد التهاب همراه پپتیدی که در مفاصل مشکل دار وجود دارد، ترکیب و دوباره به بدن تزریق شوند. این روش از بروز التهابات ناشی از این بیماری جلوگیری می‌کند.

سلول‌های دندریتیک در حقیقت کنترل‌کننده عملکرد لنفوسیت‌هایT هستند. وقتی پپتید مفصلی و داروی ضد التهاب به آنها خورانده می‌شود، این سلول‌ها به لنفوسیت‌هایT آموزش می‌دهند به آن بافت حمله نکنند و در نتیجه التهابی در مفصل ایجاد نمی‌شود.

در حال حاضر این روش برای استفاده عموم مردم بسیار پرهزینه است؛ ولی متخصصان امید دارند در آینده‌ای نزدیک از این طریق بتوانند به روش‌های کاربردی‌تر و البته کم‌هزینه‌تری دست یابند. یکی از این روش‌ها، استفاده از نانوذرات است.

متخصصان معتقدند می‌توان پپتید و داروی ضدالتهاب مورد نظر را از طریق نانو ذرات وارد بدن فرد بیمار کرد. سپس این نانوذرات سلول‌های دندریتیک را پیدا و اطلاعات داده شده به آنها را به این سلول‌ها منتقل می‌کنند. این روش تاکنون روی حیوانات با موفقیت انجام شده است و متخصصان در نظر دارند سال 2016 افرادی را که مبتلا به آرتریت روماتوئید هستند به این وسیله به محک آزمایش بگذارند. اگر نتایج این آزمایش‌ها موفقیت‌آمیز باشد، حتی می‌توان به درمان دیگر بیماری‌های خود ایمنی از جمله دیابت نوع یک و ام‌اس از این طریق امیدوار بود.