فرجام برجام؛ پایانی بر افسانه برنج هندی در بازار ایران

کمتر کسی را می توان در ایران یافت که از کیفیت برنج های هندی راضی باشد. محصولاتی که در سال های اخیر بازار ایران را قبضه کرده اند و هر چند خبرهایی در مورد بیماری زا بودن آنها نیز منتشر شد اما قیمت پائین موجب شده تا همچنان خرید و فروش آن در بازارهای ایران ادامه داشته باشد.

اما از چند روز قبل که احتمال توافق هسته ای ایران افزایش یافت نگرانی بازرگانان هندی نیز افزایش یافت بطوریکه یک گروه از بازرگانان به دیدار آرون جایتلی، وزیر بازرگانی هند رفتند تا با مذاکره و لابی با او تلاش کنند که بازار ایران از کف آن‌ها نرود.

رویترز در همین رابطه در گزارشی می نویسد: نگرانی‌های کشاورزان هندی هم کمتر از تجار و صادرکنندگان نیست. تولیدکنندگان برنج باسماتی، شکر، جو و گندم در هند با دلهره و هراس اخبار مذاکرات را دنبال می‌کنند.

در سال‌های گذشته ایران خریدار ۲۰ درصد کل این محصولات کشاورزی هند بود. با ورود انواع مشابه از دیگر کشورها و به‌ویژه کشورهای آمریکای جنوبی به بازار ایران، هند بخش قابل توجهی از بازار ایران را از دست خواهد داد و این ضربه برای کشاورزی هند، جبران‌ناپذیر است. آمریکای جنوبی این محصولات را با کیفیت مشابه و نرخی به مراتب کمتر در بازارهای جهانی ارائه می‌کند.

«سعید رفیق احمد» رئیس پیشین اتحادیه صادرکنندگان هند، به رویترز گفت: «ایرانی‌ها از قدیم به کالای اروپایی علاقه‌ی بیشتری دارند. حالا که ارزش یورو هم درحال سقوط است، برای ما سخت‌تر خواهد بود که با کالای اروپایی در بازار ایران رقابت کنیم.»

از زمانی که تحریم‌های سنگین غرب علیه ایران آغاز شد، تجارت بازرگانان هندی رونق گرفته است.

در سه سال گذشته میزان صادرات هند به ایران هرسال افزایشی چشمگیر داشته و حالا به بیش از ۵ میلیارد دلار رسیده است. اما همه‌ این روزهای خوش هند با توافق ایران و غرب آشفته شده است.

رویترز گزارش داده که اگرچه رابطه‌ دوستانه‌ دیرینه و عمیق ایران و هند برای تجار هندی این امیدواری را ایجاد کرده که بازار ایران را کاملا از دست نخواهند داد، اما کسی تردیدی ندارد که با ورود رقبای اروپایی به بازار ایران، سهم هند از بازار ایران ناچیز خواهد شد.

فقط بازرگانان هند نیستند که نگران‌اند. دولت هند نیز هراسان است که بازار ایران را از دست بدهد.

وزارت نفت هند این روزها نگران است که بعد از توافق، دولت ایران ترجیح دهد ساخت میدان نفت و گاز «فرزاد بی» را به شرکت‌های اروپایی واگذار کند. وزارت نفت هند با ایران برای اجرای این پروژه‌ مذاکرات متعددی داشته است.

یک مقام وزارت نفت هند که نام‌اش فاش نشده به خبرگزاری رویترز گفت:«مقامات ایران تاکنون به علاقه و پیشنهاد ما برای ساخت این میدان نفتی نه نگفته اند. با این‌حال پاسخ مثبت قاطعی هم نشنیدیم.»