نوشدن برنامه‌های ترکیبی نوروز

گفت‌وگو با هنرمندان، ورزشکاران، گویندگان و دیگر چهره‌های شناخته شده و مطرح، همواره یکی از بخش‌های جذاب برنامه‌های ترکیبی تلویزیون بخصوص در مناسبت‌های خاص مانند تعطیلات بوده است. این برنامه‌ها که طرفداران خاص خود را دارد در ایام نوروز امسال رویکرد تازه‌ای در پیش گرفته و به نقش همسری و مادری پرداخته بود.

رضا پرتوی‌زاده، استاد دانشگاه صدا و سیما و منتقد آثار تلویزیونی درباره ویژگی‌ برنامه‌های تلویزیون در ایام نوروز گفت: با توجه به این‌که هفته ابتدایی نوروز با شهادت دخت نبی‌اکرم (ص) مصادف شده بود تلویزیون توانست در همزمانی یک سوگواری مذهبی و یک جشن ملی برنامه‌هایی سنگین و موقر و در عین حال امیدآفرین و نشاط‌انگیز ارائه کند.

مادرانه‌های متفاوت

همزمانی نوروز امسال با شهادت حضرت فاطمه (س) سبب شد در برنامه‌های ترکیبی به مساله مادری و همسری توجه ویژه‌ای نشان داده شود. این برنامه‌ها یا میزبان زنان و مادران موفق بودند یا به مقام و نقش زن پرداختند.

بر همین اساس شبکه یک برنامه «روزگار مادری» را برای مخاطبان خود تدارک دیده بود که با اجرای امیرحسین مدرس به مقام و منزلت زن در آثار سینمایی و مجموعه‌های داستانی اختصاص داشت و میزبان بازیگران و هنرمندانی بود که در شکل‌گیری فیلم‌ها و سریال‌های خانواده‌محور سهم داشته یا نقش مادران را در این آثار ایفا کرده بودند.

شبکه دو ویژه‌برنامه‌ای به صورت مستقل درباره زنان و مادران نداشت اما در برنامه‌هایی مانند آیین ‌خانه، کوی محبت، مستند خانومی که شما باشی و حتی مسابقه دستپخت‌های خودمانی که اجرای آن را در ایام نوروز زوج بازیگر به عهده داشته‌اند، به نقش زنان و خانواده‌ها توجه داشت.

مسابقه دستپخت‌های خودمانی گرچه به صورت مستقیم به زنان و مادران نمی‌پرداخت اما حضور سحر ولدبیگی و نیما فلاح به عنوان مجری در این برنامه و نوع اجرای آنها به طراوت و تازگی در این برنامه منجر شده بود.

از برنامه‌های ترکیبی شبکه سه می‌توان به مهربانو اشاره کرد که گرچه اجرای آن را چند بازیگر مطرح و شناخته شده به عهده داشتند اما میزبان مادران شهدا زنان نه چندان مطرحی بودند که مادری را به شیوه متفاوتی تجربه کرده بودند. این برنامه گفت‌وگوهای تازه‌ای ارائه می‌کرد و فرصتی بود برای طرح نکاتی که کمتر در تلویزیون دیده و شنیده بودیم.

توجه به نقش زنان و مادران در برنامه‌های ویژه تحویل سال 94 نیز قابل توجه است و از مهم‌ترین آنها می‌توان به فرش بهشت در شبکه پنج اشاره کرد که با حضور مادران و زنان موفق اما ناشناخته و حتی ضمن گفت‌وگو با ستاره‌ها به نقش مادری و همسری می‌پرداخت. این ویژه‌برنامه را می‌توان با اجرای ژیلا صادقی یک ویژه‌برنامه زنانه برای تحویل سال برشمرد.

تغییر رویکرد تلویزیون در نوروز فاطمی، روح تازه‌ای در برنامه‌های ترکیبی تلویزیون دمید و شرایطی فراهم کرد که امسال برنامه‌های گفت‌وگومحور میزبان مهمانانی تازه و مباحثی کم و بیش متفاوت با گپ و گفت‌های همیشگی ویژه‌برنامه‌ها باشد. برنامه‌های ترکیبی تلویزیون در ایام نوروز از فضای بصری کم و بیش دیدنی‌تری نسبت به گذشته برخوردار بوده و علاوه بر رنگ و لعاب دکور‌ها، نشاط و شادابی را در انتخاب لباس برای مجریان نیز می‌شد مشاهده کرد.

پرتوی‌زاده معتقد است برنامه‌های ترکیبی تلویزیون در ایام نوروز قالب‌ها را شکستند و فضایی تازه و امیدبخش ایجاد کردند. وی در این باره توضیح داد: در این برنامه‌ها نه‌تنها به موضوعات متنوعی پرداخته شد بلکه مجریانی اجرای برنامه‌ها را برعهده گرفتند که حضور آنها در ویژه‌برنامه‌های نوروزی کم‌سابقه بود.

این استاد دانشگاه ضمن اشاره به حضور امیرحسین مدرس و ژیلا صادقی در میان مجریان برنامه‌های نوروزی درباره ویژگی‌ مجریان برنامه‌های نوروز امسال گفت: مدت‌ها بود که اجرای برنامه‌های نوروزی به برخی از مجریان منحصر شده بود و شکسته شدن این انحصار نه‌تنها فضایی متنوع در برنامه‌های نوروزی ایجاد کرد بلکه بسیاری از مجریان جوان و دانش‌آموختگان این عرصه نیز به رشد و حداکثری و شکوفایی استعدادهایشان امیدوار شدند.

گرچه اتفاقات رخ داده در برنامه‌های ترکیبی تلویزیون به برجستگی و درخشش ویژه هیچ‌کدام از آنها منجر نشد و همه آنها در یک سطح قابل قبول عرضه شدند، اما به نظر می‌رسد اولین گام‌ها برای پرهیز از ستاره محوری در برنامه‌های ترکیبی برداشته شده است.

قصه‌ها و ریتم‌های تازه

برنامه‌های غیرنمایشی تلویزیون در ایام نوروز ویژگی‌هایی داشتند که برخی از این ویژگی‌ها حکایت از تغییرات تازه در تلویزیون دارد. به عنوان نمونه در این باره می‌توان به استفاده از رنگ‌های شاد و متنوع در پوشش مجریان اشاره کرد یا شروع برنامه عمو پورنگ که می‌تواند امیدبخش ادامه این برنامه در طول سال 94 باشد. ضمن این‌که برنامه‌های ویژه تحویل سال نیز به نوعی از تازگی برخوردار بوده و در انتخاب مهمان‌ها به گزینه‌های سهل‌الوصول بسنده نشده بود.

همچنین برخی برنامه‌های باسابقه تلویزیون مانند «یادگاری» با اجرای مسعود فروتن یا برنامه «بچه‌های دیروز، بچه‌های امروز» که به نمایش کارتون‌های قدیمی اختصاص دارد با ریتم مناسب‌تر به نمایش درآمدند و کمتر شاهد به حاشیه رفتن یا تصاویر اضافه در این آثار بوده‌ایم.

پرتوی‌زاده با تاکید بر تنوع ساختاری و موضوعی برنامه‌های نوروزی تلویزیون گفت: فضای متنوع، موضوعات متنوع و حضور چهره‌های تازه در کنار ستاره‌ها فرصتی فراهم می‌کند که تلویزیون پاسخگوی سلیقه‌های متنوع‌تری باشد و مخاطبان بیشتری پای این رسانه بنشینند.در مجموع براساس عملکرد تلویزیون در دو هفته اول سال و این گفته که سال نکو از بهارش پیداست، می‌توان گفت آنچه در قالب برنامه‌های ترکیبی از تلویزیون به نمایش درآمده حتی اگر حاوی خلاقیت‌های خاص و توجه‌برانگیز نبوده باشد، بعد از یک دوره رکود و تاثیر مسائل مالی بر برنامه‌های ترکیبی، سرآغازی تازه را نوید می‌دهد. (جام‌جم)