سوگواران امام‌رضا (ع)، پیاده در راه مشهد

خبرها از حضور چند صد هزار نفر از مشتاقان امام هشتم(ع) در جاده‌های منتهی به خراسان رضوی حکایت دارد. بیش از صدپایگاه در مبادی ورودی شهر مشهد، مساجد، امامزادگان و بقاع متبرکه استان‌های سمنان، گلستان، مازندران، خراسان شمالی، خراسان جنوبی و خراسان رضوی راه‌اندازی شده تا میزبان کاروان‌های پیاده‌روی امام رضا(ع) باشند و خدماتی همچون پذیرایی، اسکان بین‌راهی، دارو، امنیت، تردد و خدمات فرهنگی را بین زائران امام مهربانی‌ها عرضه کنند.

به گفته معاون اسکان و پذیرایی ستاد خدمات سفر خراسان رضوی، اولین گروه زائران رضوی شامل 40 هزار زائر پیاده پنجشنبه شب در 30 ایستگاه بین‌راهی جاده‌های منتهی به مشهد واقع در مسیرهای نیشابور، سرخس، کلات، قوچان و فریمان در شرایطی مطلوب اسکان یافته و پس از استراحت، صبح دیروز دوباره به مسیر خود به سمت مشهدالرضا حرکت کردند.

سیدجواد موسوی گفت: در مجموع 128 ایستگاه بین‌راهی در خراسان رضوی دایر شده که جمعیتی قابل توجه را در خود اسکان و خدمات بهداشتی، دارو و غذای گرم به زائران ارائه می‌دهد.

هادی ابوی، قائم مقام مجتمع میقات الرضا(ع) در گفت‌وگویی با بیان این‌که این مجموعه آماده اسکان و خدمت‌رسانی به 3000 زائر پیاده رضوی در هر شبانه روز در دهه آخر صفر است، یادآور می‌شود: نزدیک به ۲۰ سال است که کاروان‌های پیاده به قصد زیارت به حرم رضوی مشرف می‌شوند، ولی آغاز حضور پرشور این کاروان‌ها به ده سال قبل برمی‌گردد.

قائم مقام مجتمع میقات الرضا(ع) به رایگان بودن خدمات ارائه شده در مجموعه میقات الرضا(ع) اشاره می‌کند و می‌گوید: ساخت مجموعه میقات الرضا(ع) به‌طور کامل با کمک‌های مردمی و خیرین و بدون کمک نهادهای دولتی انجام و تاکنون نزدیک به دو میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان به‌منظور ساخت مجتمع هزینه شده است.وی با اشاره به این‌که در دهه آخر صفر ۱۱۰ کاروان پیاده به مجتمع میقات الرضا(ع) مراجعه می‌کنند، یادآور می‌شود که خدمات‌دهی این مجتمع، فقط به دهه آخر صفر محدود نمی‌شود، بلکه در طول سال و به مناسبت‌های مختلف پذیرای دسته‌ها و کاروان‌های پیاده از نقاط مختلف کشور و حتی خارج از کشور است.

ابوی، خدمت‌رسانی مجتمع میقات الرضا(ع) را شبانه‌روزی اعلام کرده و می‌گوید: این مجتمع با توجه به امدادرسانی که در شرایط بحران آب و هوایی مانند برف و یخ‌زدگی جاده انجام می‌دهد، در واقع کمکی به ادارات مربوط و نهادهای دولتی نیز هست.

وی با اشاره به پخت و عرضه روزانه 6000 غذای گرم و 8000 قرص نان در آشپزخانه میقات الرضا (ع) و توزیع آن در میان زائران پیاده خاطرنشان می‌کند: با توجه به نیاز مبرم زائران به سرویس‌های بهداشتی، بویژه سرویس‌های بهداشتی بین جاده‌ای تلاش شده است که هر پنج کیلومتر چند سرویس برای رفاه حال زائر ایجاد شود و در خود مجموعه نیز بیش از ۵۰ سرویس بهداشتی و حمام برای رفاه حال زائران وجود دارد. این در حالی است که در ابتدای قوت گرفتن این رسم در سال 81، افرادی به‌صورت فردی در ایستگاه‌های صلواتی به زائران خدمت می‌کردند، ولی نیازهای زائر فراتر از یک ایستگاه صلواتی بود، زیرا وقتی زائر به آن ایستگاه‌ها می‌رسید فقط پذیرایی می‌شد، ولی کسی به نیازهای بهداشتی و درمانی او توجهی نمی‌کرد. پای خیلی از زائران پیاده آسیب می‌دید و این افراد نیاز به درمان و پانسمان داشتند و ما به این فکر افتادیم که گروهی باید دور هم جمع شوند و برای ارتقای امکانات ایستگاه‌ها کمر همت ببندد.

بین‌المللی شدن طرح زائران پیاده

آمارها حکایت از روند افزایشی و صعودی نمودار تعداد زائران پیاده از سال 1380 تاکنون دارد. 23 هزار و 198 نفر در سال 1382 با پای پیاده به سمت مشهد حرکت کرده‌اند. این رقم سال بعد به 37 هزار نفر رسید. بیشترین سیر صعودی نیز بین سال‌های 1386 تا 1387 اتفاق افتاده که جمعیت از 48 هزار به 85 هزار نفر رسیده است. سال گذشته نیز در حالی بالغ بر 150 هزار نفر پیاده به سوی مشهد راهی شدند که امسال پیش‌بینی می‌شود این جمعیت به بیش از 200 هزار نفر برسد و به گفته مسئولان مربوط هرچه به گرمای هوا افزوده شود، بر این جمعیت افزوده خواهد شد.

مجید مذهبی، دبیر جمعیت خدمتگذار زائران پیاده حضرت امام رضا(ع) در این زمینه تاکید می‌کند که ما اکنون برای جمعیتی میلیونی برنامه‌ریزی می‌کنیم و امیدواریم در آینده این طرح بین‌المللی بشود، زیرا هم‌اکنون نیز زائرانی داریم که از عراق همراه کاروان‌های پیاده به مشهد می‌آیند. ضمن این‌که از هندوستان و پاکستان هم افرادی برای تشرف پیاده اعلام آمادگی کرده‌اند.

مدیرکل حج و زیارت خوزستان نیز در این زمینه از ورود زوار عراقی از دو پایانه مرزی استان برای شرکت در مراسم شهادت حضرت امام رضا(ع) در ایران خبر می‌دهد و در گفت‌وگو با ایسنا می‌افزاید: زوار عراقی به‌منظور شرکت در مراسم شهادت امام رضا(ع) و ایام 28 صفر در مشهد مقدس، هم‌اکنون و همزمان با بازگشت زوار ایرانی از عتبات عالیات، در حال ورود به کشور از مرزهای شلمچه و چزابه هستند.به گفته ناصر حویزاوی تمام تمهیدات لازم برای ورود زوار عراقی برای شرکت در مراسم سوگواری 28 و 29 صفر در مرزهای چزابه و شلمچه اندیشیده شده است.در همین حال سرپرست معاونت فرهنگی اداره کل اوقاف و امور خیریه خراسان شمالی نیز از سفر بیش از ده هزار زائر پیاده از این استان به خراسان رضوی خبر داده و می‌گوید: آغاز حرکت این جمعیت در قالب 70 کاروان، همزمان با اربعین حسینی بوده است.

به گفته حجت‌الاسلام علی‌اکبر صفری سال قبل در ایام عزاداری پایان ماه صفر بیش از 8000 زائر پیاده از استان خراسان شمالی در قالب طرح قدم‌های آسمانی تا امام مهربان عازم حرم رضوی شده بودند.

آیین تشرف زائران پیاده به حرم مطهر امام رضا(ع) سال 91 در هفتمین اجلاس شورای سیاستگذاری ثبت آثار کشور، در فهرست میراث معنوی «ثبت ملی» شد که همین مساله اهمیت برنامه‌ریزی فرهنگی برای اجرای باشکوه‌تر آن را بیشتر می‌کند.