کاهش سکه‌های جایزه جلال

داستان از همایون امیرزاده مشاور علمی فرهنگی و مدیریتی معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی آغاز شد و برای نخستین بار او از کاهش 320 سکه‌ای (هر بخش80سکه) خبر داد، به گفته او از یک‌سال گذشته با تشکیل کارگروه بازنگری جوایز ادبی با حضور افراد صاحب‌نظر، طرح همسان‌سازی جوایز ادبی و تعیین مجریان برگزاری این جوایز در دستور کار قرار گرفت که بر اساس مصوبات این کارگروه، برگزاری جوایز ادبی پروین اعتصامی و جلال آل‌احمد به بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان و جوایز مرتبط با حوزه کتاب به موسسه خانه کتاب واگذار شد.

علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هم در واکنش به این بازنگری به فارس چنین توضیح داد: می‌خواستیم در این دوره به برگزیدگان جایزه بدهیم و رقم 110 سکه رقم بالایی بود و اگر می‌خواستیم به وجه مطلوبی حق این جایزه را ادا کنیم، نمی‌توانستیم و برای این‌که تعداد بیشتری بتوانند این جایزه را دریافت کنند باید این تعداد را کاهش می‌دادیم و تصمیم گرفتیم 30 سکه بدهیم.

او ضمن اظهار بی‌اطلاعی از نیازمند بودن تغییرات جایزه جلال به مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: مگر تغییرات در این جایزه نیاز به مصوبه شورا دارد که بعد از تائید خبرنگار فارس، گفت: موافقت شورا را می‌گیریم.

محسن پرویز، داستان‌نویس، معاون فرهنگی پیشین وزارت ارشاد هم روز گذشته به این موضوع واکنش نشان داد و به مهر گفت: تغییر در میزان جایزه ادبی جلال برخلاف اساسنامه و بدون تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی از نظر قانون دارای ایراد است.

به گفته او، برای هر نوع تغییر در اساسنامه این جایزه باید موضوع مورد نظر از سوی کمیته‌ها و کارگروه‌های تخصصی شورا یا دبیرخانه جایزه مطرح و پس از بررسی کارشناسی و احصای نظرات در نهایت در صحن علنی شورا مطرح و مصوب شود.

پرویز ادامه داد: جایزه ادبی جلال آل‌احمد مصوبه شورای هنری شورای عالی انقلاب فرهنگی بود. در این شورا برای نخستین بار این جایزه و ایجاد آن مطرح شد و اسا‌سنامه آن نیز در دست تالیف قرار گرفت که البته روند کندی داشت. در زمان حضور من در معاونت فرهنگی وزارت ارشاد، اساسنامه و پیش‌نویس آن در وزارتخانه به سرپرستی وزیر وقت و با حضور چند نفر از اعضای شورا و بنده به عنوان معاون فرهنگی نوشته و برای تصویب به صحن علنی شورا برده شد. بنابراین اگر دوباره قرار بر تغییری در این اساسنامه باشد مرجع رسیدگی و تصویب آن خود شوراست.

معاون فرهنگی وزیر ارشاد در دولت نهم افزود: من از دوستان گلایه‌دارم که می‌گویند امور را به بخش خصوصی واگذار کرده‌ایم. این‌که مسئولیت را از یک زیرمجموعه خودمان به زیرمجموعه دیگری بدهیم، نمی‌شود گفت خصوصی‌سازی. اگر قرار بر خصوصی‌سازی بود باید کار به موسساتی واگذار می‌شد که واقعا رجحانی بر مجری فعلی داشته باشند، اما روند جابه‌جایی‌های فعلی فقط به لطمه خوردن بر تجارب سابق منتهی می‌‌شود.

محسن پرویز عنوان کرد: هدف اصلی شورای هنر شورای عالی انقلاب فرهنگی از ایجاد این جایزه ادبی این بود که تحرکی در حوزه ادبیات داستانی، تاریخ‌نگاری و مستندنگاری ایجاد شده و برای همین منظور نیز مبلغ نقدی جایزه را بسیار بالا در نظر گرفتند. شاید برخی بگویند که بررسی‌هایی کرده‌اند و متوجه شده‌اند این مبلغ بالا باعث ایجاد تحرکی نمی‌شود. این نظر می‌تواند مطرح شود، اما باید در کنار دیگر نظرات در شورا مطرح و بررسی شود و به تصویب برسد. این ضوابط اگر رعایت نشود در نهایت برای مجریان مشکلاتی از منظر قانونی شکل خواهد گرفت.

معرفی داوران و نارضایتی هیات علمی

در همین حال روز گذشته دومین نشست خبری هفتمین دوره جایزه ادبیات جلال آل‌احمد در سالن اجتماعات بنیاد شعر و ادبیات داستانی برگزار شد و در این نشست مهدی قزلی، سخنگو و دبیر اجرایی جایزه و مدیرعامل بنیاد شعر و ادبیات داستانی اعضای هیات داوری را در بخش‌های مختلف به این شرح اعلام کرد: بخش داستان کوتاه: جواد جزینی، مجید قیصری و ابوتراب خسروی؛ بخش نقد ادبی: محمدرضا سنگری، حسین بیات و محسن سلیمانی؛ بخش رمان: بلقیس سلیمانی، قاسمعلی فراست و حمیدرضا شاه‌آبادی؛ بخش مستندنگاری: حبیبه جعفریان، نصرت‌الله محمودزاده و جواد محقق.

قزلی همچنین در نشست روز گذشته درباره اعلام خبر کاهش جوایز گفت من نه به‌عنوان سخنگوی هیات علمی، بلکه به عنوان دبیر اجرای جایزه حامل پیام هیات علمی هستم. آنها از من خواستند نارضایتی خود را از این خبر اعلام کنم، البته بین هیأت علمی برخی موافق و برخی مخالف هستند.

او افزود: هیات علمی خرسند نیست تا این دوره با 30 سکه کاهش پیش رود و برترین‌هایش مشخص شوند.

این مقام مسئول درباره کاهش میزان جوایز بدون مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی اعلام کرد: قرار است جلسه مشترکی روز پنجشنبه با حضور هیات علمی جایزه و سیدعباس صالحی، معاون فرهنگی وزیر ارشاد برگزار شده و تصمیم‌گیری صورت گیرد. در مورد آنچه آقای امیرزاده گفتند توضیحاتی نمی‌توانم بدهم، اما باید بگویم جایزه جلال هیات امنا، علمی و داوران دارد. خواهش می‌کنم شیوه‌نامه اجرایی را مطالعه کنید و ببینید. از سوی دیگر آقای وزیر ارشاد رئیس هیات امنای جایزه هم هستند و از شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزاری جایزه را به وزارت ارشاد سپرده است بنابراین هم معاونت و هم ارشاد از شأنیت جدی در اجرا برخوردارند. این‌که کارگروه می‌تواند بدون مصوبه کار را انجام دهد یا نه درباره‌اش اظهارنظری نمی‌کنم، زیرا باید بررسی شود.

قزلی با آرزوی برگزاری اختتامیه خوب در روز سوم آذر، بیان کرد: تقریبا این جایزه مراحل پایانی را طی می‌کند و ابعاد مختلف آن روشن شده و تقریبا برگزیدگان محرز شده‌اند، هرچند که نهایی شدن را به هیات علمی سپرده‌ایم و برترین‌ها در مراسم اختتامیه معرفی می‌شوند.