برای من که در آن زمان به خاطر محدودیتهای سنی، بتازگی با مباحث و جریانات سیاسی آشنا میشدم، نام مهدویکنی تا حدی در مقایسه با سایر رجال سیاسی که در پستهای کلیدی بودند، کمتر شناخته شده بود. بعدها دریافتم که حضور مهدویکنی در سمتهای کلیدی عمدتا به این شکل مستعجل و موقت بوده است، و وی به معنای واقعی کلمه یکی از ذخایر نظام جمهوری اسلامی بوده است که در بزنگاههای حساس برای نظام مفید واقع شده است.
آیتالله مهدویکنی از جمله اعضای شورای انقلاب بود. این عضویت وقتی اهمیت خود را بیشتر آشکار میکند که با دیگر اعضای این شورا آشنا باشیم؛ یعنی شخصیتهایی چون حضرات آیات شهید مطهری، شهید بهشتی، شهید باهنر، خامنهای، هاشمیرفسنجانی و موسوی اردبیلی. همه این نامها از معتمدین درجه اول حضرت امام در بحبوحه پیروزی انقلاب اسلامی بودند و حضور آیتالله مهدویکنی در کنار آنها گویای نزدیکی و مورد وثوق بودن وی نزد رهبر کبیر انقلاب است.
هم این مسئولیت که از جانب امام به مهدویکنی سپرده شد و هم مسئولیتی که در ابتدای نوشتار بدان اشاره شد، نشاندهنده این است که آیتالله مهدویکنی مورد وثوق رهبران جمهوری اسلامی بوده است. مسئولیتهای حساس دیگری که از جانب امام و رهبر معظم انقلاب به وی سپرده شد نیز گواه همین مطلبند؛ عضویت به عنوان فقیه در شورای نگهبان، نمایندگی حضرت امام خمینی(ره) در هیات حل اختلاف مسئولان نظام و چندین ماموریت مشابه در حوادث مهم دوران انقلاب، عضویت در ستاد انقلاب فرهنگی به حکم حضرت امام، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و...
از دیگر بزنگاههایی که آیتالله مهدویکنی حضوری تاثیرگذار داشت، مقطعی است که پس از شهادت رئیسجمهور رجایی و نخستوزیر باهنر، مسئولیت موقت نخستوزیری را پذیرفت. شهادت رجایی در ماههای ابتدایی به عهده گرفتن سمت ریاست جمهوری بوقوع پیوست و هنوز چند ماهی از عمر دولت باهنر نمیگذشت که رئیس دولت به شهادت رسید. وقتی این وقایع را در کنار جوانی نهال جمهوری اسلامی و بحرانهایی چون تهدید همسایه متجاوز و مساله بنی صدر قرار میدهیم، در مییابیم که مسئولیت مهدویکنی در مقام نخست وزیر موقت، برغم کوتاهی زمان، بسیار حساس بوده است و برگزاری انتخابات موفق ریاست جمهوری (که به پیروزی آیتالله خامنهای انجامید) از افتخارات همین دولت است.
چنانکه بیان شد آیتالله مهدوی مورد اطمینان امام و رهبر معظم انقلاب بوده است، اما وی همچنین مورد وثوق و محل اجماع گروهها و احزاب سیاسی مختلف و نیز شخصیتهای متفاوت نظام بوده است. جالب اینکه هم اصولگرایان و هم اصلاحطلبان از وی به نیکی یاد میکنند و ریاست آیتالله مهدوی در یکی از حساسترین برهههای تاریخ نظام جمهوری اسلامی بر مجلس خبرگان، علاوه بر اینکه از سوی رهبر معظم انقلاب مورد تحسین قرار گرفت، از سوی طیفها و سلیقهها و اشخاص مختلف نظام نیز مورد استقبال واقع شد.
همه این موارد نشاندهنده این است که آیتالله مهدویکنی هم جزو رجال درجه اول و چهرهای شاخص در نظام جمهوری اسلامی است و هم به لحاظ اینکه مورد وثوق سلیقههای مختلف درون نظام بوده است، دارای وجههای متفاوت و متمایز در میان شخصیتهای نظام بود.
حسین برید / جامجم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد