کیش داعش به سوی کوبانی

شهر کوبانی چند هفته ای است که در معرض حملات گروه تروریستی داعش و محاصره با هدف اشغال آن قرار دارد. در این مدت مردم این شهر کردنشین در برابر حملات داعشی ها مقاومت کرده اند.

امروز اخبار ضد و نقیضی درباره کوبانی منتشر شد. برخی از این اخبار حکایت از شکست داعش در نفوذ به این شهر و برخی دیگر حاکی از تسلط داعش بر بخش شرقی شهر و اهتزاز پرچم سیاه تروریست ها در آن بود.

نگاهی به مختصات کوبانی

کوبانی یا به گفته اعراب، عین العرب، در 160 کیلومتری استان حلب در شمال غرب سوریه و در مرزهای سوریه با ترکیه قرار دارد.

در گذشته، کوبانی از دو روستای مجاور با نام های عربان و مرشد تشکیل می شد که به مرور زمان مرکزیت یافت و در حومه خود 440 روستا را در برگرفت. 300 هزار تن از کردها در این شهر ساکنند.

ساکنان این شهر شامل مجموعه ای از قبایل (کیتکان، شیخان، شدادان، میران، بیشان، علیدینان، معفان زرواران، عاصیان، دیدان، دنان و قره کیجان اوخیان) بودند که بعدها تحت نام «اتحادیه قبایل برازی» متحد شدند.

عین العرب که به کردی، کوبانی نامیده می شود اقتصادی مبتنی بر کشاورزی دارد و از حاصلخیزترین مناطق سوریه به شمار می آید. گندم، جو، حبوبات، زیتون و گونه ای از پسته موسوم به پسته حلبی از مهمترین محصولات زراعی این منطقه است.

اشغال این منطقه به دست گروه تروریستی داعش با توجه به خصوصیات ذکر شده می تواند عواید بالایی برای آن داشته باشد. همچنین با توجه به گستره این شهر و حومه آن در مرز ترکیه، کوبانی منطقه ای وسیع از مرز مشترک آن کشور با سوریه را تشکیل می دهد و پس از اشغال، می تواند تاثیر قابل توجهی در پشتیبانی و همچنین ترابری نیروهای داعش از ترکیه به سوریه داشته باشد.

با در نظر گرفتن ویژگی های این منطقه می توان دریافت که چرا داعش تا این حد به اشغال کوبانی علاقه مند است.

چرا ترکیه درباره کوبانی تغافل می کند؟

همچنین برخی گزارش ها حاکی از آن است که کردهای این منطقه در اوایل سال جاری میلادی (2014) نوعی خودمختاری را در کوبانی و مناطق اطراف آن اعلام کردند و در عین حال، با نیروهای تروریستی جنگ های پراکنده ای داشتند، اما اکنون ده ها روستای کوبانی در اشغال داعش است و گفته می شود که این اعلام خودمختاری یکی از دلایلی است که ترکیه را به همکاری با داعش ترغیب کرده است.

یک تحلیلگر آمریکایی در گفتگو با شبکه سی ان ان، این موضوع را تایید می کند و می گوید: حمله داعش به کوبانی با هدف تسهیل رفت و آمد بیگانگان داعشی از طریق مرزهای ترکیه صورت می گیرد و نقش ترکیه نیز در این میان تنها به واکنش های محدود و کم اثر خلاصه می شود.

آنکارا همچنان از داعش حمایت می کند

جیمز ریس سرهنگ بازنشته ارتش آمریکا و تحلیل گر راهبردی در امور بین الملل در مصاحبه با سی ان ان می گوید: موقعیت این شهر بسیار مهم است؛ زیرا در مرز ترکیه با سوریه ترکیه واقع شده و این به تروریست ها امکان می دهد تعداد بیشتری از اعضای خود را (که از کشورهای بیگانه به ترکیه وارد می شوند)، وارد خاک سوریه کنند.

وی درباره نقش ترکیه می گوید: وقتی عناصر داعش اقدام به تیراندازی و گشودن آتش به سوی مرزهای ترکیه می کنند، نیروهای آن کشور تنها به واکنش هایی محدود کفایت می کنند.

این گزارش ها نشان می دهد که ترکیه جدیتی در برخورد با داعشی ها ندارد. این در حالی است که ترکیه مدعی شده است که نمی تواند خارج از ائتلاف ضد داعشی باقی بماند.

رفتار ترکیه نشان می دهد که حاضر است برای در امان ماندن از تهدیدهای گروه تروریستی داعش، مناطق کردنشین سوریه را وجه المصالحه قرار دهد و با این اقدام علاوه بر دفع خطر داعش، کردها را نیز تحت نظر بگیرد.

کردها وجه المصالحه ترکیه با داعش

شاید به همین دلایل بود که برخی گزارش های رسانه های منطقه در جریان آزادسازی 48 ترکیه ای دربند داعش، از توافقی سخن می گفتند که بر اساس آن، ترکیه به داعش در قبال آزادی شهروندانش امکان دسترسی به مناطق کردنشین سوریه را می داد. به نظر می رسد ترکیه با کیش داعش به سمت مناطق کردنشین سوریه قصد دارد هدف اعلامی خود یعنی براندازی اسد را با استقرار داعش در این مناطق ادامه دهد.

در واقع، کردهای سوریه در این بازی، وجه المصالحه دولت ترکیه با تروریست های داعش هستند.

به همین دلیل هم بود که عبدالله اوجالان رهبر زندانی کردهای ترکیه مقام های آن کشور را تهدید کرد که در صورت سقوط کوبانی به دست داعش، دیگر از مصالحه و آشتی بین کردهای ترکیه با دولت اردوغان خبری نخواهد بود.

این اظهار اوجالان که با بازتاب وسیعی در رسانه های ترکیه و کردزبان روبرو شد نشان می دهد که دولت ترکیه در توطئه اشغال کوبانی از سوی داعشی ها دست دارد.

ذکر این نکته نیز ضروری است که کردهای سوریه در طول سال های گذشته در کنار ارتش آن کشور علیه گروه های برانداز ضد اسد که از حمایت خارجی برخوردارند، جنگیدند. از این رو، حمایت ترکیه از داعشی ها به ضرر کردهای سوریه دور از انتظار نیست.

یک افشاگری دیگر از سوی کردها حاکی از دخالت آشکار ترکیه در تحولات منطقه کردنشین سوریه است.

صالح مسلم رییس حزب دموکرات کردی در مصاحبه با خبرگزاری کردی «هاوار» می گوید: آنچه در کوبانی رخ می دهد، یک توطئه است.

مسلم می افزاید: مقام های ترکیه حمایت خود از کوبانی را مشروط کرده و گفته اند که تنها در صورتی به کمک کوبانی خواهند آمد که کردهای سوریه از خودمختاری دست بردارند و رابطه خود را نیز با دمشق (نظام بشار اسد) قطع کنند.

کوبانی، یک بار دیگر می رود تا به رسوایی جدید ترکیه تبدیل شود. در چنین حالتی حتی اعتراف جو بایدن معاون رییس جمهور آمریکا مبنی بر حمایت ترکیه از داعش، چیزی از مسئولیت آمریکا در این باره کم نخواهد کرد و عذرخواهی بایدن از اردوغان هم چیزی از مسئولیت دولت ترکیه در قبال جنایت های داعش نخواهد کاست. تاریخ، آمریکا و ترکیه را درباره حمایت و یا تغافل از خونریزی های داعش نخواهد بخشید.

جام جم آنلاین- جواد ارشادی