مستندی درباره کشتن

این مستند دیدنی که بتازگی از شبکه افق به آنتن پخش سپرده شد، ویژگی‌های خاص خودش را داشت. این‌که مستند‌ساز به ترفندی با گروه داعش همراه شود و مکنونات آنها را به تصویر بکشد، همان کاری است که باید یک اثر مستند واقعی که معمولا همراه با جزئیات و ظرایف آن است، انجام دهد. از این نظر سازندگان مستند دیدار با داعش موفق شده‌اند کار سترگی انجام دهند.

ترس مواجهه مردم عادی با گروه داعش و این‌که حتی رئیسان قبایل عرب هم نمی‌توانند براحتی حرف‌ها و سوال‌هایشان را با جوان فرمانده داعشی در میان بگذارند و چنان با ترس در برابر او می‌نشینند که معلوم است فقط برای تائید نظرات وی به آنجا رفته‌اند، بخشی از واقعیات این مستند است. از این نظر مستند دیدار با داعش بسیار موفق عمل کرده است. باوجود همه خطراتی که سازندگان را تهدید می‌کرده سازندگان بخوبی به ظرایف اصولی ساخت کار مستند اشراف داشته‌اند و به همین دلیل کار از چنان استانداردی برخوردار است که می‌توان بار‌ها به تماشایش نشست. در فیلم صحنه‌ای وجود دارد که یک جوان معرکه‌گیر داعشی درباره لزوم پیوستن به داعش و این‌که این گروه چه کارهای فوق‌العاده‌ای انجام داده برای بخشی از مردم شهر رقه سخنرانی می‌کند و برای شاهد سخنانش نیز کودکی از همان شهر را با خود همراه می‌کند تا درباره نقش سازنده داعش در شهر و برقراری عدالت صحبت کند. این مستند تلاش می‌کند تا به اندازه مقدورات به دلایل شکل‌گیری گروه داعش و نحوه عضو‌گیری و البته جنایاتی که زیر لوای دستورات دینی انجام می‌دهند، بپردازد. این‌که فیلمسازی به خود جرأت می‌دهد تا به یک گروه تروریستی که هیچ حرکت قابل پیش‌بینی ندارد تا این حد نزدیک شود که اعضای مختلف آن روبه‌روی دوربین ظاهر شده و از علت پیوستن به این گروه و انجام اعمال تروریستی‌شان بگویند، حقیقتا جای شگفتی دارد که فیلمساز برای درج حقیقت تا آنجا به خود سوژه نزدیک می‌شود که هر آن احتمال وقوع حادثه‌ای غیرقابل پیش‌بینی می‌رود. مثلا باوجود آن‌که گروه داعش به فیلمساز قول می‌دهد، او را با خود به عملیاتی که در پیش است ببرد، اما در آخرین لحظات از حضور او و تصویربرداری از عملیات آنها جلوگیری به عمل می‌آید، اما در عوض صبح روز بعد با یک صحنه کاملا شگفت‌انگیز و غیرمنتظره، فیلمساز را غافلگیر می‌کنند و آن صحنه اعدام افسری است که از عملیات شب قبل به اسیری گرفته شده است. صحنه سر بریدن افسری پیر که بعد از خواندن حکم توسط جوان داعشی اجرا می‌شود و البته ما آن صحنه را نمی‌بینیم.

طبیعی است که کسی مسلمان باشد و از دیدن چنین مستندی لذت نبرد، اما قطعا در این اثر شاهد اتفاقاتی خواهد بود که برایش جذاب است، به هر حال کار تصویری درباره پا گرفتن گروهی که می‌کوشند به روش خود اسلام را در بین مردم تبیین کنند، اما عملا ترس و وحشت و خونریزی را در بین مسلمانان منطقه گسترش می‌دهند، به همان اندازه که می‌تواند جذاب وسوسه‌انگیز باشد، به همان اندازه هم می‌تواند مخاطب عام را دغدغه‌مند نماید و او را به جریاناتی که در اطرافش به وقوع می‌پیوندد حساس کند. به نظر می‌رسد، بیش از اینها باید بر روی موضوع داغی چون داعش که برای مخاطب هم جذاب است کارکرد چراکه اصولا چنین اتفاقی ظرفیت پرداختن از جوانب مختلف را دارد. (مهدی غلامحیدری/ ضمیمه قاب کوچک)