انفجار نیروی نهفته گرافیکی رایانه

در واقع کارت‌های گرافیک در اسمبل رایانه‌های جدید و ارتقای سیستم‌های رایانه قدیمی مخصوص بازی و ایستگاه کاری یا ورک استیشن مخصوص کارهای گرافیکی حرفه‌ای، نقش بسیار پراهمیت‌تری از پردازنده‌ها ایفا می‌کنند. علاوه بر این، در ارتقای رایانه‌ها از طریق دستکاری تنظیمات سخت‌افزاری یا به عبارتی اورکلاک کردن سیستم، ارتقای کارت‌های گرافیک بسیار آسان‌تر و امن‌تر از اورکلاک کردن پردازنده‌هاست. برای این کار فقط کافی است برنامه همراه گرداننده‌های نرم‌افزاری کارت‌های گرافیک را نصب کرده و هنگام اورکلاک کردن سیستم به‌کار ببرید. برای مثال با استفاده از نرم‌افزار افتربرنر ام.اس.آی یا با دانلود و نصب تیون آپ یوتیلیتیز 2013 برای ویندوز، بدون دست بردن در بایوس مادربورد که کار پرمخاطره‌ای است به آسانی می‌توانید تنظیمات سرعت سیکل ساعت هسته (Core) یا سایه‌زنی (shader)، سرعت حافظه را دستکاری کرده یا حتی در تنظیمات ولتاژ نیز دست ببرید.

علاوه بر آن اگر با هدف دستیابی به نرخ‌های بالاتر قاب تصویر (frame rate) در اجرای بازی‌ها دست به عمل اورکلاک می‌زنید، با دستکاری تنظیمات گرافیک قادرید کارایی بسیار باثبات‌‌تر و قابل اعتمادتری را نسبت به دستکاری تنظیمات پردازنده یا حافظه RAM داشته باشید. در مقابل همه مزایایی که کارت‌های گرافیک در رایانه‌ها برای ما دارند، تنها کاری که می‌توانیم برای بهتر کار کردن آنها انجام دهیم، این است که قدرت سرمایش آنها را بهبود بخشیم. این کار به آسانی و از طریق ارتقای یک واحد خنک‌کننده اضافی ارزان برای کارت‌های گرافیک ممکن است. به این طریق شما از بالا رفتن حرارت کارت گرافیک جلوگیری می‌کنید که این کار در سهولت انجام اورکلاک به شما کمک زیادی می‌کند. در اینجا می‌خواهیم با تعویض و ارتقای فن خنک‌کننده استاندارد یک کارت گرافیک ای.ام.دی رادئون اچ.دی 6970 (6970 AMD Radeon HD) با یک واحد خنک‌کننده اضافی با فن‌های خنک‌کننده قوی‌تر شیوه این کار را به شما آموزش دهیم.

برای انجام این مراحل سه فن 92 میلی‌متری را انتخاب کردیم که قادر است براحتی از پنج عدد لوله هدایت حرارت و 92 پره (باله) منفعل هیت‌سینک یا همان رادیاتور منفعل حرارتی فلزی این واحد خنک‌کننده کارت گرافیک گرما را بگیرد. طراحی این فن طوری است که می‌تواند سرمایش لازم را برای نسل فعلی کارت‌های گرافیک ای.ام.دی و انویدیا فراهم کند. ابزارهایی که برای انجام این کار به آنها احتیاج دارید، یک پیچ گوشتی ساعتی و مقداری خمیر حرارتی است. البته اگر کارت گرافیک شما دارای ضمانت باشد، با باز کردنش گارانتی آن از بین می‌رود و شرکت ضمانت‌کننده در آینده از قبول و رفع ایراد آن خودداری خواهد کرد. به همین دلیل اگر کارت گرافیک شما گارانتی دارد، به هیچ عنوان دست به انجام این ارتقا نزنید. همچنین انجام اقدامات احتیاطی برای جلوگیری از ایجاد الکتریسیته ساکن در نزدیکی قطعات کارت گرافیک کاری ضروری است. کار ارتقا را روی موکت، فرش و در مجاورت اجسام پلاستیکی و لاستیکی انجام ندهید. برای این کار از یک میز فلزی (رسانای الکتریسیته) استفاده کنید و مراقب باشید دستتان با قطعات فلزی مدار و آی.سی‌ها و قطعات الکترونیکی کارت گرافیک برخورد نداشته باشد. اگر شما قبلا تجربه نصب فن خنک‌کننده پردازنده را داشته باشید، انجام این ارتقا برای شما خیلی راحت‌تر است. پس از انجام این ارتقا، کارت گرافیک شما بسیار خنک‌تر و سریع‌تر کار خواهد کرد.

مراحل ارتقا

1ـ کار را با برداشتن درپوش خنک‌کننده کارت گرافیک شروع می‌کنیم. ابتدا در چهار گوشه و کناره‌های کارت گرافیک پیچ‌های نگهدارنده درپوش را باز کرده، آن را برداشته، کنار بگذارید.

2ـ حالا نیاز است که سوکت کابل برق بورد الکترونیکی کارت را از سوکت مادگی بورد قطع کنید.

3ـ پیچ‌هایی را که باز کرده‌اید در یک قوطی یا کیسه نایلون کوچک جمع کنید، زیرا پس از اتمام ارتقا برای مونتاژ و جمع کردن مجدد کارت گرافیک به آنها نیاز دارید. حالا زمان آن رسیده است که هیت‌سینک خنک‌کننده تراشه واحد پردازشگر گرافیکی را باز کرده و بردارید. برای این کار مدار (بورد) کارت را پشت‌و‌رو کرده و با استفاده از پیچ گوشتی پیچ‌های نگهدارنده هیت‌سینک را باز کرده و بردارید.

4ـ پس از برداشتن هیت‌سینک، خمیر حرارتی باقیمانده در زیر آن را با استفاده از یک تکه‌پارچه یا پنبه پاک کنید. سپس خنک‌کننده را روی میز می‌گذاریم. حالا مقداری خمیر حرارتی تازه روی GPU می‌زنیم.

5ـ در این مرحله نیاز است که ماژول‌های چیپ‌های حافظه کارت گرافیک را تمیز کرده و مینی هیت‌سینک‌هایشان را رویشان نصب کنیم.

6 ـ شما باید پیشتر هنگام خرید واحد خنک‌کننده اضافی کارت گرافیک تمام سیم‌ها و پیچ‌های لازم برای نصب آن را از فروشنده خواسته و تحویل گرفته باشید. پس از قرار دادن بورد گرافیک روی واحد خنک‌کننده، جای پین‌های آن را با سوراخ‌های بورد منطبق کنید.

7ـ حالا به آرامی و با دقت بورد را در حالی که واحد خنک کننده روی آن قرار گرفته، برگردانید. سپس جای پیچ‌های خنک کننده را روی مدار یافته، پیچ‌ها را با دقت در محلشان بسته و محکم کنید. سپس سر سوکت کابل تامین برق فن‌های خنک‌کننده را به سوکت چهار پین GPU روی بورد متصل کنید. حالا دیگر کارت گرافیک ارتقا یافته شما آماده کار است. آن را در جای خودش روی شکاف پایانه اتصال (اسلات) PCI-e مادربورد سیستم خود نصب کرده، اتصالات برقی آن را متصل کنید و پس از آن کنترل کنید که همه فن‌های خنک کننده درست کار کنند.

8ـ در مرحله بعد برنامه مانیتورینگ GPU را باز کرده و حرارتش را در حالت بیکاری کنترل کنید. حالا شما پس از اجرای بازی‌ها باید تفاوت چشمگیری را در کاهش حرارت کارت گرافیک نسبت به گذشته مشاهده کنید. دیگر هیچ نگرانی از بابت افزایش حرارت کارت گرافیک ندارید و کاملا آماده انجام ارتقای سیستم از طریق اورکلاک کردن آن هستید.

جمع‌بندی و تجزیه و تحلیل فنی

کارت گرافیک رادئون HD 6970 پس از ارتقای واحد خنک‌کننده تا آنجا که نرم‌افزارها امکانش را می‌دهند از قابلیت اورکلاک شدن برخوردار است. در تمام مراحل اورکلاک این کارت گرافیک هیچ نشانی از هنگ کردن سیستم و فریز شدن تصویر صفحه نمایش یا بروز مرگ آبی سیستم (آبی شدن صفحه نمایش و هنگ سیستم) مشاهده نخواهد شد. سرعت سیکل ساعت و سرعت حافظه خود کارت گرافیک تا حد زیادی بهبود یافته و کل سیستم به مراتب پرسرعت‌‌تر، بی‌صداتر و خنک‌تر از گذشته کار می‌کند.

جواد ودودزاده