مائده 7 ساله هنوز به خانه بازنگشته است

مائده کبرایی دانش آموز کلاس اول دبستان حدود ساعت 10 و 30 دقیقه صبح چهارم خرداد از مقابل مدرسه ﺷﻬﯿﺪ ﺟﻌﻔﺮﯼﻧﯿﺎ در خیابان ﻣﻌﻠﻢ از مناطق پرجمعیت شهر و به فاصله حدود 300 متری با محل سکونت خود و خانواده اش، مفقود شد و با وجود تلاش های پلیس تاکنون هیچ اثری از او به دست نیامده است.

نخستین مساله مورد انتقاد از سوی خانواده کودک مفقود شده و شهروندان انزلی، تعطیل کردن مدرسه در ساعت 10 و نیم صبح و فرستادن کودکان خردسال به بیرون و فقدان نظارت بر این امر از سوی مسئولان مدرسه است.

بهزاد کبرایی پدر کودک مفقود شده در این باره گفت: از زمان گم شدن فرزندم زندگی برایمان جهنم شده است.

وی افزود: یکشنبه روز وقوع حادثه پسرم چند دقیقه دیرتر به مدرسه رسید ولی از خواهرش اثری پیدا نکرد.

پدر مائده گفت: آیا مدیر و ناظم نسبت به دانش آموزان خردسال مسئولیتی ندارند و باید آنان را به حال خودشان در خیابان رها کنند.

خانواده ها می گویند اگر سال تحصیلی در واقع برای دبستانی ها به اتمام رسیده و برنامه آموزشی مدون و منظم ندارند و نیمه تعطیل است، چرا به والدین دانش آموزان گفته شده که آنها را به مدرسه بفرستند و اگر قرار است کودک در مدرسه باشد چرا در این ساعت از روز آنها را تعطیل کرده و اجازه خروج از مدرسه می دهند.

رییس اداره آموزش و پرورش انزلی نیز در این باره گفت : امتحانات دبستان به پایان رسیده ولی از سوی سازمان اعلام شده که دانش آموزان تا 13 خرداد باید به مدرسه بیایند.

فریدون طیوری با ابراز تاسف از این واقعه افزود: قرار شده بود با هماهنگی اولیاء 10 و نیم صبح مدارس را برای برگزاری امتحانات مقاطع بالاتر تعطیل کنند.

وی گفت: به مدیران مدارس تاکید شد طبق برنامه عادی سالانه چه دانش اموز باشد چه نباشد تا ساعت مقرر یعنی 12:30 باید بمانند.

رییس اداره آموزش و پرورش انزلی افزود: آموزش و پرورش شهرستان نیز با مشکلات و کم و کاستی های بسیاری نظیر کمبود نیروی خدماتی مواجه است.

گرچه این رویداد بسیار تلخ بود اما همچون تلنگری خواب بی توجهی را از چشمان بسیاری ربود.

اکنون نه تنها خانواده ها بلکه متولیان آموزش و پرورش و حتی آموزشگاه ها و کانونها و سایر نهادهای ذیربط توجه بیشتری نسبت به حفظ امنیت کودکان و نوجوانان نشان می دهند.

تاثیری که امید است ماندگار و به صورت یک فرهنگ نهادینه شود تا شاهد شنیدن اخبار ناگواری از این دست نباشیم.

اما موضوع به اینجا خاتمه پیدا نکرد، عدم اطلاع رسانی به موقع مسئولان ذیربط در خصوص اقدامات برای یافتن مائده عرصه را برای جولان شایعات باز گذاشت.

شایعاتی که نه تنها بر روح و روان خانواده این کودک بلکه ساکنان این شهر کوچک و خویشاوندان آنها در سایر نقاط و فراتر از آن حتی کسانی که از راه دور شایعات را می شنیدند، هر دم زخم تازه ای می زد.

این شایعات هولناک از فعالیت باند قاچاق اعضا تا ربوده شدن چندین کودک و دختر جوان و یا پیدا شدن جسد در کنار و گوشه شهر و حمله خفاش شب، قتل های سریالی توسط وهابیون و غیره را شامل می شد.

گرچه متولیان دیرهنگام این شایعات را تکذیب کردند اما شایعه سازان و شایعه پراکن ها آگاهانه یا نااگاهانه می کوشیدند تا فضای شهر را ناامن و مسئولان را ناکارامد جلوه دهند.

20 روز پس از ناپدید شدن این کودک گرچه هیچ خبر و اطلاعات جدیدی از وی در دست نیست اما شایعات و اثرات آن همچنان در جامعه باقی است وتازیانه آن بر روح و روان مردم شهر فرود می آید.

نقش پلیس

فرمانده نیروی انتظامی شهرستان انزلی در خصوص این واقعه گفت: از روز مفقود شدن کودک عوامل امنیتی شهرستان موضوع را در دستور کار قرار دادند.

سرهنگ هرمز عشقی افزود: این گروه روی تمامی مولفه ها کار کرده و از افراد مظنون نیز بازجویی نمودند اما هیچیک از موارد در این خصوص صدق نمی کرد.

وی با تاکید بر ادامه پیگیری های پلیسی در خصوص این پرونده متذکر شد: به محض نتیجه گیری پرونده موضوع از طریق رسانه های رسمی به اطلاع مردم رسانده خواهد شد.

فرمانده نیروی انتظامی انزلی همچنین به خانواده ها توصیه کرد از تنها گذاشتن کودکانشان در کوچه، پارک و مناطق دور افتاده یا فرستادن کودکان خردسال به خارج از منزل برای خرید، بازی یا آموزش به ویژه در ساعت های خلوت روز خودداری کنند.

سرهنگ عشقی افزود: مدیران و متصدیان مدارس و آموزشگاهها نیز باید موارد ایمنی را دقیقا رعایت کنند و جلوی سوء استفاده خلافکاران از کودکان و نوجوانان را بگیرند.

وی تاکید کرد: رانندگان سرویس ها، نگهبان های مدارس، سرایدارهای ساختمان ها باید توسط پلیس تائید صلاحیت شوند.

فرمانده نیروی انتظامی انزلی نصب دوربین های مداربسته مقابل مراکز آموزشی توسط آموزش و پرورش و همچنین در نقاط مختلف شهر توسط شهرداری را در کاهش جرایم موثر خواند.

وی با بیان این که تلاش پلیس برقراری امنیت و آرامش شهروندان است، از مردم خواست با احساس مسئولیت بیشتر نسبت به جامعه در صورت مشاهده موارد تخلف و افراد ناباب بی تفاوت نباشند و مراتب را به پلیس 110 گزارش دهند.

فرمانده انتظامی شهرستان انزلی گفت: افراد حتی اگر نگران فاش شدن نامشان هستند، می توانند از باجه های تلفن همگانی و به صورت ناشناس اخبار تخلفات مشاهده شده را به پلیس 110 اطلاع دهند.

نقش رسانه ها

یک کارشناس مشاوره در این باره گفت : در جوامع فاقد نهادهای مدنی و تشکل های غیردولتی و سازمان های مستقل مردم نهاد با رویکرد تخصصی به پدیده های اجتماعی ،هنگام بروز بحران های اجتماعی دو گروه بر روند وقایع موثر ند.

امین «حق ره» یکی از این دو گروه را رسانه ها و پایگاه های رسمی قانونی ارتباط جمعی (خبرگزاری ها، نشریات و وب سایت های خبری و تحلیلی و دیگری را افکار عمومی و شبکه های اجتماعیِ غیر رسمی عنوان کرد .

وی افزود: رسانه های قانونی عموما بازتاب دهنده خواست های افکار عمومی برخاسته از بدنه جامعه و به واسطه ابزارهای ارتباطی سنتی یا لوازم ارتباطی اختصاصیِ دنیای مدرن بر می خیزند و می توانند نشان دهنده دغدغه ها و نگرانی های جمعی در زمانی خاص باشند.

حق ره گفت: مساله اینجاست که در بیشتر مواقع آن چه که از طریق رسانه های خبری و اطلاع رسانی از حوادث و رخدادهای اجتماعی نمایش داده می شود شاید با وجود تمایل قلبی مدیران شان به کنترل بحران، نه با رویکردی درمانگر و اصلاحی که به تبع ذات رسانه بر اساس میل به دیده و خوانده شدنِ بیشتر اخبار و هم افزایش مخاطبان است.

وی افزود: متاسفانه در غیاب و یا کم رمقی نهادها و سازمان های تخصصیِ فعال در حوزه های اجتماعی (ngo) که وظایف ذاتی شان کنترل و نظارت بر رفتارها و نحوه اجرای وظایف و تعهدات نهاهای دولتی نسبت به مردم و همچنین پ‍‍ژوهش در باره چیستی و چرایی رویدادهای اجتماعی و ارائه راهکارها و آموزش عمومی و تخصصی پیشگیرانه است و در هنگامه رخدادِ وقایعی که افکار عمومی را آزار می دهند و تحت همین فشارِ احساسی عاطفی، رسانه های خبری تبلیغی به جهت اقناع جامعه هدف به مباحثی که تخصص شان نیست ورود کرده و با اضافه شدن بر فشار افکار عمومی به جای هدایت نهادهای قانونی- دولتی در مسیر کنترل بحران، امکان خطا در تصمیم گیری و یا حتی اخلال در روند منطقیِ برخورد با مسائل را سبب می شوند البته به دلیل ناباوری و بی اعتمادی موجود فی مابین نهادهای دولتی و آحاد جامعه که محصول ضعف شدید در شفافیت فعالیتها و کم رمقیِ ارتباطی دوسویه، محترمانه و عزتمندانه است باور عامه بر این است اگر همین فشار روانی- عاطفیِ تحمیلی از سوی بدنه ی جامعه نباشد توجه کافی از جانب دستگاه های ذی ربطِ دولتی به مسائل و دغدغه های عمومی صورت نخواهد گرفت.

توصیه جامعه شناسان

و اما توصیه جامعه شناسان در زمان بروز حوادث ناگواری با ابعاد خبری گسترده همچون ناپدید شدن دختربچه دبستانی در شهر انزلی، (جدای از وجوبِ تحقیق و تجسس مجدانه در امر چیستی رخداد این واقعه و اقدامات عملیِ عاجل امّا هوشمندانه و تخصصی جهت رفع نگرانی عمومی) در ابتدای امر مدیریت اخبار مربوط به خود حادثه و حواشی مرتبط به آن توسط دستگاه های کنشگرِ قضایی- امنیتی- انتظامی است.

اطلاع رسانی صحیح و به موقع می تواند کمک شایانی به ثبات احساسات و آرامش روانی جامعه بنماید.

توصیه کاربردی دیگر در شرایطی این چنین، خودداری جمعیِ از تبلیغ و اشاعه اخبار و اطلاعات فاقد پایه و اساس مستند است.

به عبارتی تکثیر اخبار و اطلاعات بدون پایه و اساس درست که بار احساسیِ بالایی نیز دارند علاوه بر تشدید فشار روانی بر تیم های عمل کننده در امر مدیریت حادثه، به یقین تنها فقط اسباب رنجش و دردمندی افزونتر حادثه دیدگان را فراهم می نماید.

تشکل های مردمی رسمی و غیر رسمیِ فعال نیز در موقع بروز چنین حوادثی ،فراتر از حادثه مذکور باهوشمندی به پیامدهای آن و آینده بیندیشند و با برنامه ریزی دقیق و اصولی و سازماندهیِ نیروها، خواست ها و نیازمندی های جامعه را در جهت پیشگیری از رخ دادن مکرر وقایع مشابه و هم رفع کمبودها و نواقص موجود در روند پیگیری وقایع احتمالی مشابه از مراجع قانونی مطالبه کنند.

آموزش مهارت های زندگی

مریم ساحلی روزنامه نگار فعال در شهرستان در این خصوص گفت: آموزش مهارتهای زندگی به کودکان و نوجوانان یکی از وظایف مهم نظام آموزش و پرورش است.

وی افزود: ارائه این آموزش ها به صورت جذاب و موثر و جدی موجب رشد و اعتلای توانایی هایی می شود که علاوه بر زمینه سازگاری و رفتارهای مثبت و ایجاد ارتباط سالم و صحیح از بسیاری خطرات احتمالی متوجه آنان پیشگیری می کند.

ساحلی گفت: با توجه به اهمیت یادگیری مهارت های زندگی برای مواجهه با مسائل و مشکلات روزمره و موقعیتهای مختلف و تاثیر آن بر بهبود زندگی فردی، اجتماعی و پیشگیری از بسیاری خطرات و ناهنجاری ها ، مسائل و آموزشها باید در کتاب درسی و به طور جدی از همان سالهای ابتدایی متناسب با درک و فهم دانش آموز به وی آموزش داده شود.

این بانوی روزنامه نگار افزود: فعالان رسانه و خبرنگاران در صورتیکه به اطلاعات موثق و مستدل دسترسی راحت و سریع داشته باشند می توانند از شیوع اخبار نادرست جلوگیری کنند.

آموزش نکات ایمنی

قطعا همراهی یک پلیس با هر کودک در هیچ جامعه ای مقدور نیست بنابر این باید به کودک نکات ایمنی را آموزش دهیم.

اگر کودکتان، راه مدرسه را پیاده طی می کند، مسیر امن و وسایل نقلیه مطمئن را به او نشان دهید و تأکید کنید فقط از همان مسیر یا وسیله نقلیه استفاده کند.

به کودک آموزش دهید که اگر در مکانی گم شد ، در وهله نخست دنبال پلیس یا انتظامات محل بگردد و یا در صورت امکان با شماره 110 تماس بگیرد.

اگر فرزندتان در سنی است که می تواند به تنهایی و بدون شما از منزل خارج شود از او بخواهید هنگام خروج، دقیقاً مشخص کند به همراه چه کسی خواهد بود، کجا می رود و کی بر می گردد و اگر تغییری در برنامه اش صورت گرفت شما را مطلع سازد..

اگر کودک باید اوقاتی را در خانه به تنهائی سپری کند قواعد ایمنی حضور در منزل را به او آموزش دهید. در منزل را قفل نگه دارد، در را به روی هیچ غریبه ای نگشاید و پشت تلفن به غریبه نگوید که در منزل تنهاست.(ایرنا)