مشتاق یادگیری هستم

یکی از برنامه‌هایی که مدتی است از این شبکه پخش می‌شود برنامه «دانه» است؛ برنامه‌ای علم‌محور که هر شب ساعت 20 پخش می‌شود. مجری برنامه دانه، علی درستکار است که پیشتر او را به عنوان مجری برنامه‌ مذهبی «این شب‌ها» دیده‌ایم. برای اطلاع از چند و چون برنامه «دانه» با درستکار به گفت‌وگو نشستیم.

نام برنامه‌ای که شما اجرای آن را به عهده دارید، دانه است؛ نامی که کمی عجیب به نظر می‌رسد، درباره انتخاب نام دانه برای این برنامه توضیح دهید؟

دانه از ریشه دانستن گرفته شده که این ریشه به عنوان پاره‌ای از دانایی یا قطعه‌ای از اطلاعات و دانش است. این برنامه طوری طراحی شده که مخاطب با تماشای آن با ذره‌ای از دنیای علم‌ آشنا و دانه‌ای در نهاد او کاشته می‌شود. این جریان مبنای نامگذاری برنامه است.

برنامه دانه علمی و گفت‌وگومحور است. این برنامه دقیقا چه هدفی را دنبال می‌کند؟

در سال‌های 80 و‌ 81 از شبکه چهار برنامه‌ پرتو پخش می‌شد که به مدت یک سال من اجرای آن را برعهده داشتم. در آن برنامه مطرح‌ترین و برجسته‌ترین دانشمندان علوم مختلف مهمان ما بودند و من با آنها گفت‌وگو می‌کردم که البته دلیل دعوت این افراد به شرایط خاص زمانی بستگی داشت، یعنی اگر مثلا در حوزه نانو ‌یا پزشکی اتفاقی در کشور می‌افتاد یا همایشی برگزار می‌شد ما مهمانی مرتبط با موضوع را به برنامه دعوت می‌کردیم.

بازخوردهایی که از برنامه «پرتو» می‌گرفتیم برای من خیلی جالب بود. مخاطبان تلویزیون از محتوای آن گفت‌وگوها اظهار خشنودی می‌کردند و نیز این‌که گروهی از مخاطبان از منظری خاص این گفت‌وگوها را می‌پسندیدند، چون در آن برنامه من احساسات خودم را پنهان نمی‌کردم و در طول برنامه غرور ملی خودم را به سبب داشتن چنین دانشمندانی بیان می‌کردم و این احساسات به ببینده‌ها هم منتقل می‌شد.

به دلایلی من از آن برنامه حذف شدم، ولی همیشه در آرزوی تکرار آن فضا در شبکه چهار بودم، زیرا همه چیز آن برنامه خوب بود، ضمن این‌که برنامه پرتو نقطه عطفی در زندگی من بود. در برنامه دانه نیز همان رویکرد و هدف را دنبال می‌کنیم و قصد داریم افرادی را که باعث مباهات ملت ما هستند به مردم معرفی کنیم.

افرادی که در برنامه دانه حضور می‌یابند، چگونه انتخاب می‌شوند؟

افردا بدون هیچ تعصب و به صرف این‌که یک فعال علمی صاحب‌نظر و نسبتا شناخته شده و برجسته هستند به برنامه دانه راه پیدا می‌کنند.

سعی ما این است که شاخص‌ترین‌ افراد را به برنامه دعوت کنیم. البته تمایل هم نداریم‌ افراد خیلی خاص و ردیف اول رشته‌های مختلف علم به این برنامه بیایند. زیرا معمولا افراد خاص همیشه میان شبکه‌ها در گردش هستند و از این برنامه به برنامه دیگر می‌روند تا آنجا که برخی از مردم فکر می‌کنند ما در یک حوزه علمی فقط یک نفر را داریم که مدارج استادی را گذرانده است. ما دوست داریم برنامه ما به جایی برسد که همه دانشمندان به آن راه یابند تا دایره افراد علم‌محور در برنامه‌های تلویزیونی گسترده‌تر شود.

آیا پرسش‌هایی که از مهمانان خود می‌کنید از قبل تعیین شده یا فی‌البداهه است؟

طبیعی است که خیلی از پرسش‌ها فی‌البداهه است. من به عنوان مجری وقتی مقابل یک دانشمند می‌نشینم به بحثی که میان ما رد و بدل می‌شود صرفا نگاهی نوآموزانه دارم. بسیاری از پرسش‌ها را مطرح می‌کنم چون دوست دارم درباره آنها دانشم افزایش پیدا کند. در واقع من نماینده گروه زیادی از مردم هستم که چنین نگاهی به برنامه دارند.

آقای درستکار، شما در چند سال اخیر بیشتر اجرای برنامه‌های دینی، فلسفی و ادبی را به‌عهده داشته‌اید ولی ناگهان به یک برنامه کاملا تخصصی علم‌محور رفتید. دلیل این چیست و شما به علومی که مطرح می‌شود آشنایی دارید؟

ورود در حوزه‌های علمی از سوی یک مجری چند دلیل می‌تواند داشته باشد، گاهی مجری در کسوت‌ آدمی که در حوزه علم سررشته دارد سکان برنامه را به دست می‌گیرد و گفت‌وگوهای برنامه بر اساس دیالوگ‌های دوطرفه تخصصی پیش می‌رود. گاهی هم مجری می‌پذیرد که علم اندکی نسبت به موضوعی خاص دارد و نمی‌داند مثلا نانو چیست یا علم ژنتیک به چه کار می‌آید، ولی علاقه دارد که بداند و انگیزه فراگیری هم دارد و دوست دارد بداند افرادی که در آن حوزه علم بخصوص فعال هستند چه می‌کنند. من در این برنامه نشان داده‌ام ‌ شوق فراگیری دارم و دوست دارم بیشتر بدانم. تفاوت خاصی هم در اجرای این برنامه با دیگر برنامه‌ها نیاز نبود، تنها چیزی که برنامه دانه احتیاج داشت این بود یک مجری که به دانستن مشتاق است و ادعایی هم ندارد پیدا کند که تهیه‌کننده برنامه دانه من را برای اجرای این برنامه انتخاب کرد.

دکور این برنامه کمی خاص‌تر از دکور دیگر برنامه‌های علمی تلویزیون است. درباره دکور هم برایمان توضیح دهید؟

طراح دکور برنامه دانه، سیدرضا قازی‌راد از همکاران پیشکسوت حوزه دکورسازی برنامه‌های تلویزیونی است. دکور برنامه دانه خاص تلویزیون است که سراسر از نور، رنگ و طراحی سبک و کم‌مواد است. در این دکور به جای این‌که از ابزارها و میزهای کوچک و بزرگ استفاده شود و صحنه اجرا را به انباری از مواد مختلف تبدیل کند از نور و رنگ استفاده شده است که بر زیبایی‌های برنامه می‌افزاید.

برخی می‌گویند که این‌گونه برنامه‌ها مخاطب را خسته می‌کند، زیرا هیچ میان‌برنامه‌ای ندارد و کاملا دیالوگ‌محور است. بهتر نبود میان‌برنامه‌های مستند، یا یک سری تمهیدات خاص برای این موضوع می‌‍‌اندیشیدید؟

یک سری میان‌برنامه مستند و نماآهنگ‌هایی در حال ساخت است تا در بین برنامه پخش شود. همه تلاش ما این است که برنامه مخاطبان خود را راضی نگه‌دارد و آنها از تماشای برنامه خسته نشوند. البته باید به این نکته توجه داشت که بسیاری از بیننده‌های حرفه‌ای برنامه دانه تمایل دارند فقط صحبت‌های مهمان را گوش کنند و میان‌برنامه گفت‌وگو را قطع نکند. اما با همه اینها باید برنامه‌‌های تلویزیونی سلیقه همه مخاطبان را در نظر بگیرد. (مجید احمدی‌/‌ جام جم)