مذاکرات هسته‌ای، پاسخ ایرانی به مطالبات غربی

روشن است که هر یک از طرفین مذاکره تلاش می‌کنند تا از طریق پیوند توافق هسته‌ای با درخواست‌های طرف مقابل، امضای توافق را گامی به‌سوی منافع طرف دیگر مذاکرات نشان دهد.

بر همین اساس غربی‌ها وعده کاهش تحریم‌ها را داده‌اند و البته رییس‌جمهور کشورمان گفته که فقط «شفافیت» را روی میز می‌گذاریم.

رهبر انقلاب پیش از این تاکید کرده بودند که این گفت‌وگوها نباید با نیازمندی‌های کشور و تحریم‌ها گره زده شود.

این رویکرد نشان می‌دهد آنهایی که از گفت‌وگو به عقب‌نشینی تعبیر می‌کردند، سخت در اشتباهند؛ زیرا استراتژی ایران، حل مشکلات داخلی از طریق این مذاکرات نیست.

بر همین اساس، رییس‌جمهور کشورمان گفته شفافیت و اعتمادسازی، متاعی است که ایران می‌تواند در مذاکرات به طرف مقابل ارائه کند و این چیزی است که اگر طرف‌های غربی در ادعاهای خود صادق باشند باید به آن راضی شوند.

شش کشور مذاکره‌کننده با ایران بخوبی دریافته‌اند که تهران نه برای رفع نیازمندی‌های خود، که برای کمک به حل یک مساله بزرگنمایی‌شده در گفت‌وگوها حاضر شده و بنابراین نه عجله‌ای برای امضای توافق نهایی دارد و نه حاضر است بابت رسیدن به این امتیاز، از حقوق خود کوتاه بیاید.

پیش از این محمدجواد ظریف هم با توجه به توسعه مراکز هسته‌ای ایران با وجود قطعنامه‌های شورای امنیت، گفته بود که غرب به دلیل ناکام گذاشتن دور پیشین مذاکرات در دهه 80 دچار شکست سنگینی شد و اکنون باید از فرصت به‌وجود آمده در ایران برای جبران اشتباهات استفاده کند.

روشن است که در چارچوب این منطق، دستیابی به توافق نهایی، لطف ایران در حق دیسیپلین دیپلماتیک کشورهای 1+5 است و اگر بنابر اعطای امتیازی هم باشد، این کشورهای مقابل ایران هستند که باید امتیازاتی به ایران دهند.

هرچند کشورهای طرف مذاکره با ایران تلاش دارند تا از طریق محور قرار دادن حذف بلندمدت تحریم‌ها، نتیجه‌ای وارونه نسبت به آنچه گفته شد، بگیرند، اما تدبیر رهبر انقلاب و پیگیری تیم مذاکره‌کننده به‌گونه‌ای است که پیشرفت‌های اخیر نظامی و دستاوردهای هسته‌ای در حوزه درمانی، پشتوانه مذاکرات شده و مانع از آن می‌شود که 1+5 ایران را کشوری منفعل در مذاکرات دریابد.

با این حال باید منتظر ماند و دید که در فرجام، کدام یک از طرفین می‌تواند هژمونی گفتمانی خود را از حیث اقناع افکارعمومی اثبات کند.

مصطفی انتظاری‌هروی - گروه سیاسی