جعل دیپلم سخت‌تر می‌شود

علی زرافشان، معاون متوسطه آموزش و پرورش که جعل مدارک تحصیلی در حوزه کاری او اتفاق می‌افتد، دیروز در جمع خبرنگاران گفت که هم این پیامک‌ها را خوانده و هم آن بروشورها به دستش رسیده، برای همین وقتی از او درباره مدارک جعلی و راهکارهای مقابله با آن سوال شد نه فقط در لاک دفاعی فرو نرفت، بلکه روش جاعلان را نیز کالبد شکافی کرد.

به گفته او، یا برگه‌ای که به نام دیپلم و سیکل به دست مشتریان داده می‌شود جعلی است یا فرایندی که منجر به صدور دیپلم‌های قانونی می‌شود، تقلبی است.

اگر جعل از نوع اول باشد، جاعلان بدون ثبت هیچ سابقه‌ای در سیستم آموزش و پرورش، فقط روی کاغذهای مخصوص مدارک تحصیلی، مهر و امضا می‌زنند که قیمت این دیپلم‌ها ارزان است و اگر دانشگاه یا محل کار درباره درستی آن استعلام بگیرد، قلابی بودنشان فاش می‌شود، اما جعل مدرک اگر از نوع دوم باشد هم قیمتش بالاتر است و هم امنیتش؛ به طوری که با استعلام گرفتن نیز دست متقلبان رو نمی‌شود.

زرافشان می‌گوید این مدارک تحصیلی را کسانی جعل می‌کنند که می‌توانند یا به نام فرد برگه‌های امتحانی درست کنند یا نمره‌های جعلی را به نام او وارد لیست نمرات و نرم‌افزار کنند که اگر این گفته‌ها را ملاک قضاوت قرار دهیم، در هر دو حالت پیداست در بدنه آموزش و پرورش عده‌ای وجود دارند که از نفوذشان سوءاستفاده می‌کنند. بی‌شک اذعان بر وجود این مشکل برای رسانه‌ها یک پیروزی محسوب می‌شود چون تا پیش از این، موضوع جعل مدارک تحصیلی بیشتر به بزرگنمایی خبرنگاران نسبت داده می‌شد تا معضلی که خیلی آرام و نرم در ادارات آموزش و پرورش می‌خزد.

کمتر از یک‌سال و نیم قبل سخنگوی وزارت آموزش و پرورش دولت دهم در گفت‌و‌گو با جام‌جم اطمینان خاطر داد که بروکراسی اداری در آموزش و پرورش، استفاده از فناوری آی‌تی در استعلامات و در نهایت، نشستن امضای مدیر کل آموزش و پرورش منطقه در پای همه مدارک صادرشده، روزنه‌ای برای ورود جاعلان باقی نمی‌گذارد، اما دست به دست شدن صندلی وزارت در آموزش و پرورش کافی بود که روی دیگر سکه جعل مدارک تحصیلی رو شود.

حالا معاون وزیر آموزش و پرورش نه فقط منکر جعل نیست، بلکه می‌گوید بیشتر جعل‌ها در مورد گواهینامه‌های مهارت در رشته‌های فنی و حرفه‌ای رخ می‌دهد، هرچند شواهد نشان می‌دهد در رشته‌های نظری نیز تعداد مدارک جعل شده دست‌کمی از رشته‌های فنی ندارد.

اما آن‌طور که زرافشان می‌گوید، عزم آموزش و پرورش برای مقابله با این مدارک جعلی جزم‌تر از گذشته است.

به گفته او، بالا رفتن ضریب ایمنی گواهینامه‌های مهارت و صدور کارت‌های هوشمند مهارت که سازمان فنی و حرفه‌ای متولی آن است، در دستور کار قرار گرفته، ضمن این که از مراکز آموزشی خواسته شده تا درباره همه گواهینامه‌های مهارت استعلام کنند تا سره از ناسره جدا شود و دارندگان مدارک تحصیلی جعلی شناسایی شوند. اما ریشه جعل گرچه با این اقدامات ضعیف‌تر می‌شود، ولی به نظر می‌رسد این ریشه زمانی خشکانده می‌شود که نیروهای موجود در آموزش و پرورش که در فرایند تولید مدارک جعلی و درج سوابق غیرواقعی تحصیلی نقش دارند، شناسایی شوند.

مریم خباز ‌- گروه جامعه