سرمای چربی‌سوز

خیلی‌ها ممکن است مقاومت انسان در برابر سرما را به میزان چربی ذخیره شده زیر پوست نسبت دهند. بر اساس این تصور، افراد دارای اضافه وزن یا افراد چاق باید در برابر سرما مقاوم و افراد لاغر یا دارای وزن متناسب باید از سرما فراری باشند، اما همیشه چنین نیست. همه ما افراد چاقی را می‌شناسیم که از سرما گریزانند و نیز افراد لاغری که سرما آزار چندانی به آنها نمی‌رساند.

دلیل این امر اغلب چربی ذخیره شده در بدن افراد است. موضوع اصلا پیچیده نیست. اگر فکر می‌کنید تا اینجای مطلب ضد و نقیض است، به این سبب است که ما همه به چربی‌ها یک نگاه داریم و اساسا چربی را بد می‌دانیم.

درست است که چربی سفید یا همان چربی معروفی که همه می‌شناسیم و ذخیره آن عامل اصلی اضافه‌وزن و چاقی است، چربی بد و نامطلوبی است، اما در عین حال بدن ما از چربی دیگری نیز بهره می‌برد که به چربی قهوه‌ای معروف است و اتفاقا بسیار هم خوب و مفید است. براساس مطالعات دانشمندان، مقدار ذخیره این چربی مفید در بدن انسان، میزان سازگاری بدن را با هوای سرد تعیین می‌کند. جالب است بدانید همین خاصیت براحتی می‌تواند چربی‌های اضافی و نامطلوب بدن را آب کند.

به گزارش مجله تایم، بتازگی گزارشی منتشر شده که نشان می‌دهد این چربی در دمای سرد محیط می‌تواند برای کاهش وزن مفید باشد. دکتر ووتر فان مارکن لیختن بلت و همکاران او که همگی از مرکز پزشکی دانشگاه ماستریخت هلند هستند، در بررسی خود از 51 مرد جوان خواسته‌اند مدت ده روز را در اتاقی با دمای حدود 17 درجه سانتی‌گراد سپری کنند.

در پایان کار پژوهشگران مشاهده کردند بدن این ‌شرکت‌کنندگان توانسته با دمای پایین اتاق سازگار شود. این شرکت‌کنندگان حتی توانسته بودند در دمایی حدود 15.5درجه سانتی‌گراد نیز تا حدودی به سازگاری برسند و نسبت به گذشته در این دما کمتر بلرزند. اما این مساله چه ربطی به کاهش وزن بدن دارد. مطابق توضیحات وب سایت مایوکلینیک قرار گرفتن انسان در معرض سرما سبب می‌شود چربی قهوه‌ای که به بافت چرب قهوه‌‌ای نیز موسوم است، فعال شود و شروع به کار کند. به این ترتیب، ‌چربی قهوه‌ای با سوزاندن کالری‌های اضافه، یعنی چربی‌های سفید بدن و در نتیجه تولید گرما به بدن کمک می‌کند تا در سرما دمای خود را حفظ کند.

محققان در این زمینه به مجله پریونشن توضیح داده‌اند به مرور زمان، گذراندن چند ساعت در روز در دمای سرد میزان چربی قهوه‌ای را در بدن افزایش می‌دهد و همین سبب می‌شود افراد در سرما احساس راحتی بیشتری بکنند و کمتر بلرزند: آنها پیوسته مقادیر زیادی کالری خواهند سوزاند تا بتوانند بدن خود را گرم نگهدارند و به مرور چربی‌های اضافی مضرشان آب خواهد شد. جالب است بدانید چربی‌های قهوه‌ای در این شرایط حتی می‌توانند تا 30 درصد از کالری‌های بدن را بسوزانند و این می‌تواند خبر بسیار خوشی برای افرادی باشد که از کیلوگرم‌های اضافی خود به ستوه آمده‌اند.

اما خبر خوش دیگر این است که اصلا مجبور نیستید محل زندگی یا کار خود را به یک سردخانه تمام عیار تبدیل کنید تا از مواهب چربی قهوه‌ای بهره‌مند شوید.

دکتر لیختن‌بلت به پریونشن گفته است نتایج پژوهش او و همکارانش یافته‌های گذشته را درباره چربی قهوه‌ای تائید می‌کند و البته این نکته کلیدی را نیز به آنها می‌افزاید که دمای سرد ملایم می‌تواند سبب افزایش تدریجی مصرف انرژی شود و آرام‌آرام چربی‌های مازاد بدن را بسوزاند. در واقع،‌ اگر شما صرفا دمای اتاق خود را چند درجه کم کنید و اوایل کار با آن کنار بیایید،‌ رفته‌رفته خواهید توانست بخشی از چربی‌های مازاد خود را آب کنید.

اما این کار برای عموم افراد چندان هم ساده نیست. افراد عموما 90 درصد زمان خود را در فضاهای بسته می‌گذرانند‌ که در خوشبینانه‌ترین حالت دمایش چیزی حدود 21 یا 22 درجه سانتی‌گراد است. این دمایی است که بیشترین رضایت مندی را برای افراد در پی دارد، اما طبق نتایج مطالعه‌ای که در مجله Clinical Investigation چاپ شده اگر همین افراد به مدت شش هفته روزانه دو ساعت در سرمای ملایم (حدود 17 درجه سانتی‌گراد، یعنی حدود 4 تا 5 درجه سردتر از دمای فوق)‌ بگذرانند بیشتر از قبل انرژی بدن خود را خواهند سوزاند.

ممکن است بپرسید پس چرا ساکنان قطب شمال که تمام سال را در دماهای سردتری نسبت به سایر ساکنان کره زمین سپری می‌کنند خوش‌تراش‌ترین مردم روی زمین نیستند و آن‌ها هم به اضافه وزن و چاقی مبتلا هستند؟ باید گفت این واقعیت مثال نقضی برای قاعده فوق به شمار نمی‌رود. از آنجا که کشاورزی در مناطق قطبی بسیار دشوار و شاید هم محال باشد،‌ ساکنان مناطق یاد شده‌ مجبورند از غذاهای حیوانی استفاده کنند که حاوی مقادیر زیادی چربی مضر است، زیرا تنها این منابع غذایی در دسترشان قرار دارد. به همین دلیل مردم این مناطق نمی‌توانند از فواید سرمای چربی سوز بهره کافی ببرند./ ضمیمه سیب

مسعود ایثاری